همه چیز در مورد تعویض پلاک خودرو در سال 1400

از مهم‌ترین اقدامات در خرید و فروش و جابجایی مالک خودرو مرحله تعویض پلاک می باشد. این اقدام آخرین مرحله از سلسله اقداماتی است که در نقل‌ وانتقال خودرو باید انجام شود. از آنجا که این مرحله بسیار مهم بوده و امکان شناسایی هویت مالک خودرو را برای نیروهای انتظامی و نیز اقدامات ناشی از تخلف و یا سرقت و یا هرگونه خلاف احتمالی را فراهم می کند، لذا این مرحله مهمترین مرحله خرید و فروش و نقل و انتقال خودر می باشد و طرفین معامله خودرو باید اقدامات لازم برای تعویض خود رو را انجام دهند. 

بعنوان نمونه حتما تجربه کرده اید که درصورت پارکینگ خود رو در محل غیر مجاز با پیامک در ظرف چند دقیقه به مالک اطلاع داده می شود که نسبت به جابجایی خودرو اقدام نماید. این اقدام از ساده ترین فواید تغییر و انتقال وتعویض پلاک و بقول معروف بنام زدن خودرو به نام خریدار می باشد، که از طریق ارسال پیامک به شماره .... انجام می پذیرد.

اهمیت و چگونگی استعلام پلاک خودرو  چیست؟

از اهداف مهم استعلام پلاک خودرو اطمینان خریدار از صحت اطلاعات خودرو و فروشنده آن است.

با استعلام پلاک خودرو خریدار به سهولت  از ادرس محل سکونت فروشنده و محل صدور پلاک، صحت پلاک و سرقتی نبودن آن مطمئن می‌شود. بهترین و قابل اعتمادترین راه برای استعلام پلاک خودرو، مراجعه به دفاتر پلیس 110+ می باشد. استفاده از سامانه پیامک و یا سایت‌ها بعلت بروز نبودن اطلاعات آنها راه قابل اطمینان نیست.

حتی اگر  فروشنده خودرو هستید و خودروی خود را وکالتی فروخته‌اید ضروری است با مراجعه به سایت پلیس راهور از تعویض پلاک خودرو اطمینان حاصل کنید. زیرا ممکن است خریدار از تعویض پلاک خودداری کرده و از خودرو با پلاک شما استفاده کند. در این خصوص با مراجعه به سایت سایت پلیس راهور، وارد قسمت وضعیت پلاک فک شده می‌شوید و کد ملی خریدار خودرو را وارد می‌کنید. درصورتی‌که تعویض پلاک به‌درستی انجام شده باشد، شماره پلاک خودروی فروخته‌شده نمایش داده می‌شود.

درصورتی‌که خریدار هنوز تعویض پلاک را انجام نداده، باید بلافاصله به دادگاه مراجعه و ثبت درخواست فک پلاک و تقاضای توقیف خودرو و فک پلاک آن را ارائه دهید. با این اقدام پلیس از تردد خودرو با پلاک اعلام‌شده جلوگیری کرده و تا زمان فک پلاک و ثبت پلاک جدید آن را در پارکینگ توقیف می‌نماید.

چه زمانی باید استعلام پلاک خودرو را انجام داد؟

استعلام پلاک خودرو حتما باید قبل از تنظیم قولنامه یا قرارداد خرید  خودرو باید و توسط خریدار خودرو باید انجام شود. چون خریدار بعدا باید پاسخگوی مشکلات احتمالی خودرو خریداری شده باشد.

فک پلاک و اهمیت آن؟

در واقع پس از اطمینان از صحت و سلامت خودرو، باید تعویض پلاک خودرو یا فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید خودرو صورت گیرد. 

تذکر1: عدم انجام فک پلاک به معنای پذیرفتن تمامی مسئولیت هرگونه فعالیت فروشنده یا مالک قبلی خودرو توسط خریدار است.

