ریل های ایران به حاشیه رانده شدند
با وجود مزایای اقتصادی، زیست محیطی و ایمنی حمل ونقل ریلی، بیش از ۹۰ درصد بار کشور همچنان از جاده ها عبور می کند. کارشناسان هشدار می دهند ادامه این روند، نه تنها مصرف سوخت و آلودگی هوا را افزایش می دهد، بلکه ریسک تصادفات و تخریب زیرساخت ها را نیز تشدید می کند.
با وجود مزایای اقتصادی، زیست محیطی و ایمنی حمل ونقل ریلی، بیش از ۹۰ درصد بار کشور همچنان از جاده ها عبور می کند. کارشناسان هشدار می دهند ادامه این روند، نه تنها مصرف سوخت و آلودگی هوا را افزایش می دهد، بلکه ریسک تصادفات و تخریب زیرساخت ها را نیز تشدید می کند.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس؛ ایران در حالی با چالش های جدی در حوزه حمل ونقل روبروست که سهم غالب بار کشور همچنان به کامیون های جاده ای تعلق دارد. با وجود آن که حمل ونقل ریلی مصرف سوخت بسیار کمتر، انتشار گازهای گلخانه ای پایین تر و ظرفیت جابه جایی معادل ۵۰ تا ۷۰ کامیون را دارد، سیاست ها و زیرساخت های ناکافی باعث شده ریل هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکند.
آمارها نشان می دهد بیش از ۹۰ درصد بار کشور از جاده ها عبور می کند. کارشناسان این وضعیت را نتیجه سیاست گذاری جزیره ای، تعرفه های ناعادلانه و کمبود مشوق برای صاحبان بار می دانند. قیمت پایین گازوئیل باعث رقابت ناعادلانه کامیون ها با شبکه ریلی شده و جذابیت حمل ونقل ریلی برای بخش خصوصی کاهش یافته است.
مشکل دیگری که مانع استفاده گسترده از ریل می شود، فرسودگی ناوگان و شبکه ریلی، سرعت پایین قطارها و عدم هماهنگی در ایستگاه های بارگیری و تخلیه است. نمونه ای از این ناکارآمدی، مسیر بندرعباس تا سرخس است که زمان حمل آن در روزهای مختلف بین ۱۵ تا ۳۰ روز گزارش شده است.
در مقابل، کامیون های دیزلی با میانگین سن بالای ۲۰ سال، به دلیل هزینه کمتر و دسترسی راحت، همچنان مسیر اول حمل بار هستند. این انتخاب نه تنها موجب افزایش تصادفات جاده ای و تخریب زیرساخت ها می شود، بلکه بار اقتصادی و زیست محیطی سنگینی بر کشور تحمیل می کند.کشورهای پیشرفته در این زمینه تجربه متفاوتی دارند. به عنوان مثال، روسیه برای بارهای خاص و سنگین، محدودیت ها و جریمه هایی اعمال کرده است تا سهم حمل ونقل ریلی به ۹۰ درصد برسد. این مدل، ضمن افزایش بهره وری اقتصادی، از محیط زیست نیز محافظت می کند.
کارشناسان معتقدند ایران برای احیای نقش ریل باید سرمایه گذاری هدف مند در توسعه خطوط ریلی، اتصال بنادر و مناطق صنعتی و اصلاح تعرفه ها و مشوق ها را در دستور کار قرار دهد.
مدیرعامل راه آهن جبارعلی ذاکری نیز اخیراً هدف گذاری حمل ۵۴ میلیون تن بار داخلی و ترانزیتی از طریق شبکه ریلی در سال ۱۴۰۴ را اعلام کرده است.در صورت ادامه روند فعلی، کامیون های دیزلی همچنان برنده میدان خواهند بود و آسمان دودگرفته، جاده های پرحادثه و مصرف بی رویه سوخت، پیامدهای اصلی آن برای کشور خواهند بود.
گفتنی است چند روز قبل قرارداد سرمایه گذاری ۱۴.۵ همتی شرکت راه آهن با سازندگان داخلی برای تامین ناوگان ریلی بسته شد که به گفته مدیرعامل راه آهن جبارعلی ذاکری، بازگشت این سرمایه ۱۸ همت خواهد بود.