بازدید سایت : ۴۷۲۳۱

بدنۀ خودروی ایرانی غیراستاندارد است؟ ۱۴ سؤال چالشی از ۴ مرجع اصلی​

در حالی بی کیفیت و غیراستاندارد بودن بدنه خودروی ایرانی مهمترین عامل آمار بالای مرگ در تصادفات به ویژه از سوی پلیس اعلام می شود که فولاد مبارکه، خودروسازان، وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد برای شفاف سازی باید به ۱۴ سؤال مهم در این گزارش پاسخ دهند.

بدنۀ خودروی ایرانی غیراستاندارد است؟ ۱۴ سؤال چالشی از ۴ مرجع اصلی​
تین نیوز |

در حالی بی کیفیت و غیراستاندارد بودن بدنه خودروی ایرانی مهمترین عامل آمار بالای مرگ در تصادفات به ویژه از سوی پلیس اعلام می شود که فولاد مبارکه، خودروسازان، وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد برای شفاف سازی باید به ۱۴ سؤال مهم در این گزارش پاسخ دهند.

به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم، تصادفات جاده ای سالانه جان تعداد زیادی از مردم کشور ما را می گیرد و خسارت های گسترده مالی و جانی به جا می گذارد، طبق آمار رسمی سال گذشته بیش از 17 هزار نفر ایرانی در تصادفات جاده ای کشته شدند.

فارغ از اینکه چرا آمار تصادف در ایران این قدر بالاست و خطای انسانی یا جاده های خطرناک، کدام یک عامل اصلی تصادفات است، ولی سؤالی که ممکن است برای خیلی ها پیش بیاید این است که چرا در این تصادف ها آمار مرگ سرنشینان خودرو زیاد است.

نگاه غالبی که در این خصوص وجود دارد و طی سال های گذشته بارها از سوی مسئولان پلیس کشور تأکید شده، این است که دلیل آمار بالای مرگ در تصادف ها در کشور ما خودروهای بی کیفیت و غیراستاندارد و دارای بدنه ضعیف است که نمی تواند حافظ جان سرنشینان خودرو در موقع تصادف شود.

خبرگزاری تسنیم در راستای شفاف سازی موضوع و قضاوت دقیق در این خصوص قرار است طی گزارش ها و گفتگوهای فنی و کارشناسی به این مسئله بپردازد و تا حدی که ممکن است دلایل اصلی آمار بالای مرگ در تصادفات و سهم کیفیت خودرو دراین باره را بیان نماید.

در همین راستا در گزارش اول، بدون اینکه قضاوتی درباره سهم کیفیت خودرو در آمار بالای مرگ ومیر تصادفات جاده ای داشته باشیم، به این مسئله می پردازیم؛ اصولاً وقتی درباره امنیت و کیفیت و استاندارد یک خودرو در حفظ جان سرنشینان آن صحبت می کنیم، منظور و مقصود ما دقیقاً چیست و چه اجزایی را شامل می شود؟

* اجزای مهم خودرو که حافظ جان سرنشین هنگام تصادف است

برای این منظور در ابتدا لازم است که با شاکلۀ کلی یک خودرو و اجزایی از آن که مستقیماً با حفظ جان سرنشینان خودرو هنگام تصادف در ارتباط است، آشنا شویم و بدانیم کدام اجزای خودرو در تصادفات رانندگی نقش مهمی دارند و باید با ایمنی بیشتری ساخته شوند.

شاید اولین قسمت خودرو که ذهن مردم را درباره امنیت خودرو هنگام تصادف درگیر می کند، بدنه خودرو باشد، ولی واقعیت این است که شاسی خودرو که درواقع اسکلت خودروست، نقشی ویژه تر در حفظ جان سرنشینان خودرو هنگام تصادف دارد.

شاسی دقیقاً مانند اسکلت خودروست که قطعه ای یکپارچه و منظم است و سیستم تعلیق، فرمان، چرخ ها و اکسل به روی آن نصب می شوند. پس از نصب اجزا و قطعات گفته شده بدنه خام ماشین، سیستم انتقال قدرت، دیفرانسیل، موتور و سیستم اگزوز روی شاسی نصب می شوند. بعد از نصب اجزای اصلی مانند سیستم تعلیق، بدنه، موتور و… قطعات مختلف برقی، مکانیکی و تزئینی مثل چراغ ها، رودری ها، شیشه ها، صندلی ها و… در جای مخصوص خود نصب می شوند و یک خودروی کامل را تشکیل می دهند.