نحوه انجام فک پلاک چگونه است؟

برای تعویض یا فک پلاک خودرو باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنید. در این مراکز با دریافت برگ نوبت و تحویل مدارک به باجه مربوط فرایند تعویض پلاک خودرو هدایت می شوید. در نهایت نیز پلاک قبلی از خودرو جداشده و به انبار تحویل داده می‌شود و پلاک جدیدی که به نام خریدار بر روی خودرو نصب می شود. حضور فروشنده برای فک پلاک ضروری نیست و خریدار می‌تواند با دریافت وکالت‌نامه از فروشنده نسبت به فک و تعویض پلاک اقدام کند. در زمان تعویض پلاک باید خلافی خودرو را صفر کنید و هزینه‌های دیگر را نیز از طریق کارت بانکی بپردازید. پس از تعویض پلاک خودرو نوبت به انتقال مالکیت خودرو می‌رسد که در زیر توضیحات آن ارایه شده است.

بطور کلی مراحل تعویض پلاک خودرو و به اصطلاح فک پلاک، قدم به قدم در زیر امده است و بطور مشروح هر قدم توضیح داده می شود:

قدم 1- دریافت نوبت برای تعویض

قدم 2- تهیه مدارک مورد نیاز تعویض پلاک

قدم 3- مراجعه به پلیس راهور و تحویل مدارک به کارشناس مربوط

قدم 4- دریافت برگ بازدید از خودرو و اخذ  گواهی بازدید فنی خودرو

قدم 5- تحویل پلاک قدیمی و دریافت پلاک جدید

قدم 6- واریز وجه به حساب خاص تعویض پلاک

قدم 7- دریافت گواهی تایید بازدید فنی

انجام هفت قدم فوق در طی یک نیم روز قابل انجام می باشد . البته به شرطی که مدارک طرفین معامله بدون ایراد کارشناس حقوقی مستقر در محل پلیس راهور باشد.

بطور کلی پس از تنظیم قولنامه خرید و فروش خودرو بین فروشنده و خریدار، طرفین قرارداد لازم است به یکی از مراکز تعیین شده تعویض پلاک خودرو مراجعه نموده و با

پس از تنظیم قرارداد خصوصی میان فروشنده و خریدار، اولین مرحله برای معامله خودرو این است که طرفین (خریدار و فروشنده) قبل از مراجعه به دفتر اسناد رسمی، با در دست داشتن اسناد و مدارک لازم، به مراکز تعویض پلاک خودرو مراجعه کنند اقدامات لازم برای جابجایی پلاک را انجام دهند. در این اقدام پلاک قبلی که به نام فروشنده بوده، برداشته(فک پلاک) شده و پلاک جدید به نام خریدار صادر و نصب می شود.

در زیر تمامی مدارکی که توسط فروشنده و خریدار خودرو برای تعویض پلاک باید تهیه نمایند آمده است. این مدارک باید به یکی از مراکز تعویض پلاک خودرو ارایه شود:

الف) مدارک موردنیاز برای تعویض یا فک پلاک خودرو

فروشنده خودرو باید مدارک زیر را آمده نماید:

• اصل سند(برگ سبز) فروش کارخانه سازنده خودرو (برای تولیدات داخل)

• اصل کارت شناسایی خودرو

• اصل سند مالکیت خودرو که توسط ناجا صادرشده است

• اصل شناسنامه جدید و کارت ملی فروشنده یا نماینده قانونی(وکیل) فروشنده

• اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر

• اصل برگه عدم خلافی خودرو یا برگه پرداخت جرایم خلافی خودرو (معمولا در مراکز پلیس راهور ارایه می شود)

• اصل فیش پرداخت هزینه پلاک براساس تعرفه سال تولید خودرو

• اصل کارت معاینه فنی معتبر (برای خودروهای پلاک شخصی و دولتی، که بیش از 4 سال از ساخت آن سپری شده باشد.  و برای خودروهای پلاک عمومی که بیش از یک سال از ساخت آن سپری شده باشد)

• حضور فروشنده یا نماینده قانونی شخص حقیقی یا حقوقی فروشنده

تذکر2- فروشنده یا نماینده قانونی وی باید مدارک فوق و نیز اصل برگه وکالت خود را به‌همراه داشته و به مرکز تعویض پلاک مراجعه نماید.

تذکر 3- درصورتی که فروشنده وکالت انجام تعویض یا فک پلاک به خریدار داده باشد، حضور وی برای تعویض پلاک الزامی نیست.

