انتقاد مدیر بازنگری طرح جامع مسکن: هدف طرح تقسیم تهران، جداکردن حاشیه از مرکز تهران است!

در این رابطه فردین یزدانی، پژوهشگر اقتصاد شهری و مسکن و مدیر بازنگری طرح جامع مسکن در گفتگو با جماران با اشاره به اظهارات استاندار تهران درخصوص تقسیم تهران به دو استان شرقی و غربی خاطرنشان کرد: ولع استان شدن و ایجاد تشکیلات جدید، از دیرباز در سیستم ما بوده است؛ دهه ۸۰ کرج تحت عنوان البرز از تهران جدا شد، پیش از آن نیز قم جز تهران بود که آن را نیز جدا کردند. به طور کلی دستگاه بروکراسی و البته افکار عمومی محلی که قرار است تبدیل به استان شود، تصور می کنند باید برای جذب اعتبارات بیشتر تشکیلات مجزایی ایجاد کند.

جدا کردن تهران کار بسیار غلطی است

یزدانی با تاکید بر اینکه تدوین کنندگان چنین طرح هایی باید اهداف خود را به طور دقیق روشن کنند، گفت: جدا کردن تهران کار بسیار غلطی است؛ همانطور که شاهد هستیم این مناطق «بازار واحد سکونت و فعالیت » است و روزانه تعداد زیادی از افراد در آن با یکدیگر تعامل چند جانبه دارند و تعاملاتشان روزانه است. وقتی با یک بازار واحد مواجه هستیم، حتما باید یک مدیریت واحد وجود داشته باشد. تفکیک مدیریتی، صرف نظر از اهداف سیاسی و امنیتی که ممکن است مد نظر باشد، از نظر نظام برنامه ریزی اقدام خطایی است. ما در این راستا به وحدت مدیریت نیاز داریم، اما باید تمام اجزای تشکیل دهنده این شهر در نظام تصمیم گیری آن سهم داشته باشند تا منافعشان لحاظ شود.

این پژوهشگر اقتصاد شهری با اشاره به نحوه تقسیمی که صورت گرفته و تفکیکی که به لحاظ مناطق از نظر اقتصادی مطرح می شود، اظهار داشت: اگر قرار باشد هر بخشی منافع خود را دنبال کند، حدود ۴ میلیون نفری که روزانه وارد تهران می شوند چه باید کنند!؟ به نظر می رسد پاسخ این است که اگر فرصت اشتغالی هست تنها برای ساکنین این مناطق در نظر گرفته شده و کسانی که دیگری که بخواهند از آن بهره ببرند باید عوارض بدهند!

تلاش ها برای این است که حاشیه را از مرکز تهران جدا کنند!

یزدانی با بیان اینکه تهران به عنوان کلانشهر با مناطق اطراف خودش بده بستان هایی دارد که این بده بستان ها به نفع این مناطق تمام می شود، اضافه کرد: به نظر می رسد تلاش ها برای این است که حاشیه را از مرکز تهران جدا کند! حاشیه ها کمبودها و مشکلاتی دارند اما راهش این نیست که به لحاظ سیاسی آنها را جدا کرد. تفکیک استان یعنی به تعداد هر استان اداراتی تشکیل شود، اگر دولت می خواهد خود را کوچک کند ایجاد استانداری و تشکیل ادارات به تعداد همه وزارتخانه ها، بار مالی بیشتری به دولت تحمیل می کند.

سیاست برزیلی کردن حاشیه به چه معناست!؟

مدیر بازنگری طرح جامع مسکن کشور یادآور شد: در مواجهه با حاشیه شهر ۲ سیاست می توان اتخاذ کرد؛ یا می توان کمک کرد که توسعه از قطب اصلی به حاشیه نشت پیدا کند و وضعیت رفاهی اقتصادی و اجتماعی ساکنین حاشیه بهتر شود، و یا سیاست دیگر که زمانی معروف به برزیلی کردن حاشیه بود، این است که به صورت مجازی یا واقعی، اطراف مراکز اصلی حصارهایی بکشید و حاشیه را از مراکز اصلی جدا کنید. در نهایت وضعیت اینگونه پیش رود که ساکنین مراکز اصلی با آرامش به زندگی خود ادامه دهند و حاشیه هم به نوعی مهار شود. هر کدام از این دو سیاست هم عواقب خاص و هزینه و منفعت خاص خود را دارد.

وقتی چند سال است که اعتباری برای پروژه های عمرانی نداریم، هدف تقسیم تهران چیست؟ 

یزدانی تاکید کرد: این سیاست، هیچ کمک مشخصی به ساکنین مناطق حاشیه ای تهران نخواهد کرد، اگر مسئله تخصیص اعتبار است استانداری تهران اعتبارات را درست مدیریت کند تا به مناطق حاشیه ای نیز درست برسد، ضمن اینکه چندین سال است که اعتبارات عمرانی قابل توجهی نداریم. بنابراین کمک مشخصی نمی کند. زمانی حتی داخل کلانشهرها شاهد بودیم مدیریت زمین با مشکلاتی روبرو بود و هر شهری سعی می کرد حریم استحفاظی خود را گسترش دهد؛ چرا که از قِبَلِ تغییر کاربری زمین و اخذ عوارض فعالیت های مستقر، کسب درآمد می شد و تداخل و تزاحم ایجاد می کرد. سال ۷۶ با تهیه طرح مجموعه شهری تهران، گفته شد مدیریت واحد سرزمین برای مجموعه شهری در نظر گرفته شده که به معنای ادغام مدیریت بود. آن زمان این اقدام صورت نگرفت و به تدریج نه تنها مدیریت واحد شکل نگرفت، بلکه مدیریت ها چندگانه شد. مدیریت های محلی نیز هر کدام منافع خاص خود را دارند و می توانند با اتخاذ سیاست محلی آثار منفی روی یکدیگر  بگذارند و هیچ ابزاری بر کنترل آن نیست.

تفکیک تهران نه تنها مسائل را حل نمی کند، بلکه هزینه زا هم هست

مدیر بازنگری طرح جامع مسکن با بیان اینکه تفکیک تهران به این شکل نه تنها مسائل را حل نمی کند بلکه هزینه زا هم هست، ادامه داد: اگر مدیریت کارآمد باشد استانداری تهران در همین شرایط به این مناطق رسیدگی بیشتر کند، نه اینکه با ایجاد تشکیلات جدید بروکراسی دولتی را گسترده تر کند. هیچ الزامی ندارد که تفکیک مناطق باعث بهبود وضعیت آنها شود. جدا کردن تهران به عنوان یک مجموعه منسجم اقتصادی و اجتماعی هیچ کمکی به وضعیت اطراف آن نمی کند، بلکه منابع مالی که باید صرف امور کارمندان ادارات در این مناطق شود بار جدید هزینه ای و مالی ایجاد می کند که از تخصیص اعتبار به طرح های عمرانی این مناطق می کاهد. در واقع مدیریت استان باید بهینه سازی کند.

 ۴۰ درصد شاغلین اسلامشهر به طور روزانه وارد تهران می شوند

یزدانی گفت: حتی اگر تهران تبدیل به ۲۰ استان هم شود ماهیت آن یکی است. مگر مناطق دیگر جدا شد اتفاقی افتاد! همان چسبندگی کماکان برقرار است. حدود ۴۰ درصد شاغلین اسلامشهر به طور روزانه وارد تهران می شوند. مگر جدا کردن آنها این شرایط را تغییر می دهد! بنابراین این طرح، تنها هزینه های دولت را افزایش خواهد داد.