در واقع یکی از بااهمیت ترین بخش خودرو که ایمنی و استحکام آن هنگام تصادفات تأثیر مستقیم بر حفظ جان سرنشینان دارد، شاسی خودروست. شاسی به عنوان شاکله اصلی بدنه خودرو عمل می کند و عملاً همین استخوان بندی خودروست که نقش زیادی در حفظ جان هنگام تصادفات رانندگی دارد.

شاسی کنار بدنه و سیستم پیشرانه خودرو، بخش های اصلی یک وسیله نقلیه به حساب می آیند و از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند. شاسی که به عنوان فریم خودرو نیز نام گذاری می شود، از نوعی فولاد سفت و سخت و بسیار مستحکم ساخته می شود؛ زیرا باید قدرت بسیار زیادی برای تحمل وزن سایر اجزای خودرو و هنگام وارد آمدن ضربات داشته باشد.

بدنه خودرو

بسیاری از سیستم های اصلی خودرو از جمله سیستم فنربندی، سیستم انتقال قدرت، سیستم ترمز و فرمان و بخش پیشرانه خودرو روی فولاد شاسی قرار می گیرد و روی آن سوار می شوند، به همین خاطر است که شاسی خودرو باید از استحکام بسیار بالایی برخوردار باشد؛ توانایی تحمل وزن زیاد و تنش های زیاد خودرو را دارا باشد؛ برای جذب ضرباتی که به خودرو وارد می شود، توانایی تغییر فرم داشته باشد و همچنین، از تغییر فرم اصلی در بخش های حیاتی اش جلوگیری کند. تمامی موارد، ویژگی های یک شاسی درجه یک است و نبود آنها قطعاً مشکلاتی را برای شاسی و خودرو ایجاد خواهد کرد.

خودروسازان معتقدند در اسکلت یک خودرو ایمنی راننده و سرنشینان مهم است، نه ایمنی اجزای خودرو، بر همین اساس ممکن است نوع طراحی ظاهری خودرو به ویژه در بخش بدنه در ظاهر ضعیف نشان داده شود، اما در اسکلت خودرو که یک کلاف درهم تنیده (و به اصطلاح قفس) است فولادهایی با استحکام بالا باید استفاده شود که در تصادفات کمترین آسیب به راننده و سرنشینان وارد شود، البته در برخی از قطعات انتظار استحکام بالا و در برخی دیگر انتظار شکل پذیری بالا می رود، بنابراین هر قطعه با توجه به جایگاه خود در خودرو یک عملکرد و ویژگی خاص خود را دارد.

ضمن اینکه در بخش بدنه خودرو روند تولید با پیچیدگی های فنی انجام می شود تا ضمن استحکام قطعات نصب شده؛ خودرو دارای وزن مناسبی هم باشد.

حال شرکت های خودروسازی باید به این سؤال مهم پاسخ دهند؛ آیا این اسکلت فلزی ـ و اصطلاحاً قفس فولادی ـ که مهمترین نقش را در حفظ جان سرنشینان خودرو هنگام تصادفات دارد، از ایمنی و استحکام لازم برخوردار است یا نه؟

برای پاسخ به این سؤال باید بررسی شود که اولاً، آیا مواد اولیه ای که خودروسازان در تولید اسکلت فلزی بدنه خودرو استفاده می کنند، استاندارد لازم را دارد یا نه؟ و ثانیاً، آیا شرکتهای خودروسازی در فرایند تولید خودرو از طراحی تا ساخت، تکنولوژی و توان به کارگیری این مواد اولیه برای ساخت یک بدنه مستحکم و ایمن را دارند یا خیر؟

* مواد اولیه ساخت بدنه خودرو استاندارد است؟

در کارخانجات خودروسازی برای ساخت خودرو فقط از یک نوع فلز استفاده نمی کنند، تولیدکنندگان از فلزات مختلف مانند فولاد و آلومینیوم، آهن و تیتانیوم برای قسمت های مختلف خودرو استفاده می کنند. فولاد معمولاً در ساخت شاسی و پنل بدنه خودروها استفاده می شود، دلیل استفاده از فولاد در بخش خودرو، مجموعه منحصر به فرد از ویژگی های فولاد است، اما لازم به ذکر است که تنها فلز مورد استفاده در بدنه اتومبیل فقط فولاد نیست، فلزات دیگر مورد استفاده برای این کار، آلومینیوم، آهن و تیتانیوم می باشد.