ب) مدارک موردنیاز خریدار خودرو برای تعویض یا فک پلاک خودرو

برای تعویض یا فک پلاک، خریدار خودرو باید مدارک زیر را به‌همراه داشته باشد:

• شناسنامه و کارت ملی خریدار یا نماینده قانونی شخص حقیقی یا حقوقی خریدار

• مدارک احراز سکونت خریدار

• حضور خریدار یا نماینده قانونی وی،

تذکر 4- فروشنده یا نماینده قانونی وی باید مدارک فوق و نیز اصل برگه وکالت خود را به‌همراه داشته و به مرکز تعویض پلاک مراجعه نماید.

تذکر 5- در صورت نداشتن قبض برق، خریدار خودرو باید اصل سند اجاره‌نامه منزل مسکونی به‌نام خریدار خودرو (دارای کد رهگیری و هلوگرام و یا ارائه سند اجاره‌نامه چاپی دارای هلوگرام و کد رهگیری منزل مسکونی) را ارایه نماید. (به بند ج توجه نمایید)

ج) مدارک موردنیاز جهت احراز سکونت برای تعویض یا فک پلاک خودرو

مدارک احراز سکونت خریدار برای تعویض یا فک پلاک شامل انواع مختلفی است که ارائه هر یک از آن‌ها جهت احراز محل سکونت خریدار برای تعویض پلاک کفایت می‌کند.

• سند مالکیت منزل یا واحد مسکونی و جواز کسب معتبر به‌نام خریدار خودرو به‌همراه یک فیش (آب، برق یا گاز) که آدرس خریدار در آن آمده باشد.

• سند اجاره منزل مسکونی به‌نام خریدار خودرو با کد رهگیری و تاییدیه از سازمان املاک و مستغلات کشور

• در صورتی که خریدار خودرو ساکن منزل والدین باشد  ارائه سند (استیجاری‌ یا ملکی) به‌نام پدر یا مادر ضرری است

• گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان خریدار خودرو با ذکر آدرس محل سکونت والدین که به تایید آموزش و پرورش منطقه رسیده باشد

• اصل فیش آب، برق یا گاز به تاریخ روز به‌نام خردار خودرو (بعنوان مدارک تکمیلی)

• تائیدیه معتبر  با مهر شورای محل یا شورای روستا، مطابق محل صدور شناسنامه

• فروش‌نامه منزل مسکونی مربوط به زمین‌های اوقافی، روستایی که به تایید شورای اسلامی محل رسیده باشد

• نامه‌های رسمی از ادارات عشایر و امور روستائی سازمان جهاد کشاورزی (عشایر)

• معرفی‌نامه از اداره محل خدمت (ویژه کارکنان دولت و نیروهای مسلح) با ذکر آدرس محل سکونت کارکنان مذکور و تائید توسط واحد مربوط

• در خصوص سازمان‌ها، کارخانجات، شرکت‌ها براساس اساسنامه و روزنامه‌ رسمی که حداکثر دو سال از تاریخ ثبت روزنامه نگذشته باشد و همچنین براساس شهرستان محل ثبت شرکت با ذکر آدرس دقیق محل فعالیت شرکت

• در رابطه با سازمان‌ها، کارخانجات و شرکت‌هایی که دارای شعبه و یا دفاتر در سایر شهرستان‌ها هستند، باید براساس مندرجات اساسنامه و روزنامه رسمی آن‌ها با ذکر آدرس دقیق محل شعبه با تایید اداره ثبت شرکت‌های شهر موردنظر

هزینه‌های تعویض پلاک خودرو برای سال 1400

هزینه تعویض پلاک در سال 1400، مبلغ 260 هزار تومان است. این مبلغ در سال 1398 مبلغ  100 هزار تومان بوده است. این مبلغ را در محل مراکز تعویض پلاک با استفاده از دستگاه کارتخوان دریافت می‌شود.

تذکر 6- هرگونه دریافت مبلغ نقدی از خریدار خودرو بلا وجه و غیر قانونی است.

تذکر 7- طبق ضوابط تعویض و فک پلاک، پرداخت هزینه خلافی خودرو برعهده فروشنده است.

تذکر 8- هزینه عوارض سالیانه شهرداری تا زمان معامله و انتقال خودرو برعهده فروشنده و از تاریخ خردید خودرو بر عهده خریدار است.

تذکر 9- هزینه انتقال سند در دفاتر اسناد رسمی بر عهده فروشنده است.

