◄ ظرفیت عظیم بندر چابهار برای تبدیل شدن به دروازه دریایی خاورمیانه

بندر چابهار یک بندر عادی نیست، این مجموعه می تواند به دروازه طلایی خاورمیانه تبدیل شود.

به گزارش تین نیوز، بندر چابهار ایران در سال های اخیر با طرح های توسعه ای همچون احداث راه آهن چابهار زاهدان مشهد و طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در نظر مردم شناخته شده است. در سال های گذشته کشورهای متعددی نظیر هندوستان، عمان، اندونزی و حتی ارمنستان برای فعالیت در بندر چابهار اعلام آمادگی کرده اند. هم اکنون طرح های توسعه بندر چابهار به کندی پیش می رود و متاسفانه رونق زیادی در طول چند سال گذشته در این منطقه از کشور دیده  نشده است، اما نباید فراموش کرد که چابهار ایران (و در معنای کلی تر سواحل مکران) ظرفیت ویژه ای برای تبدیل شدن به هاب لجستیکی در ابعاد بین المللی دارند.  

وجود 1400 کیلومتر ساحل دریای آزاد در کرانه های جنوب ایران یک فرصت استثنایی برای توسعه همه جانبه تجارت دریایی به شمار می رود، ولی نباید فراموش کرد که تمامی سواحل جنوب کشور از استعداد همسانی برای تبدیل شدن به هاب لجستیکی بین المللی بهره نمی برند.

در وصف اهمیت استراتژیک بندر چابهار و ظرفیت های باقوه این منطقه برای توسعه تجارت دریایی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:  

موقعیت جغرافیایی 

بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران قلمداد شده و به کریدورهای بین المللی دسترسی بی واسطه دارد. این موقعیت جغرافیایی باعث شده تا بندر چابهار به عنوان دروازه تجارت با کشورهای آسیای مرکزی، خاورمیانه و حتی اروپا شناخته شود. به نحوی که این بندر در مسیر تجارت بین آسیا و اروپا قرار داشته و می توان چابهار را هاب لجستیکی، چهار راه تجارت جهانی و به نوعی پل ارتباطی بین چند قاره های مختلف معرفی کرد. از طرفی دیگر بندر چابهار ایران نزدیک ترین راه ارتباطی کشورهای آسیای میانه با دریای آزاد محسوب می شود.

پتانسیل صادرات 

بندر چابهار ایران به سبب دور بودن از تنگه استراتژیک هرمز و تنش های رایج خلیج فارس می تواند به عنوان گذرگاه صادرات محصولات و منشقات صنایع نفت و گاز، محصولات کشاورزی، معادن و صادرات خودرو به اقصی نقاط جهان فعالیت کند.  در واقع دسترسی بی واسطه چابهار به اقیانوس و آب های بین المللی دغدغه تجار و فعالان صنعت دریانوردی را تا سطح قابل توجهی کاهش خواهد داد.

دروازه ورودی خاورمیانه 

بندر چابهار ایران پس از طرح های توسعه این ظرفیت را دارد که به عنوان نخستین لنگرگاه خاورمیانه شناخته شود. در واقع چابهار نخستین بندر منطقه حساس خاورمیانه خواهد بود. با نگاهی کوتاه به دیگر بنادر مطرح خاورمیانه نظیر دبی می توان گفت که علی رغم زیرساخت های گسترده به کار گرفته شده در این بنادر، امتیاز دسترسی زمینی به دیگر مناطق خاورمیانه را ندارند.

آب و هوا 

چابهار به عنوان خنک ترین بندر جنوب ایران شناخته می شود. همچنین در فصل سرما و زمستان های سخت و یخبندان در دیگر مناطق کشور، بندر چابهار می تواند برای گسترش تورسیم و گردشگری در نظر گرفته شود تا بیش از پیش نقش موتور محرکه اقتصادی استان سیستان و بلوچستان را ایفا کند.

پل ارتباطی استرالیا و اروپا 

با نگاه به نقشه جغرافیای جهان می توان به وضوح دید که چابهار مناسب ترین و نزدیک ترین گذرگاه اتصالی بین استرالیا و بسیاری از کشورهای جهان است. بندر چابهار جزو معدود بنادر خاورمیانه است که ارتباط مستقیم و بی واسطه با استرالیا داشته و همزمان ارتباط زمینی با مناطقی همچون آسیای میانه، ترکیه (دروازه های اروپا) و قفقاز (دروازه تجارت با روسیه و اروپای شمالی) دارد. لذا این موقعیت نیز می تواند در آینده جایگاه ویژه ای را به چابهار برای تجارت با استرالیا و اقیانوسیه بدهد.  

مهاجرت معکوس 

متاسفانه سیستان و بلوچستان ایران به عنوان یکی از مناطق محروم و یا کمتر توسعه یافته شناخته می شود. از این رو در طول ده های اخیر، مهاجرت بومی های این منطقه از کشور تبدیل به امری رایج شده است. این انتظار می رود که رشد و توسعه بندر اقیانوسی چابهار مهاجرت معکوس مردم این خطه از دیگر مناطق کشور به استان خودشان را در پی داشته باشد. 

اسکان جمعیت در سواحل 

یکی از معضلات بزرگ کشور ما بدون شک اسکان ده ها میلیون نفر از شهروندان ایرانی در مناطق اصطلاحا مرکزی (مرکز نشین) بوده که برای تامین آب مورد نیاز این جمعیت عظیم هم اکنون ایران با بحران بزرگی دست و پنجه نرم می کند. این در حالیست که با بهره گیری ایران از 1400 کیلومتر ساحل در جنوب و صدها کیلومتر ساحل در شمال، درصد بسیاری کمی از جمعیت کشور در این مناطق ساحلی زندگی می کنند. در صورت توسعه سواحل چابهار (در افق کلان توسعه سواحل مکران) می توان امیدوار بود که اسکان جمعیت در یکی از دورافتاده ترین سواحل کشور محقق شود.

توسعه صنایع دریایی

به سبب قرارگیری بندر چابهار در جوار اقیانوس هند، ظرفیت ایجاد صنایع دریایی سنگین مانند کشتی سازی و تعمیرات کشتی های اقیانوس پیما در چابهار به خوبی وجود دارد. همچنین با توجه به ظرفیت های عظیم اقیانوس هند، می توان امیدوار بود که صنعت شیلات به طور گسترده ای در بندر چابهار فعال شود.

هاب پروازی به جنوب شرق آسیا و استرالیا

نظر به پروژه بزرگ شهر فرودگاهی چند هزار هکتاری چابهار که در بخش شرقی منطقه آزاد چابهار در حال اجراست می توان ایستگاه پروازی تازه تاسیس چابهار را مستعد تبدیل شدن به هاب پروازی به جنوب شرق آسیا و استرالیا در نظر گرفت. هر چند که وضعیت ناوگان هوایی کشور بحرانی بوده و در آستانه فروپاشی کامل قرار دارد، اما نمی توان امکان تبدیل شدن چابهار به هاب ترانزیتی جنوب شرق آسیا و استرالیا کتمان کرد.