ورق گالوانیزه هم به عنوان محصولی کلیدی در صنعت خودروسازی به حساب می آید به گونه ای که قیمت ورق گالوانیزه می تواند به روی قیمت نهایی خودرو تأثیرگذار باشد، این محصول به دلیل دارا بودن مقاومت بالا در برابر خوردگی، زنگ زدگی، انعطاف پذیری و رنگ پذیری بالا، مقاومت در برابر نمک های محلول در آب همچنین صاف و یکدست بودن در ظاهر در ساخت بدنه خودرو مورد استفاده قرار می گیرد. ضخامت ورق بدنه خودرو برابر با 0.4 تا 2 میلی متر و عرض 800 تا 880 و 1000 میلی متر می باشد.

خودروسازان کشور ما در ساخت شاسی خودرو و بدنه فلزی از مواد اولیه داخلی و وارداتی استفاده می کنند. به قطعات استفاده شده در ستون های خودرو ورق های با استحکام بالا یا فوق استحکام بالا گفته می شود.

در زمان حاضر عمده فولادی که به عنوان ماده اولیه شاسی و بدنه خودرو در شرکتهای خودروسازی داخلی استفاده می شود، توسط شرکت فولاد مبارکه تولید و تأمین می شود و مابقی مواد اولیه مورد نیاز که امکان تولید داخل ندارد، از محل واردات تأمین می گردد.

براساس درخواست خودروسازان کشور، عمده ورق فولادی بدون پوشش مورد استفاده در بدنه خودروهای داخلی براساس الزامات استاندارد (EN10130) تحویل خودروسازان می شود.

حال این سؤالات مهم مطرح می شود؛ اولاً، آیا خودروسازان به درستی مواد اولیه استاندارد و کیفی را از شرکت فولاد مبارکه تقاضا می کنند؟ ثانیاً، آیا شرکت فولاد مبارکه مواد اولیه درخواستی خودروسازان را با همان استاندارد و کیفیت درخواستی تحویل می دهد یا خیر؟ثالثاً، آیا امکان درخواست و تحویل مواد اولیه با استاندارد و کیفیت بهتر و بالاتر در حد استانداردهای درجه یک جهانی وجود دارد یا نه؟اگر پاسخ منفی است، علت آن چیست و چرا از محل واردات تأمین نمی شود؟و رابعاً، آیا خودروسازان مواد اولیه وارداتی را طبق استانداردهای جهانی و با کیفیت عالی خرید می کنند یا نه؟

* آیا خودروسازان در فرایند طراحی تا ساخت خودرو همه استانداردها را رعایت می کنند؟

اگر فرض را بر این بگیریم که تمامی مواد اولیه داخلی و وارداتی استفاده شده در خودروهای ایرانی استانداردهای لازم در حد جهانی را دارند، و در عین حال بپذیریم که اشکالی در کیفیت بدنه وجود دارد، ایراد را باید در فرایند طراحی تا ساخت خودرو پیدا کرد.

سه فاکتور مهم که در طراحی و ساخت بدنه خودرو مورد توجه خودروسازان قرار دارد، کاهش قیمت، کاهش وزن و افزایش استحکام ورق مورد استفاده است، خودروسازان معتقدند یافتن متریالی که هر سه ویژگی را با هم داشته باشد دشوار است، فولادهای با استحکام بالا می توانند در ضخامت کمتری تولید شوند که باعث کاهش وزن خودرو شوند، اما قیمت آنها در مقایسه با فولاد کششی بالاتر است،
ضمن اینکه در طراحی خودرو جانمایی قطعات باید با دقت بالایی انجام شود چراکه ضمن کاهش مصرف سوخت، وزن خودرو را کاهش دهد.

در این بخش مهمترین مسئله که باید مدنظر خودروسازان باشد رعایت استانداردهای 85گانه است.