مدارک موردنیاز صدور سند مالکیت المثنی برای خودرو

• حضور مالک یا نماینده قانونی وی به‌همراه خودرو

• اصل کارت ملی یا شناسنامه

• اصل یا وکالتنامه قانونی برای نماینده قانونی مالک به همراه مدرک شناسایی معتبر(کارت ملی یا شناسنامه)

• اصل کارت مشخصات خودرو

• درج یک نوبت آگهی فقدان سند مالکیت خودرو در روزنامه‌های کثیرالانتشار (مبنی بر فقدان سند مالکیت و قبول هرگونه مسئولیت در قبال کشف فساد احتمالی) و سپری شدن 10 روز از تاریخ آگهی

• مدارک احراز سکونت مالک طبق آدرس اعلامی

• ارائه بیمه نامه شخص ثالث خودرو که معتبر باشد

• برگ معاینه فنی صادره از مراکز مکانیزه مجاز برای خودروهای شخصی و دولتی که بیش از 4 سال از زمان تولید و خودروهای عمومی که بیش از یک سال از زمان تولید (براساس مدل) سپری شده است

• ارائه گواهی مفاصا حساب از اجرائیات در صورت عدم پرداخت وجوه جرائم معوقه خلافی خودرو

• پرداخت  هزینه خدمات ارائه‌شده طبق مبلغ مصوب

تذکر 10- باید توجه داشت که تمامی هزینه‌های نقل‌وانتقال و تعویض از طریق دستگاه‌های کارت‌خوان موجود در مراکز تعویض پلاک دریافت می‌شود.

مدارک موردنیاز برای دریافت کارت المثنی مشخصات خودرو

• حضور مالک یا نماینده قانونی شخص فروشنده به‌همراه خودرو

• اصل مدارک شناسایی معتبر شامل کارت ملی یا شناسنامه یا وکالت‌نامه نماینده قانونی وی به‌همراه مدارک شناسایی(کارت ملی یا شناسنامه)

• اصل سند مالکیت خودرو صادر شده توسط پلیس راهور ناجا

• مدارک احراز سکونت مالک در آدرس اعلامی

• ارائه بیمه‌نامه شخص ثالث خودرو که معتبر باشد

• برگ معاینه فنی صادره از مراکز مکانیزه مجاز برای خودروهای شخصی و دولتی که بیش از 4 سال از زمان تولید و خودروهای عمومی که بیش از یک سال از زمان تولید (بر اساس سال ساخت) سپری شده است

• ارائه گواهی مفاصا حساب از اجرائیات در صورت عدم پرداخت وجوه جرائم خلافی معوقه

• اخذ تعهد کتبی از مالک و یا نماینده قانونی فروشنده

• پرداخت هزینه خدمات ارائه‌شده (طبق مبلغ مصوب)از طریق دستگاه کارت خوان

مدارک لازم جهت شماره گذاری وسایل نقلیه وارداتی

• حضور مالک یا نماینده قانونی وی به همراه وسیله نقلیه

• اصل مدارک شناسایی معتبر شامل کارت ملی یا شناسنامه مالک و نماینده قانونی

• ارائه اصل اسناد و مدارک وسیله نقلیه، خودروهای ساخت داخل (سند فروش) و خودروهای وارداتی

• بررسی و تائید اسناد و مدارک وسیله نقلیه توسط کارشناس حقوقی مستقر در مرکز تعویض پلاک

• بررسی وضعیت تبصره 13 خودروهای وارداتی

• بازدید و تایید کاردکس به منظور احراز اصالت وسیله نقلیه توسط افسران کارشناس عالی تصادفات و امور فنی بازنشسته و ممهور نمودن کاردکس به مهر و امضای افسران بازدیدکننده مجاز

• ارائه مدارک مبنی بر مفاصا حساب دیوان دولتی

• تخصیص پلاک به فرد، براساس محل سکونت مالک.

• پرداخت هزینه مصوب هزینه نقل و انتقال خودرو و صدور و ارسال کارت هوشمند مشخصات خودرو

نکاتی که باید برای تعویض پلاک خودرو دانست. بویژه در پرداخت هزینه های مصوب

• تمامی هزینه‌ها در این مراکز تنها از طریق کارت بانکی دریافت می شود. لذا همراه داشتن کارت بانکی با موجودی کافی ضروری است.

