️بیم‌ ها و امیدهای کابینه چهاردهم و یک پیشنهاد

کابینه چهاردهم بالاخره بعد از حرف و حدیث های فراوان منتشر شد. به دنبال ایجاد شورای راهبری و مشارکت ۴۵۰ نفر از نیروهای مدنی، اجرایی و سیاسی مختلف در ارائه پیشنهاد وزرا، موضوع کابینه چهاردهم هفته هاست نقل محافل مختلف شده و بحث راجع به آن عمومی شده بود.

به عنوان یکی از اعضای شورای راهبری لازم است تأکید کنم که این شورا، فقط و فقط یک بازوی مشورتی برای رئیس جمهور بود که بنا بود با کار تخصصی و کارشناسی، گزینه هایی را به رئیس جمهور پیشنهاد دهد و در نهایت این حق رئیس جمهور است که بر اساس این سایر پیشنهادات، شناخت خودش، متغیرهای بیرونی و سایر ملاحظات سیاسی،  وزرایش را انتخاب کند و کسی نمی تواند به جای او وزیر انتخاب کند. این واقعیتی است که از همان ابتدا شورای راهبری پذیرفته بود.

با این حال، از میان وزرای پیشنهاد شده به مجلس، ۹ وزیر از میان ۳ گزینه اول کمیته ها و شورای راهبری هستند و از این حیث می توان اکثر نامزدهای معرفی شده را خروجی شورای راهبری دانست؛ این شورا تمام تلاش خود را بکار بست تا با کار کارشناسی، بهترین گزینه های ممکن را پیشنهاد دهد. این در حالی است که وزارت دادگستری و وزارت دفاع در دستور کار شورای رهبری قرار نداشت و  در برخی وزارتخانه ها مثل وزارت اطلاعات نیز عوامل دیگری نیز در تعیین وزیر تأثیر داشتند؛ لذا عملکرد کلی شورا را باید منهای این سه وزارتخانه در نظر گرفت و بر اساس ۱۶ وزارتخانه دیگر آن را ارزیابی کرد.

البته اگر نتایج معاونت زنان، معاونت محیط زیست، معاونت حقوقی و ریاست سازمان اداری و استخدامی نیز لحاظ شود احتمالا تعداد افراد بیشتری بر اساس خروجی شورای راهبری انتخاب خواهند شد (همین حالا معاون زنان رئیس جمهور کسی است که در میان ۳ گزینه اول کمیته و شورای راهبری بود).

اما کابینه چهاردهم چه ویژگی هایی دارد؟

در این کابینه حضور چهره هایی نظیر محمد رضا ظفرقندی، احمد میدری، عباس صالحی، ستار هاشمی، حسین سیمایی صراف و عباس عراقچی از جمله نقاط قوت آن محسوب می شود؛  همچنین معرفی یک زن  نیز در کابینه احتمالی اتفاق مهمی است هرچند انتظار بر این بود که زنان بیشتری برای کابینه معرفی شوند.

 حضور این افراد در دولت همه می تواند منشأ تغییراتی بزرگ در اداره کشور شود:

ظفرقندی، پزشکی که به شبه علم باور ندارد، بر مسائل حوزه بهداشت و درمان آگاه است و مورد تأیید بسیاری از متخصصان این حوزه است؛

احمد میدری  به مسائل حوزه فقر و رفاه اشراف کامل دارد و بسیاری از نهادهای مدنی خواهان بکارگیری او در دولت بودند؛

عباس صالحی که با هنرمندان و روزنامه نگاران رابطه خوبی دارد و با عملکرد خود در دوره قبل، مورد اجماع سایر ذی نفعان این حوزه است؛

ستار هاشمی، چهره دانشگاهی و نسبتا جوانی که صراحتا مخالف فیلترینگ است و می تواند برای حل مسأله فیلترینگ گام بردارد؛

سیمایی صراف که سوابقش نشان می دهد مخالف اخراج اساتید از دانشگاه و طرفدار فعالیت تشکل های دانشجویی است و

عباس عراقچی معاون جواد ظریف و حامی برجام و توافق.

در سوی دیگر اما، حضور چهره ای مانند احمد دنیامالی در کابینه ابهاماتی ایجاد کرده است؛ اگر در مورد وزارت اطلاعات و وزارت کشور، امکان بکارگیری هر گزینه ای وجود نداشت، اما در مورد وزارت ورزش و جوانان چنین محدودیت هایی وجود نداشته است. همچنین ابقای وزرایی نظیر عباس علی آبادی نیز از جمله مسائل سؤال برانگیز در این کابینه است.

علی رغم برخی نقدهایی که می شود نسبت به کابینه معرفی شده داشت، می توان گفت که بسیاری از وزرای پیشنهاد شده قابل قبول هستند و تعداد قابل توجهی از آن ها از کابینه رئیسی و حتی دولت دوم روحانی بهتر هستند؛ آنچه در این میان شوکه کننده بوده و بر کل کابینه سایه افکنده است، وزیر کشور و وزیر آموزش و پرورش بوده است. وزارت کشور، سیاسی ترین وزارتخانه دولت و پیشانی آن است و حضور وزیری که با گفتمان دولت همسو نباشد می تواند به یک پاشنه آشیل برای آن تبدیل شود. به همین جهت ضرورت دارد تا شخص رئیس جمهور بر انتخاب معاونان آن و استانداران نظارت ویژه ای داشته باشد تا سازمان سیاسی دولت نسبت به گفتمان رئیس جمهور بیگانه نشود.

آنچه در مورد وزارت کشور اهمیت دارد، بکارگیری معاون سیاسی و رئیس سازمان امور اجتماعی مناسب برای این وزارتخانه است؛ در رابطه با اهمیت سازمان امور اجتماعی در آینده نزدیک خواهم نوشت اما یک پیشنهاد برای عبور از این فضایی که علیه دولت ایجاد شده آن است که از همین حالا با وزیر پیشنهادی گفت وگو و تأکید شود که معاون سیاسی و رئیس سازمان امور اجتماعی وزارت کشور کسی باشد که با گفتمان  رئیس جمهور و جریان حامی او همخوان باشد. این توافق می تواند بسیاری از نگرانی های پیش آمده راجع به وزارت کشور را مرتفع کند.