◄ جنگنده چینی j20 در نبرد هوایی با جنگنده F-35 اسرائیلی؛ مقایسه تخصصی و نتیجه احتمالی

برای ایمن کردن آسمان کشور در برابر تجاوز بیگانگان، جنگنده های نسل پنجم  همچون جنگنده چینی j20 می تواند یکی از گزینه ها باشد. در روزهای اخیر اخبار و زمزمه هایی از خرید جنگنده های چینی توسط ایران نیز مطرح شده است. اما سوال اینجاست که با نگاهی واقع بینانه، در یک رویارویی مستقیم با جنگنده های نسل پنجم غربی همچون F35 کفه کدامیک سنگین تر است؟

با پیشرفت فناوری‌ های نظامی در قرن بیست‌ و یکم، رقابت بین قدرت‌ های بزرگ جهان از زمین و دریا فراتر رفته و به آسمان‌ها کشیده شده است. کشور ما ایران نیز اخیرا مورد تجاوز نظامی قرار گرفت و یکی از  تجهیزاتی که در این جنگ علیه کشورمان به کار گرفته شد جنگنده های نسل پنجمی  اف 35   بودند. 

در میان پیشرفته‌ترین جنگنده‌های نسل پنجم دنیا، F-35 Lightning II ساخت ایالات متحده و J-20 Mighty Dragon ساخت چین، به‌عنوان نمادهای قدرت هوایی دو کشور مطرح‌ اند. پرسش اینجاست که در یک نبرد هوایی مستقیم، کدام یک دست بالا را خواهد داشت؟

توانایی‌ های جنگنده F35 ؛ پنهان‌ کار، هوشمند و جنگ‌ افزار محور

جنگنده F-35 که توسط شرکت لاکهید مارتین طراحی شده، از پیشرفته‌ ترین فناوری‌ های روز دنیا بهره می‌ برد. این جنگنده در سه نسخه برای نیروی هوایی، نیروی دریایی و تفنگداران دریایی آمریکا تولید شده و به کشورهای متعددی همچون بریتانیا، ژاپن، ایتالیا، اسرائیل و استرالیا نیز صادر شده است.

یکی از برجسته‌ ترین ویژگی‌های F-35، قابلیت پنهانکاری (Stealth) آن است. این جنگنده می‌تواند بدون شناسایی توسط رادارهای دشمن وارد فضای دشمن شده و مأموریت خود را انجام دهد. همچنین سیستم‌ های آویونیک پیشرفته آن، شامل رادار AN/APG-81، سیستم جستجو و ردیابی مادون قرمز (IRST) و هدست خلبان با نمایشگر واقعیت افزوده، به F-35 توانایی جمع‌ آوری و تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات بسیار دقیقی را می‌ دهند.

در حوزه نبردهای شبکه‌محور نیز، F-35 یک پلتفرم کلیدی به شمار می‌ آید. این جنگنده می‌ تواند اطلاعات به‌دست‌ آمده را به صورت زنده با سایر هواپیماها، کشتی‌ ها و سامانه‌ های پدافند هوایی به اشتراک بگذارد. این ویژگی باعث می‌ شود F-35 نه‌تنها یک جنگنده، بلکه یک مرکز فرماندهی پرنده باشد.

ویژگی‌ های جنگنده J20 ؛ اژدهای قدرتمند با برد بلندتر

جنگنده J-20 Mighty Dragon، پاسخ چین به تسلط هوایی آمریکا در آسیاست. این جنگنده توسط شرکت چنگدو طراحی شده و از سال ۲۰۱۷ به خدمت نیروی هوایی ارتش  چین درآمده است. برخلاف F-35 که تنها یک موتور دارد، J-20 از دو موتور بهره می‌برد که به آن توان بالاتری در برد پروازی و حمل مهمات می‌دهد.

