◄ وزارت راه و شهرسازی: ساخت راه آهن رشت آستارا توجیه دارد/ کارشناسان: ندارد

وزارت راه و شهرسازی در آذر ماه سال گذشته در گزارشی به سازمان برنامه بودجه، نتیجه گیری کرده که با توجه با جمیع جهات و با پیش بینی ترافیک متداول داخلی و بار ترانزیت بر اساس مدل سازی های رایج مطالعاتی، احداث راه آهن رشت آستارا توجیه اقتصادی داشته و در صورت تحقق بارهای برآورد شده اعلامی از طرف روسیه، توجیه پذیری طرح به طور قابل ملاحظه ای افزایش خواهد داشت.

به گزارش تین نیوز، با این وجود، برخی کارشناسان همچنان بر این باورند که توجیه اقتصادی در پروژه های ملی برای حمل بار داخلی با ضرورت توجیه مالی در پروژه های کاملا ترانزیتی، متفاوت است.

محمد اسماعیل علیخانی در این زمینه در جمع متخصصان تین نیوز گفت: توجیه اقتصادی فقط در پروژه های با کارکرد ملی مورد پیدا می کند در صورتی که راه آهن رشت آستارا مصداق بارز یک محور ریلی کاملا ترانزیتی است و در پاسخ به تقاضای محتمل ترانزیتی ساخته می شود.

بیشتر بخوانید:

• چرا راه آهن رشت آستارا توجیه اقتصادی دارد؟

• نکات مهم در مورد راه آهن یک خطه رشت - آستارا

وی افزود: وقتی در مطالعات توجیهی راه آهن ها صرفا با ملاحظه سود حاصله از حمل و نقل بار و مسافر  پروژه توجیه نمی شود، از مزیت راه آهن نسبت به راه شامل تقلیل کشته های جاده ای، تقلیل آلودگی هوا مربوط به تفاوت سوخت مصرفی در جاده  و ریل و تقلیل مصرف سوخت در شرایط انحراف بار از جاده به راه اهن  استفاده می شود.

او عنوان کرد: توضیح لازم آن که هزینه پروژه راه آهن صرفا با درآمد مستقیم جبران نمی شود و اگر این راه آهن ساخته نشود و بار و مسافر با جاده جابجا شود، کشور این خسارات را متحمل می شود.

به گزارش تین نیوز، علیخانی پیش از این نیز در یادداشتی که در این شبکه خبری منتشر شد، تاکید کرده بود: « هزینه پیمانکاری احداث این راه آهن یک خطه به طول حدود 160 کیلومتر با فهرست بهای پایه راهسازی سال1401 با اضافه پیشنهادی  پیمانکار حدود 15.3 همت، هزینه هر کیلومتر حدود 96 میلیارد تومان و با فرض نرخ دلار 31 هزار تومان در آخر سال 1400 هزینه اولیه احداث هر کیلومتر این راه آهن یک خطه بیش از سه میلیون دلار  است که با ملاحظه هزینه های دیده نشده مانند بیمه کارفرما، مالیات ارزش افزوده و خرید و تملک اراضی بسته به شرایط به چهار الی پنج میلیون دلار در  هر کیلومتر می رسد.

وی افزوده بود:  کف هزینه متعادل احداث یک راه آهن یک خطه در دشت حدود 500 هزار دلار است که با ملاحظه هزینه هایی مانند ابنیه خاص، پل های بزرگ رودخانه ای و جانبی مانند تملک و تصرف اراضی می تواند 1.5 برابر افزایش و به 750 هزار دلار در هر کیلومتر برسد

علیخانی عنوان کرده بود: هزینه های بیشتر از این توجیه مالی پروژه های ترانزیتی را مشکل  و چندین برابر شدن هزینه ها توجیه  آن را غیر ممکن می کند. لازم به توضیح است که در پروژه های ملی و با کارکرد داخلی در توجیه  احداث راه آهن ها مزیت های تقلیل تعداد: تصادفات جاده ای، مصرف سوخت و آلودگی هوا ناشی از انحراف بار از جاده به ریل مورد استفاده  قرار می گیرد. اعطای این امتیاز به راه آهن های داخلی بدان معناست که درآمد یا کرایه دریافتی از این راه آهن ها کفاف استهلاک هزینه های آنها را نمی کند و کمبود درآمد راه آهن از منابع ملی تامین می شود. بدیهی است چنین  امتیازی را به حمل بار یک کشور دیگر ( بار ترانزیت) نمی توان اختصاص داد». 

به گزارش تین نیوز، این در حالی است که در بخشی از گزارش وزارت راه و شهرسازی در مورد توجیه مالی و اقتصادی راه آهن آستارا که روز گذشته در این شبکه خبری منتشر شد، آمده است: «.. با توجه به ظرفیت حمل و انتقال بار نیز از این مسیر، این طرح مهم و راهبردی با لحاظ تقاضا و ظرفیت مذکور، درآمدهای مستقیم حمل بار به تنهایی پاسخگوی هزینه های اجرایی دوره بهره برداری خواهد بود. همچنین درآمدها و منافع غیر مستقیم طرح نظیر کاهش سوانح، تصادفات، مصرف انرژی، آلاینده های زیست محیطی و کاهش هزینه نگهداری محورهای اصلی و بزرگراهی، به دلیل جذب بار انتقالی به شبکه ریلی در ارتقای شرایط اقتصادی طرح موثر است. خلاصه نتایج مطالعات مالی و اقتصادی طرح بر اساس میزان تقاضای افق بهره برداری 6.8 میلیون تن بار، در جدول شماره 2 ( جدول پیوست) ارایه شده است».