ایرانیان در جستوجوی راهآهن
احتمالا نخستین سند از اسناد دولتی ایران که از راهآهن سخن به میان آورده، نامهای است که ناپلئون سوم در آوریل ۱۲۷۴ه.ق / ۱۸۵۸م به ناصرالدینشاه نوشته و به طرح انگلیسیها برای احداث راهآهن از استانبول به خلیجفارس و از آنجا تا هندوستان اشاره کرده است.
احتمالا نخستین سند از اسناد دولتی ایران که از راهآهن سخن به میان آورده، نامهای است که ناپلئون سوم در آوریل ۱۲۷۴ه.ق / ۱۸۵۸م به ناصرالدینشاه نوشته و به طرح انگلیسیها برای احداث راهآهن از استانبول به خلیجفارس و از آنجا تا هندوستان اشاره کرده است.
این طرح که باید در ادامه طرح استفن سن مطرح شده باشد، گذشته از اهداف تجاری، اهداف سیاسی و نظامی نیز داشت. اما غیر از این، فکر تاسیس راهآهن به یکی از آرمانها و آرزوهای مهم مصلحان و نوگرایی ایرانی تبدیل شد و جایگاهی عمده و اساسی در اندیشه و عمل اصلاحی ایرانیان به خود اختصاص داد. میرزا ملکمخان که از مشاوران اصلی سپهسالار بود و در آن زمان طرفدار و مروج فکر جلب و جذب سرمایههای خارجی از راه دادن امتیاز بود، در پارهای از رسالههای خود به ضرورت تاسیس و گسترش شبکه راهها و از جمله راهآهن اشاراتی داشت. قانون ۵۵ مادهای که او به پیوست رساله کتابچه غیبی یا دفتر تنظیمات نوشت، به ضرورت و فوریت تاسیس راهها اشاره داشت. در رساله اصل ترقی تاکید میکرد، اولیای دولت ایران باید بدگمانی به کمپانیهای خارجی را کنار بگذارند و جمیع کارها و بناهای عمومی از جمله ساخت راهآهن را به آنها واگذارند. ملکم در همان رساله نوشت: «به جهت ساخت راهاهن ایران از شوشتر تا تهران، اگر دولت علاوه بر هر نوع امتیاز ۱۰ کرور هم پول نقد بدهد، باز کرورها منفعت دولت خواهد بود.»
منبع: داریوش رحمانیان، سارا یارمهدوی، «راهآهن در ایران عصر قاجار» تاریخ اسلام و ایران، ۱۳۹۰.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمیکند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.