• در مراکز تعویض پلاک نیاز به برگ تسویه حساب عوارض شهرداری نیست. تسویه حساب عوارض شهرداری فقط برای دفاتر اسناد رسمی و در زمان انتقال سند لازم است.

• مبالغ خلافی خودرو از طریق دستگاه POS موجود در مرکز تعویض پرداخت می‌شود. این دستگاه‌ها مجهز به بارکدخوان هستند. لذا نیازی به پرداخت و تسویه خلافی پیش از مراجعه به مراکز تعویض پلاک نیست.

• انتخاب زوج یا فرد بودن پلاک به صورت کاملا تصادفی است و هیج‌گونه حق انتخابی برای دارندگان خودروها وجود ندارد.

• در زمان انتقال پلاک در صورتی که خریدار چند پلاک آزاد داشته باشد، از وی سوال می‌شود که مایل است کدام پلاک بر روی خودرو موردنظر نصب شود.

• در صورتی که خریدار پلاک آزاد دارد، اما در مرکزی که به آن مراجعه کرده موجود نیست، دو راه دارد:

1. مدارک خودرو پس گرفته شود و خریدار به همراه فروشنده به مرکزی مراجعه کنند که پلاک آزاد در آنجا قرار دارد.

2. خریدار مبلغ 50 هزار تومان پرداخت کند تا پلاک آزاد در مرکز تعویض پلاک قبلی قیچی شده و در مرکز فعلی یک پلاک جدید با همان شماره صادر شود. زمان لازم برا انجام این فرایند حدودا 1 ساعت می باشد.

نکات مهم برای انتقال مالکیت خودرو ؟

نکات مهم حقوقی وجود دارد که باید در انتقال مالکیت خودرو رعایت شود تا باعث دردسر و ایجاد مشکلات برای فروشندگان و خریداران خودرو جلوگیری شود و مانع ورود خسارت به هریک از طرفین شود. خسارت‌هایی که اثبات عدم صحت آن‌ها بسیار سخت و بعضا ناممکن بوده یا نیازمند صرف زمان و هزینه بسیار زیادی است. برای ممانعت و پیشگیری از چنین مشکلاتی در هنگام انتقال مالکیت خودرو به نکات زیر توجه شود:

1- دقت کنید که در قولنامه مشخصات کامل خریدار و فروشنده، مشخصات کامل خودرو شامل شماره شاسی، شماره موتور، مشخصات ظاهری و ایرادهای فنی و کارشناسی، مبلغ توافق شده، نحوه پرداخت مبلغ خودرو، زمان در نظر گرفته‌شده برای انتقال سند و دیگر موارد مشابه به‌طور دقیق و واضح ذکر شده باشد.

2- حتما قولنامه خودرو را در حضور حداقل دو شاهد معتمد و با کمک یک کارشناس حقوقی و باتجربه بنویسید.

3- بهتر است توافق های صورت گرفته برای پرداخت خلافی، عوارض شهرداری و هزینه‌های انتقال سند در قولنامه ذکر شود. هنچنین در روز تعویض پلاک خودرو مطمئن شوید که خلافی خودرو توسط فروشنده پرداخت شده و صفر شود و یا در صورت عدم حضور فروشنده (با وکالت ) قبلا خلافی پرداخت شده باشد.

4- خریدار حتما مبلغی از قیمت خودرو را برای انجام اقدامات مربوط به پرداخت عوارض شهرداری، فک و تعویض پلاک، و در نهایت انتقال سند مالکیت پیش خود نگه‌دارند و در انتها و پس از انتقال سند مبلغ را به فروشنده بپردازند.

5- پس از تعویض پلاک حتما برای انتقال سند مالکیت نیز اقدام کنید. زیرا از نظر مراجع قضایی مالک خودرو کسی است که سند خودرو به نامش باشد نه پلاک آن.

6- فروشنده بهتر است از دادن وکالت به خریدار پرهیز کند و تمامی مراحل تعویض پلاک و انتقال مالکیت را شخصا پیگیری کنند تا مشکلی در آینده برای فروشنده پیش نیاید.

7- فروشنده تا پیش از پایان مراحل تعویض پلاک سند مالکیت خودرو را به نام خریدار منتقل نکنند.

8- بهتر است تمامی هزینه‌های نقل‌وانتقال و تعویض از طریق دستگاه‌های کارت‌خوان موجود در مراکز تعویض پلاک انجام شود.