رادیو فرانسه: خط آهن ایران و ترکیه تجارت جهانی را متحول می کند
رادیو فرانسه در مورد خط ریلی جدید میان ایران و ترکیه، آن را پیوند غرب و آسیا خواند و افزود: این خط تنها به طول ۲۰۰ کیلومتر، تجارت جهانی را متحول خواهد کرد و احداث آن پیامی برای سایر کشورها دارد.
رادیو فرانسه گزارش داد: ایجاد یک خط آهن جدید بین ایران و ترکیه اعلام شده است. این خطوط آهن، در نزدیکی دریاچه وان در شرق ایران از مرز ترکیه عبور خواهند کرد. دو کشور هفته گذشته (۳۰ نوامبر) در تهران، پایتخت ایران، این توافق نامه را امضا کردند. این خط ریلی که ظرف چهار سال افتتاح خواهد شد، دو منطقه از جهان یعنی آسیا و اروپا را به یکدیگر متصل می کند.
در این گزارش آمده است: حمل و نقل ریلی در ایران با وجود کندی و نیز ریل های قدیمی، همچنان ساده ترین و ارزان ترین راه حمل و نقل کالا است. اتفاقا برای تقویت اقتصاد این کشور است که این خط جدید ۲۰۰ کیلومتری مرند-چشمه ثریا، بین ایران و ترکیه، در شرف افتتاح است.
ایران و ترکیه در حال حاضر خطوط راه آهن متعددی دارند. پروژه عبور از مرز ایران از شهر مرند، پروژه ای طولانی مدت است. در ۱۰ سال گذشته، تحریم های بین المللی علیه ایران مانع از بهره مندی این کشور از سرمایه گذاری های زیرساختی شده است.
توافق نامه ای که در ۳۰ نوامبر (۹ آذر) در تهران امضا شد، پیوند بین غرب و آسیا را رقم خواهد زد. وزرای تجارت و امور خارجه ترکیه و ایران پس از امضای این قرارداد از تبدیل شدن به بازیگران کلیدی در حمل و نقل جهانی ابراز رضایت کردند.
خط آهن ایران- ترکیه؛ راهبردی بلندمدت
در ادامه گزارش رادیو فرانسه آمده است: به لطف این خط آهن جدید، مسیری بین چین و اروپا به شکل مستقیم و پیوسته ایجاد خواهد شد. چینی ها همچنین ایران و ترکیه را در پروژه عظیم ارتباطات بین المللی خود، «جاده های ابریشم جدید/ کمربندهای ابریشم» گنجانده اند.
قطارها می توانند با ۲۷ واگن باری پر از کالاهای ترانزیتی در این خط جدید حرکت کنند. هدف این پروژه افزایش حجم حمل و نقل است. پیش بینی می شود در مرحله اول، ماهانه یک هزار و ۵۰۰ تن بار جابجا شود که در صورت اثبات کارآمدی آن، ظرفیت می تواند به ۲۰ هزار تن در ماه افزایش یابد.
قاره اروپا و چین دو بازار مصرف گسترده هستند. بنابراین، این خط آهن جدید بین مرند (ایران) و چشمه ثریا (ترکیه) به حمل و نقل بار اختصاص داده خواهد شد. هیچ یک از این دو کشور از احتمال توسعه آن به یک خط توریستی برای مسافران صحبتی نکرده اند.
خط آهنی میان دریاچه و کوهستان
ایجاد راه آهن در منطقه کوهستانی ایران و ترکیه، که بین دریاچه و کوه قرار دارد، کار آسانی نیست. وجود دریاچه وان، در شرق ترکیه، به طول ۱۲۰ کیلومتر، همیشه مانعی در جریان حمل و نقل ریلی بوده است. تاکنون، قطارها مجبور بودند در لبه دریاچه توقف کرده سپس بار خود را به قایق ها منتقل کنند تا از ساحل دیگر سفر خود را ادامه دهند. دریاچه وان بزرگترین دریاچه این کشور است. خط آهن جدید بین مرند و چشمه ثریا از این مانع عبور خواهد کرد.
امیل بوویه (Emile Bouvier) محقق و نویسنده مجله «کلیدهای خاورمیانه» (Les Clés du Moyen-Orient) که مرتب با قطارهای ترکیه و ایران سفر می کند، اذعان می کند که ساخت راه آهن در این منطقه چندان ساده نیست.
وی می گوید: در واقع، این پروژه مسیری بدون پیوستگی بین چین و اروپا ایجاد می کند. اما باید تأکید کنم که اجرای آن آسان نیست. من این منطقه را در مرز ایران و ترکیه می شناسم؛ این خط آهن توسط رشته کوه ها قطع می شود و ساخت زیرساخت در آنجا آسان نیست.
این کارشناس افزود: مزیت این خط آهن ۲۰۰ کیلومتری تکمیل کردن مسیرهای ریلی و دریایی موجود است. این امر دسترسی چین به دریای سیاه و دریای مدیترانه را ممکن می کند.
مشارکت بیشتر ایران و ترکیه در طرح کمربند و جاده
رادیو فرانسه در گزارش خود با اشاره به تغییرات ژئوپلیتیک اخیر به ویژه در پی جنگ اوکراین و تحریم های اعمال شده علیه روسیه، نوشت: چین که از دسترسی به مسیرهای کشتیرانی روسیه محروم شده بود، مجبور به سازگاری با این شرایط شد. حال به نظر می رسد که این ارتباط جدید بین ایران و ترکیه، فضای بیشتری برای چین در خاورمیانه و اروپا ایجاد کند.
برخی از کارشناسان، مانند نیکلا مونسو (Nicolas Monceau) کارشناس مسائل ایران در موسسه تحقیقات بین المللی فرانسه (IFRI)، این خط آهن را حاوی پیامی مهم برای سایر نقاط جهان می دادند.
مونسو معتقد است: افتتاح این بخش قدرت نمادین قابل توجهی دارد. بنابراین ایران و ترکیه به سایر نقاط جهان اعلام می کنند که قصد دارند بخشی جدایی ناپذیر از ابتکار کمربند و جاده باشند که در سال ۲۰۱۳ توسط مقامات چینی آغاز شد.
وی افزود: با بسته شدن خطوط ریلی تجاری روسیه، چین مجبور شده است برای حفظ ارتباط خود با اروپا به کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه روی آورد. ایران و ترکیه از موقعیت مرکزی خود در جهان سود می برند. این دو کشور امیدوارند به قطب های حمل و نقل بین المللی تبدیل شوند.
این کارشناس مسائل ایران، گفت: من پس از حمل بار و تجارت، گسترش چشمگیرتر گردشگری تجاری و تفریحی را پیش بینی می کنم. این گام در خاورمیانه، فرصتی واقعی بین دو بخش مهم جهان را نشان می دهد.
رادیو فرانسه در پایان گزارش خود، آورد: ارتباط جدید بین ایران و ترکیه با پیوستن کشور دیگری، پاکستان، به این شبکه، ارزشمندتر خواهد شد. در اعلامی رسمی، پاکستان ابراز علاقه کرده است که با هر دو کشور از طریق مسیری دیگر، به شکلی گسترده تر و مرکزی تر راهی را ایجاد کند: خط حمل و نقل سابق ITI (استانبول-تهران-اسلام آباد). این خط ظرف ۲۵ روز آینده در ۱ ژانویه ۲۰۲۶، بازگشایی خواهد شد.
بر اساس این گزارش، ساخت خط آهن مرند-چشمه ثریا تا سال ۲۰۲۹ ادامه خواهد داشت و هزینه تخمینی آن یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار برآورد می شود.