حال سؤالات مهمی که خودروسازان در این بخش باید پاسخ دهند، این است؛ اولاً، آیا تمامی استانداردهای 85گانه در فرایند طراحی تا ساخت خودرو رعایت می شود؟و ثانیاً، فاصله استانداردهای 85گانه ایران با استانداردهای جهانی چقدر است؟

* فرایند تست خودروی ایرانی به درستی انجام می شود؟

پس از فرایند طراحی و تولید یک خودرو، قبل از اینکه خودروی موردنظر مجوز تولید انبوه بگیرد، باید تست تصادف شود.

در تست های تصادف مشخص می شود که خودرو حین تصادف چه خسارت های جانی به همراه خواهد داشت، مثلاً خودرویی که تصادف می کند برای سقف و ستون درب هایش چه اتفاقی می افتد و ممکن است به سرنشین های آن چه آسیبی برساند؟

میله فرمان، موتور و تجهیزات داخل کاپوت چقدر احتمال دارد در زمان تصادف وارد اتومبیل شود و به سرنشین های آن آسیب بزند؟ طبیعتاً خودرویی که کمترین خسارت را وارد کند بیشترین نمره را خواهد گرفت.

برای درک بهتر معیارهای تصادف در زمان تست خودرو از نمادهایی استفاده می شود که به ستاره های ایمنی خودرو مشهورند، بر این اساس هرچه خودرو ایمن تر باشد، ستاره ایمنی آن در زمان تصادف بالاتر خواهد بود.

این ستاره ها برای ارزیابی و تست خودروها در مؤسسات نظارتی تدوین شده اند. بین مؤسسات ایمنی، دو مؤسسه بسیار معروف وجود دارند؛ مؤسسه دولتی ایمنی و حمل ونقل جاده ای در آمریکا (NHTSA) که از یک سیستم پنج ستاره ای برای امتیازدهی استفاده می کند و دیگری مؤسسه ارزیابی اتومبیل های نو (NCAP) در اروپا که آن هم از یک سیستم پنج ستاره ای برای امتیازدهی استفاده می کند.

این مؤسسات طبق میزان آسیبی که به آدمک در خودرو وارد می شود، به خودرو امتیاز می دهند. تست تصادف تعیین کنندۀ کیفیت یک خودرو و رعایت فاکتورهای قدرت جذب ضربه توسط سازه خودرو، کیسه های هوا، کمربندها، عدم وجود نواحی خطرساز برای سرنشینان داخل اتاق است.

پنج ستاره ایمنی: در تست تصادف آسیب واردشده به خودرو کمتر از 10 درصد است و سرنشینان در سلامتی نسبی به سر می برند.

چهار ستاره ایمنی: آسیب واردشده به خودرو از 11 تا 20 درصد است.

3 ستاره ایمنی: آسیب واردشده به خودرو از 21 تا 35 درصد است و سرنشینان در حالت شوک قرار دارند.

2 ستاره ایمنی: آسیب واردشده به خودرو از 36 تا 45 درصد است.

1 ستاره ایمنی: آسیب واردشده به خودرو بیش از 46 درصد است و سلامت سرنشینان مطلوب نخواهد بود.

حال سؤالاتی که خودروسازان باید پاسخ دهند، این هاست؛   اولاً، تست تصادف خودروهای تولید داخلی در داخل کشور انجام می شود یا خارج کشور؟ و ثانیاً، ستاره ایمنی خودروهای داخلی در کدام رتبه قرار دارد؟  و  ثالثاً، چرا نتایج تست خودروهای داخلی به طور شفاف اعلام عمومی نمی شود؟

* ناظران استاندارد به درستی نظارت می کنند؟

سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت صمت دو دستگاه مهم حاکمیتی اند که باید بر تمامی فرایندهای تولید یک خودرو از نقطه شروع طراحی و تولید خودرو تا ساخت نهایی و تست محصول نظارت داشته باشند تا استانداردهای 85گانه و دیگر مسائل مربوط به ایمنی خودرو به درستی رعایت شود،

حال سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت صمت باید به این سؤالات پاسخ دهند؛  اولاً، آیا نظارت دقیقی بر رعایت همه استانداردهای اجباری در تولید خودرو دارند یا خیر؟ و ثانیاً، آیا استانداردهای ایمنی تولید خودرو در ایران به استانداردهای جهانی نزدیک است یا خیر؟ و اگر پاسخ منفی است، چرا؟

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید
ارسال نظر
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.