چرا در زمان خودتان لوکوموتیوی واگذار نکردید/ با کدام عملکردتان برای راه آهن نسخه می پیچید؟

به گزارش تین نیوز از سایت راه آهن، ضیایی مهر افزود: در کنار روند تدریجی مشارکت بخش غیر دولتی در راه آهن ها، تجربیات ناموفق متعددی نیز از کشورهای مختلف به واسطه واگذاری های شتاب زده فعالیت ها و دارایی های راه آهن به بخش غیر دولتی از جمله در انگلستان، چین، فرانسه، آرژانتین و …گزارش شده است و به همین دلیل کشورهایی از جمله روسیه، هند، قزاقستان، ترکیه، ترکمنستان و … فرآیند خصوصی سازی را تا انجام بررسی و باز طراحی و مدلسازی دقیق تر به تعویق انداخته اند.

وی افزود: تجربیات جهانی در وضعیت کنونی ساختار اغلب راه آهن های پیشرو در دنیا نشان می دهد که افزایش بهره وری، نسبت ستانده به نهاده، در صنعت حمل ونقل ریلی در یکپارچگی فعالیت ها حاصل می شود .همانطور که در تجربیات خصوصی سازی راه آهن های دیگر کشورها مشاهده شد، عمده راه آهن های سایر کشورها اقدام خاصی برای واگذاری لوکوموتیوهایشان به بخش خصوصی انجام نداده اند و کماکان لکوموتیو به عنوان پیشران صنعت ریلی در اختیار راه آهن ها قرار دارد.

ضیایی مهر تاکید کرد: در راه آهن جمهوری اسلامی ایران هم پس از واگذاری واگن های باری و مسافری که سالیان متمادی از آن می گذرد و مدیران عامل، هیئت مدیره های مختلف بنا به مقتضیات و دلایل خاص خود نسبت به واگذاری لکوموتیوها اقدام نکردند.

وی خطاب به مدیرعامل مستعفی راه آهن، تصریح کرد: حتی در زمان مسئولیت جنابعالی، معاونت وقت ناوگان که از خبرگان صنعت ریلی هم هستند و تجربه حضور در معاونت وقت ناوگان را در سالیان متمادی و هم تجربه عضویت در هیئت مدیره و معاون بازرگانی و بهره برداری را داشته اند با تجزیه و تحلیل درست هیچ گونه تمایلی به واگذاری لکوموتیوها به بخش خصوصی نداشتند و این رویکرد را حتی با تغییر مدیران عامل و هیئت مدیره راه آهن هم بیان کردند که لکوموتیو ناموس راه آهن است.

ضیایی مهر، با اشاره به برخی اظهارات اخیر مدیرعامل اسبق راه آهن، عنوان کرد: در ارتباط با واگذاری ۵۰ دستگاه لکوموتیو آلستوم به بخش خصوصی که در زمان مسئولیت جنابعالی به آن اشاره کرده اید، به رغم اینکه لکوموتیوهای مذکور در سال ۱۳۹۶ به روش ROO(بازسازی، بهره برداری و انتقال مالکیت) و در راستای حمایت از مشارکت بخش خصوصی با فرمت قرارداد مناسبی به یکی از شرکت هایی که در بخش تولید لکوموتیو هم ظرف سال های اخیر تجربیاتی را دارند واگذار شده و مقرر شده بود که طی ۵ سال یعنی تا سال ۱۴۰۱ هر ۵۰ دستگاه لکوموتیو بازسازی و با راه اندازی به چرخه حمل ونقل بار راه آهن افزوده شود.

معاون ناوگان راه آهن تاکید کرد: به رغم پیگیری ها و جلسات متعدد برگزار شده راه آهن با شرکت سرمایه گذار، تا پایان سال ۱۴۰۲ صرفاً تعداد ۲۰ دستگاه از لکوموتیوهای مذکور بازسازی و راه اندازی شده است که متوسط آماده به کاری همین ۲۰ دستگاه هم در حال حاضر حدود ۱۰ دستگاه (۵۰ درصد آماده به کاری) است و قابلیت اطمینان همین ۱۰ دستگاه هم حدود ۷۰ درصد است و در رده بندی قابلیت اطمینان لکوموتیو های باری بخش غیردولتی در رتبه آخر قراردارد.

