◄ مازوت سوزی چگونه آلودگی هوا را رقم زد؟
اگر در زمستان آلودگی کم نمیشود، دلیل اصلی نه تعداد خودرو، نه تردد روزانه، بلکه ورود یک منبع آلایندگی فوقسنگین مثل مازوت با گوگرد چند هزار برابر استاندارد است.
حسین مقیسه: کاملا روشن است که اکسیدهای گوگرد محصول جانبی احتراق سوخت های حاوی گوگرد هستند و مقدار آن فقط به درصد گوگرد موجود در سوخت وابسته است.
۱. عدد واقعی گوگرد سوخت نیروگاه شهید رجایی
طبق جدولی که در رسانه ها منتشر شده، گوگرد مازوت مصرفی نیروگاه رجایی حدود ۳ درصد وزنی است.
این یعنی در هر یک هزار کیلوگرم سوخت، ۳۰ کیلوگرم گوگرد وجود دارد.
۲. مقدار مصرف سوخت
نیروگاه ۲۰۰۰ مگاواتی رجایی در صورت مازوت سوزی شبانه روزی حدود ۱۳ میلیون لیتر مازوت مصرف می کند.
این مقدار معادل تقریبی ۱۲٬۸۰۰ تن سوخت است.
۳. محاسبه اکسیدهای گوگرد
همه گوگرد موجود در سوخت، در احتراق تبدیل به SO₂ می شود. ضریب استوکیومتری ساده:
۱ کیلوگرم گوگرد خروجی اش ۲ کیلوگرم SO₂
پس:
۳ درصد گوگرد × ۱۲٬۸۰۰ تن سوخت = ۳۸۵ تن گوگرد
۳۸۵ × ۲ = حدود ۷۷۰ تن SO₂ در شبانه روز
اگر فرض کنیم تنها یک سوم شب ها مازوت سوزی شود:
۷۷۰ ÷ ۳ = حدود ۲۵۷ تن SO₂
۴. وضعیت بنزین خودروها
گوگرد بنزین یورو۴ حدود ۵۰ ppm است یعنی ۰.۰۰۵ درصد وزنی.
ضمن این که بخش قابل توجهی از آلاینده ها با کاتالیست خودرو کاهش پیدا می کند، اما فرض می کنیم هیچ فیلتری وجود ندارد تا مقایسه خنثی باشد.
مصرف سه استان:
تهران: ~۲۰ میلیون لیتر
البرز + قزوین: ~۱۰ میلیون لیتر
مجموع: ۳۰ میلیون لیتر در روز
کل SO₂ حاصل از این مقدار بنزین: حدود ۲ تا ۳ تن در روز
۵. نسبت مقایسه
اگر ۲۵۷ تن SO₂ ناشی از مازوت سوزی شبانه را مبنا بگیریم:
برای تولید چنین مقدار SO₂ با بنزین، باید:
۱ میلیارد خودرو
با متوسط مصرف شبانه روز ۴ لیتر
به طور هم زمان در سه استان تردد کنند.
که طبعا فقط برای تصویرسازی بزرگی اختلاف است، ولی نشان می دهد مقیاس آلودگی مازوت در حد خودروها نیست، بلکه حدود ۴۰۰ الی ۶۰۰ مرتبه بزرگ تر است.
نکته مصرف ۴.۲ میلیون خودرو و ۴.۷ میلیون موتور سیکلت استان تهران در تابستان ۱۴۰۴ روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر در روز و کل تابستان ۱.۸۸ میلیارد لیتر بوده است
۶. جمع بندی
هدف از این محاسبات، توضیح همین نکته بود که:
حتی مصرف محدود مازوت با گوگرد ۳ درصد، از نظر انتشار SO₂، معادل مصرف سوخت صدها میلیون خودرو با بنزین کم گوگرد است.
بنابراین اگر در زمستان آلودگی کم نمی شود، دلیل اصلی نه تعداد خودرو، نه تردد روزانه، بلکه ورود یک منبع آلایندگی فوق سنگین مثل مازوت با گوگرد چند هزار برابر استاندارد است.
