خط آهن شلمچه بصره: گام اول دسترسی به مدیترانه

گفته شده است پروژه احداث راه آهن شلمچه بصره از حدود ۴۰ سال پیش طراحی شده است. در مورد عملیات اجرایی آن نیز گفته می شود از حدود ۲۰ سال پیش تلاش ها در این راستا آغاز شد. به هر حال در نهایت در دولت سیزدهم در ۱۱ شهریورماه ۱۴۰۲  عملیات اجرایی احداث این خط ریلی آغاز شد.

به گزارش تین نیوز به نقل از اندیشکده تبیین، طول مسیر پروژه شلمچه بصره ۳۲ کیلومتر است. در ۱۶ کیلومتر از این مسیر نیاز به عملیات مین روبی است. همچنین اجرای این پروژه نیازمند احداث یک پل بازشو و متحرک بر روی رود اروند پل  به طول ۸۸۰ متر است که پیش بینی شده بود بین ۱۸ ماه تا ۲ سال کار احداث آن به طول انجامد. سرمایه مورد نیاز کل این پروژه ۱۷۰ میلیون دلار برآورد شده است.

یکی از مهمترین اهداف از احداث این خط آهن انتقال زائران ایرانی به عتبات مقدس در نجف و کربلا و بالعکس است. در اهداف اولیه، انتقال سالانه بیش از 3 میلیون زائران به عتبات عالیات از مسیر این خط راه آهن برنامه ریزی شده است.

 بر اساس آمارها هر خط ریلی امکان جابه جایی سالانه ۱۰ میلیون تن کالا را دارد که با راه اندازی این خط سالانه بیش از ۲۰ میلیون تن کالا جابه جا خواهد شد. حجم تجارت حدود ۱۱ میلیارد یورویی کنونی  بین دو کشور در صورت رفع موانع و تکمیل راه آهن شلمچه بصره تا ۳۰ میلیارد یورو قابل افزایش است. 

 این پروژه موجب کاهش بار ترافیکی مسیرهای منتهی به مرز ایران و عراق خواهد شد.

همچنین با فرض انتقال ۳۰ درصد از حجم بار و مسافر حمل شده به عراق روی ریل می توان سالانه حدود دو میلیارد دلار در مصرف سوخت صرفه جویی کرد. با اتصال این راه آهن از تردد سالانه ۲۰۰ هزار اتوبوس جلوگیری می کند که می تواند آمار تصادفات جاده ای را  نیز کاهش دهد. 

از جمله اهداف دیگر این خط آهن متصل کردن شبکه راه آهن ایران به خط آهن سوریه و سپس لبنان در یک چشم انداز بلندمدت تر است. در واقع متصل شدن شبکه راه آهن ایران به خط آهن عراق گام نخست در جهت دسترسی به دریای مدیترانه بشمار می رود.

دسترسی ایران به مدیترانه از این طریق می تواند کریدورهای بین المللی دیگر را نیز از دو مسیر شمال شرق (گذرگاه اینچه برون و سرخس) و جنوب شرق (چابهار و سایر بنادر جنوبی ایران) به دریای مدیترانه متصل نماید. 

 این پروژه علاوه بر کمک به تجارت ایران و عراق موجب افزایش حجم تجارت ایران با سوریه، اردن و ۲۲ کشور اروپایی و آفریقایی مستقر در سواحل مدیترانه خواهد شد.

منبع: اندیشکده راهبردی تبیین