وی خاطرنشان کرد: این درحالی است که علت اصلی واگذاری این لکوموتیوها به بخش خصوصی که توسط مدیران وقت تصمیم گیر راه آهن از جمله جنابعالی اتخاذ شده بود این بود که شرکت سرمایه گذار با تأمین به موقع منابع مالی مورد نیاز و برنامه ریزی مناسب ظرف مدت تعیین شده در قرار داد، هر ۵۰ دستگاه لکوموتیو را بازسازی و با راه اندازی به موقع آن ها در عمل به رفع یکی از گلوگاه های اصلی حمل ونقل ریلی که لکوموتیو است کمک نماید که در واقع این طور نشد و نمی توان به عنوان یک تجربه موفق از آن نام برد.

معاون ناوگان راه آهن تاکید کرد: باتوجه به اینکه شرایط محیط اقتصادی بخش حمل ونقل در ایران به واسطه سیاست جاری و نامتوازن توزیع یارانه ها در این بخش به گونه ای نیست که رقابت واقعی بین بخش حمل ونقل جاده ای و ریلی وجود داشته باشد و همانطورکه جنابعالی در مصاحبه خود اشاره مختصری داشته اید، بدلیل پایین بودن نرخ سوخت، تقریباً رایگان بودن دسترسی به جاده ها، کم اهمیت بودن نرخ بالای تصادفات جاده ای، قیمت تمام شده بخش جاده ای به شکل غیر واقعی پایین نگه داشته شده وشرکت های بخش خصوصی ریلی به ویژه در بخش مسافری امکان فعالیت و ادامه حیات را بدون حمایت های دولت ندارند.

وی خاطرنشان کرد: ظرفیت های قانونی خوبی ازجمله بند الف ماده ۵۷ قانون ۵ ساله برنامه ششم توسعه، پیش بینی شده بود که متاسفانه محقق نشد. منابعی که بر اساس برآورد طی سال های ۱۳۹۶ لغایت۱۴۰۲ بالغ بر ۲۵۰۰۰ میلیارد تومان نقدینگی به راه آهن تزریق می کرد و البته ارزش روز این منابع بسیار بیشتر است.

ضیایی مهر تصریح کرد: همچنین عدم جبران زیان حمل ونقل مسافری ریلی در قوانین بودجه سالیانه و عدم تحقق منابع حاصل از ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید ظرف سال های گذشته باعث انباشت تعمیرات انجام نشده در زیر ساخت های ریلی ناوگان و بر آورده نشدن انتظارات اقتصادی شرکت های سرمایه گذار بخش خصوصی و همچنین عدم توسعه متوازن زیر ساخت ها و ناوگان ریلی و در نتیجه عدم امکان افزایش سهم جابجایی بار و مسافر در شبکه ریلی شده است.

معاون ناوگان راه آهن تاکید کرد: بنابراین مشکل صنعت ریلی صرفاً واگذاری و یا عدم واگذاری لکوموتیوها به بخش خصوصی نیست، بلکه ضرورت تقویت اقتصاد حمل ونقل ریلی با کمک دولت محترم و مجلس محترم است که امیدواریم با اجرای قوانین پیش بینی شده در برنامه هفتم توسعه و قوانین بودجه سنواتی، شرایط صنعت حمل ونقل ریلی بهبود یابد و بستر برای توسعه زیرساخت، ناوگان به منظور افزایش بهره وری و ارائه خدمات مناسب در بخش حمل ونقل بار و مسافر به مردم عزیز کشورمان توسط دولت و بخش خصوصی فراهم شود.

وی اظهار کرد: راه آهن جمهوری اسلامی ایران ظرف سال های اخیر از هرگونه سرمایه گذاری در بخش توسعه ناوگان از جمله لکوموتیو استقبال کرده است، به طوری که ظرف ۲ سال اخیر تعداد ۴۴ دستگاه لکوموتیو نو توسط شرکت های سرمایه گذار بخش خصوصی به چرخه حمل بار راه آهن افزوده شده است که نسبت به مدت مشابه ۷۶ درصد رشد داشته است.

ضیایی مهر خاطرنشان کرد: با افزایش سطح تعاملات و حمایت های لازم از شرکت های بخش خصوصی مالک لکوموتیو، از جمله بهبود پرداخت مطالبات آن ها و همچنین منطقی تر کردن تعرفه لکوموتیو، در سال گذشته، بیش از ۴۳ درصد حمل بار راه آهن توسط لکوموتیو های بخش خصوصی انجام شده است.

معاون ناوگان راه آهن تاکید کرد: این در حالی است که در سال ۱۳۹۸ سهم لکوموتیوهای بخش خصوصی از حمل بار ریلی حدود ۳۰ درصد بوده است که این موضوع بیانگر حمایت راه آهن جمهوری اسلامی ایران ظرف سال های اخیر از سرمایه گذاری بخش خصوصی و افزایش سطح تعاملات با آن ها در حوزه لکوموتیو بوده است.