◄ پیشنهاد بودجه‌ای مرکز پژوهش‌ها برای حمل‌ونقل ریلی در سال جدید

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با تاکید بر ضرورت توجه دولت به بخش حمل‌ونقل، به‌ویژه حمل‌ونقل عمومی و ریلی به بررسی بخش حمل‌ونقل عمومی در بودجه 97 پرداخته و راهکارها و پیشنهادهای خود برای این بخش را نیز ارائه کرده است.

به گزارش تین‌نیوز، هرچند کشور به توسعه انواع مُدهای حمل‌ونقل به‌عنوان پیشران اقتصاد کشور نیازمند است اما در این گزارش مرکز پژوهش‌ها با اشاره به توجه دولت به توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای در سال‌های گذشته، بر ضرورت توجه به توسعه حمل‌ونقل ریلی تاکید شده است.

دولت در لایحه بودجه سال 1397 نزدیک به 75 هزار میلیارد تومان منابع اعتباری برای حمل‌ونقل ریلی تا پایان برنامه ششم توسعه در نظر گرفته است. بر اساس اطلاعات ارائه‌شده در جدول بودجه عمرانی لایحه سال 1397 بیش از 40 پروژه توسعه حمل‌ونقل ریلی در نظر گرفته شده است که در این رابطه اتصال چند مرکز استان، توسعه و به‌سازی خطوط فعلی و بهبود شرایط برخی از خطوط قدیمی در نظر گرفته شده است.

طبق برآوردهای صورت گرفته تا پیش از آغاز برنامه پنجم توسعه حدود 4هزار و 500میلیارد تومان اعتبار به حمل‌ونقل ریلی اختصاص یافته و در طول این برنامه نیز راه‌آهن بیش از 9 هزار میلیارد تومان اعتبار دریافت کرده است. صنعت ریلی در سال 96، 3هزار و 500میلیارد تومان اعتبار مصوب دریافت کرده و در سال 97، نیز حدودا 2هزار میلیارد تومان بودجه خواهد داشت. همچنین برنامه‌ریزی‌شده در طول زمان برنامه ششم توسعه تا پایان طرح‌های مدنظر حدود 75هزار میلیارد تومان تزریق جدید به این بخش صورت خواهد گرفت.

نگاه مجلس به بودجه حمل‌ونقل

آنچه مسلم است سیاست‌گذاری، راهبری و اختصاص بودجه در حوزه حمل‌ونقل از سوی بخش عمومی، نقش حیاتی در تحقق سند چشم‌انداز و توفیق اهداف کلان توسعه‌ای کشور ایفا می‌کند. در همین راستا، باید همواره سه ضلع اساسی در سیاست‌گذاری یعنی دولت، دانشگاه و مراکز سیاست‌پژوهی و بخش خصوصی توأمان با هم نقش ویژه‌ای در پیشبرد امور ایفا کنند. بی‌تردید توفیق بخش عمومی (دولت) در گرو همراهی دو ضلع دیگر یعنی دانشگاه، مراکز سیاست پژوهی و بخش خصوصی است. نکته دیگر این است که نمی‌توان با قطعیت گفت در حوزه حمل‌ونقل، کدام زیربخش حمل‌ونقل دست‌کم در بودجه‌ریزی یک‌ساله به‌عنوان اولویت راهبردی بخش عمومی و نهاد متولی بخش حمل‌ونقل (وزارت راه‌وشهرسازی) تعقیب می‌شود. به‌عبارت‌دیگر به نظر می‌رسد یا بودجه کنونی بر پایه استراتژی کلان حمل‌ونقل نگاشته نشده یا به‌روز نشده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس با نگاه به بودجه سال 1397 ، راهبردهایی را در بودجه بخش حمل‌ونقل ارائه کرده است که از جمله آن‌ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- اعطای کمک مالی به‌منظور مساعدت لازم برای تجدید ناوگان عمومی حمل‌ونقل

 -افزایش دسترسی افراد و گروه‌های خاص ازجمله جانبازان و معلولان به حمل‌ونقل

- تلاش مستمر برای بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل سراسر کشور

- عمل بند «الف» ماده (57) قانون برنامه ششم مبنی‌بر توسعه حمل‌ونقل ریلی از محل یک درصد سهم دولت از درآمد نفت و گاز.

نگاه اسناد بالادستی به راه‌آهن

در سند چشم‌انداز 20 ساله کشور و برنامه ششم توسعه کشور بر توسعه حمل‌ونقل ریلی و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی کشور تأکید شده است. همچنین سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی در احداث و بهره‌برداری از حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری و برون‌شهری از سایر موارد مورد تأکید در برنامه ششم توسعه در زمینه حمل‌ونقل است. به‌طور خاص در قانون برنامه ششم بند «الف» ماده (57)، از حیث ضرورت اجرای حمل‌ونقل ریلی و گنجاندن تخصیص مذکور در قالب بودجه سالانه به شرح ذیل تاکید کرده است.

نتیجه‌گیری

مرکز پژوهش‌های مجلس در این بخش با جمع‌بندی موارد مختلف پیشنهادهایی را برای رفع موانع ارائه می‌دهد. در بخش مربوط به حمل‌ونقل ریلی آمده است:

در بودجه سال جاری «منابع حاصل از ارزش صادرات نفت، میعانت گازی و خالص صادرات گاز» به میزان 959.314 میلیارد ریال آمده است، لذا 14/ 9.593 میلیارد ریال معادل 959 میلیارد تومان سهم یک درصد مذکور می‌شود. با توجه به رعایت قانون لازم است این تخصیص موردتوجه نمایندگان مجلس قرار گیرد.

پیشنهاد بودجه‌ای

مطابق با بند «الف» ماده (57) قانون برنامه ششم توسعه که تصریح می‌کند یک درصد از منابع حاصل از فروش نفت و گاز سهم دولت در قالب بودجه سالانه به‌منظور اجرای طرح‌های حمل‌ونقل ریلی، به وزارت راه و شهرسازی اختصاص یابد و همچنین با عنایت به بخشنامه‌های بانک مرکزی مبنی بر اختصاص 15 درصد از فاینانس هر پروژه از منابع داخلی، پیشنهاد می‌شود کل مبلغ حاصله به استناد قانون فوق‌الذکر- که معادل 9590 میلیارد ریال خواهد شد- منحصراً به‌منظور تأمین 15درصد سهم دولت از فاینانس پروژه‌های حمل‌ونقل ریلی اختصاص یابد.