در طراحی J-20 نیز تلاش شده ویژگی پنهانکاری رعایت شود، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که سطح رادارگریزی J-20 نسبت به F-35 پایین‌تر است. با این حال، J-20 دارای مخازن سوخت داخلی بزرگ‌ تر، جایگاه‌های تسلیحات بیشتر و همچنین برد عملیاتی طولانی‌ تر است.

چین تلاش کرده با استفاده از فناوری‌های خاص و مهندسی معکوس، J-20 را به عنوان یک رقیب جدی برای جنگنده‌های نسل پنجم آمریکا معرفی کند. اما تاکنون، تجربه رزمی واقعی برای J-20 وجود ندارد و مشخص نیست عملکرد آن در شرایط جنگی چگونه خواهد بود.

نبرد هوایی F35 و J-20؛ تحلیل مقایسه‌ ای و نتیجه احتمالی

اگر F-35 و J-20 در یک نبرد هوایی مستقیم (Dogfight) رودررو شوند، فاکتورهای متعددی در تعیین برنده نقش دارند. بر اساس مقایسه‌های فنی، F-35 در چندین جنبه کلیدی دست بالا را دارد:

پنهانکاری پیشرفته‌ تر: طراحی F-35 برای عبور از رادارهای پیشرفته‌ تری انجام شده و ضریب بازتاب راداری (RCS) آن بسیار پایین است. این یعنی احتمال شناسایی زودهنگام J-20 توسط F-35 بیشتر است.

سیستم‌ های هشدار و دفاع الکترونیک: F-35 دارای سیستم‌ های هشدار راداری و ضدجَمینگ بسیار پیشرفته‌ ای است که به خلبان اجازه می‌ دهد موشک‌ های دشمن را سریع‌ تر شناسایی و از آن‌ها فرار کند.

توانمندی شبکه‌ ای: F-35 می‌ تواند با دیگر واحدهای هوایی و زمینی در میدان نبرد ارتباط برقرار کند و داده‌ها را به صورت بلادرنگ تبادل کند. این قابلیت در J-20 محدودتر است.

تجربه عملیاتی: F-35  بر اساس ارزیابی ها و اطلاعات منتشر شده در وبسایت های تخصصی نظامی این جنگنده تاکنون در چندین عملیات نظامی واقعی (از جمله در سوریه، افغانستان و ایران ) به کار رفته، در حالی که J-20 تاکنون تجربه جنگی ندارد.

البته باید گفت که J-20 نیز مزایای خاص خود را دارد. از جمله برد عملیاتی بیشتر، توان حمل سوخت و مهمات بالاتر، و طراحی برای درگیری‌های فراتر از محدوده دید (Beyond Visual Range). در محیط‌های دارای پشتیبانی هوایی و راداری چین، J-20 می‌تواند عملکرد قابل‌توجهی داشته باشد.

با این حال، در یک درگیری هوایی کلاسیک بدون مداخله نیروهای زمینی یا پدافند هوایی، تحلیلگران نظامی و کارشناسان دفاعی معتقدند که F-35 از نظر شناسایی زودتر دشمن، قفل کردن سریع‌تر روی اهداف، و فرار از حملات، شانس بیشتری برای پیروزی دارد.

برتری تاکتیکی جنگنده F 35 بر J 20 در میدان نبرد هوایی

در پایان می‌توان گفت که هرچند جنگنده J-20 چین یک تلاش جدی برای رسیدن به فناوری‌های هوایی نسل پنجم به‌شمار می‌رود، اما F-35 Lightning II به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و جامع‌ترین جنگنده‌های نسل پنجم جهان، در اکثر سناریوهای جنگ هوایی، به‌ویژه در محیط‌های بدون پشتیبانی زمینی، از J-20 برتر است.

تجربه رزمی، فناوری پنهانکاری، سیستم‌های هوشمند و شبکه‌محوری، عواملی هستند که برتری تاکتیکی F-35 را تثبیت می‌کنند. اگرچه چین با توسعه مداوم J-20 و موتورهای بومی به دنبال کاهش فاصله با آمریکا است، اما فعلاً به نظر می رسد فاصله معناداری بین این دو جنگنده وجود دارد.