هند در چابهار می ماند؟ | معافیت شش ماهه از تحریم ها و آینده یک بندر راهبردی
معافیت بندر چابهار از تحریم های آمریکا نه تنها روابط واشنگتن و دهلی نو را در مسیر تازه ای قرار داده، بلکه اهمیت ژئواستراتژیک این بندر ایرانی را در معادلات آسیای جنوبی و مرکزی پررنگ تر کرده است. تحلیلگران معتقدند آمریکا ترجیح می دهد هند همچنان نقش اصلی را در چابهار ایفا کند تا مانع از گسترش حضور چین در این منطقه شود.
راندیر جایسوال، سخنگوی وزارت امور خارجه هند، اعلام کرد: «می توانم تأیید کنم که ما برای یک دوره شش ماهه از معافیت در قبال تحریم های آمریکا برخوردار شده ایم.» این معافیت که از ۷ آبان اجرایی شده، فرصتی تازه برای دهلی نو فراهم می کند تا تجارت با افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی را از مسیر چابهار و بدون نیاز به عبور از خاک پاکستان گسترش دهد.
ابهام در عملکرد هند
به گزارش تین نیوز، با وجود توافق های قدیمی میان تهران و دهلی نو، پیشرفت پروژه توسعه بندر چابهار چندان چشمگیر نبوده است. هندی ها تحریم های آمریکا را دلیل اصلی کندی کار عنوان می کنند، اما بسیاری از ناظران تأکید دارند که میزان سرمایه گذاری و عملکرد هند در این بندر با اهداف اعلام شده همخوانی نداشته است.
پیشینه همکاری ایران و هند در چابهار
ارتباط هند با بندر چابهار به سال ۱۳۸۴ بازمی گردد؛ زمانی که دو کشور برای توسعه این بندر راهبردی در سواحل دریای عمان توافق کردند. در سال ۱۳۹۴ نیز پس از توافق هسته ای، یادداشت تفاهمی برای توسعه پایانه شهید بهشتی امضا شد؛ پروژه ای که قرار بود چابهار را به هاب تجاری منطقه ای بدل کند و دسترسی هند به بازارهای افغانستان، آسیای مرکزی و حتی روسیه را تسهیل نماید.
فرصت تازه برای ایران
کارشناسان معتقدند معافیت اخیر فرصتی برای ایران است تا با جذب سرمایه گذاری و فعال سازی دوباره چابهار، موقعیت خود را در مسیرهای ترانزیتی شرق–غرب و شمال–جنوب بازسازی کند. با توجه به کندی اجرای پروژه کریدور بین المللی شمال–جنوب، بندر چابهار می تواند حلقه مکملی برای اتصال بنادر ایران به بازارهای خلیج فارس، هند، آسیای مرکزی و قفقاز باشد.
