◄ راه آهن چابهار–زاهدان؛ کلید توسعه جنوب شرق ایران

راه آهن چابهار–زاهدان تنها یک پروژه عمرانی نیست؛ بلکه حلقه ای کلیدی در اتصال بندر استراتژیک چابهار به شبکه ریلی کشور و کریدور شمال–جنوب محسوب می شود. این مسیر، جنوب شرق ایران را به قلب آسیای مرکزی و روسیه متصل می کند و می تواند جایگزینی مهم برای مسیرهای سنتی تجارت جهانی مانند کانال سوئز باشد.

به گزارش تین نیوز، سرلشکر سید یحیی صفوی، رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، در نشست خبری «اولین همایش بسیج، توسعه و امنیت پایدار در جنوب شرق کشور» که در دانشگاه عالی دفاع ملی برگزار شد، پروژه راه آهن چابهار–زاهدان را کلید پیشرفت این منطقه دانست و تأکید کرد: «رمز توسعه جنوب شرق کشور در حرکت از جنوب به شمال نهفته است.»

 رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس شهید سلیمانی با اشاره به موقعیت راهبردی کریدور شمال–جنوب گفت: این مسیر ترانزیتی می تواند روابط اقتصادی ایران با کشورهای منطقه را تقویت کند. وی افزود: بازارهای کشورهای همسایه مانند پاکستان و افغانستان ظرفیت بالایی برای تأمین نیازهای صنعتی و زیرساختی دارند که ایران می تواند از طریق پروژه های حمل ونقلی به آن دست یابد.

وی با اشاره به ظرفیت های راهبردی سواحل مکران و اهمیت اتصال آن به مناطق داخلی گفت: محور توسعه باید از چابهار آغاز شود و تا زاهدان امتداد یابد. پروژه راه آهن چابهار–زاهدان که تا پایان امسال به بهره برداری می رسد، نقشی حیاتی در اتصال بندر استراتژیک چابهار به شبکه ریلی کشور و کریدور شمال–جنوب ایفا خواهد کرد.

• هند: سرمایه گذاری در بندر چابهار را فرصتی برای دسترسی به افغانستان و آسیای مرکزی می داند و این خط ریلی می تواند مکمل این راهبرد باشد.

• چین: با طرح «یک کمربند – یک جاده»، به دنبال مسیرهای جایگزین برای اتصال به خلیج فارس و اقیانوس هند است؛ راه آهن چابهار–زاهدان می تواند در تعامل با چین نقش آفرین باشد.

• پاکستان: توسعه بندر گوادر با حمایت چین، رقیب مستقیم چابهار است. اتصال ریلی چابهار به زاهدان و سپس به شبکه ریلی ایران، مزیت رقابتی ایران را در برابر گوادر تقویت می کند.

امنیت و توسعه هم پیوند

صفوی با تأکید بر پیوند امنیت و توسعه، نقش نیروهای مسلح به ویژه قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه را در ایجاد امنیت پایدار منطقه برجسته کرد و افزود: پیشرفت اقتصادی و امنیت پایدار دو مقوله جدایی ناپذیر هستند.

همایش و نمایشگاه توسعه ای

وی یکی از ویژگی های این همایش را نیازسنجی میدانی یک ساله در جنوب شرق کشور دانست و گفت: همزمان با همایش، نمایشگاهی جامع برگزار می شود که در آن دستاوردهای علمی، اجرایی و سازندگی از جمله پروژه انتقال آب شیرین به زاهدان و چهار شهرستان سیستان به نمایش گذاشته خواهد شد.

نقش مردم و بخش خصوصی

صفوی ایجاد هماهنگی میان حدود ۳۰۰ خیریه و سازمان مردم نهاد فعال در سیستان و بلوچستان را اقدامی بی سابقه دانست و آن را الگویی برای توسعه مردمی و پایدار معرفی کرد. وی همچنین بر ضرورت مشارکت بخش خصوصی و سرمایه گذاران داخلی و خارجی، به ویژه هندی ها و چینی ها، در پروژه های زیرساختی منطقه تأکید کرد.

آب و صنایع سنگین

صفوی در بخش دیگری از سخنان خود به مسئله آب پرداخت و گفت: تأمین آب برای صنایع بزرگ فولاد، پتروشیمی، نفت و گاز و معادن جنوب شرق کشور از نظر اقتصادی توجیه پذیر است. هزینه تمام شده آب برای صنایع سنگین حدود ۳ تا ۴ یورو برآورد می شود که در مقایسه با ارزش افزوده این صنایع رقم قابل قبولی است.​