راستی‌ آزمایی پیش‌ بینی زلزله تهران؛ کدام گسل پایتخت فعال شده است؟

کدام گسل فعال شد؟

عضو پژوهشگاه زلزله شناسی درباره زلزله امروز تهران می گوید: «زلزله قیامدشت با بزرگای ۳.۴ ساعت ۷:۰۴ صبح سه شنبه 20 تیر، در ۲۰ کیلومتری جنوب شرق تهران در محدوده گسل ایوانکی در جنوب شرق تهران نشانگر فعال بودن پهنه گسله ایوانکی است، دلیل آن نیز رخداد همین زلزله های کوچک است، این پهنه گسله که انتهای شمال غربی آن به منطقه ١٥ تهران، می رسد، توان لرزه زایی تا بزرگای ٧.٥ را دارد.»

مهدی زارع با بیان این که «این گسل در ۱۷ مهر ۱۳۸۸ و البته ۳ اسفند ۱۳۸۹ دو زلزله به بزرگای ۴ نشان داده»، گفت: «این گسل سابقه رخداد زمین لرزه های تاریخی را دارد و به احتمال زیاد زلزله های تاریخی ٧٤٣ میلادی و ٨٥٥ میلادی که ری را ویران نموده با جنبش این گسل رخ داده اند. همچنین زلزله به صورت خوشه (فوج لرزه) در سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۲ در اثر جنبایی این گسل رخ داده است.»

در ادامه این زلزله شناس می گوید: «بر اساس این تک رخداد زلزله کوچک هیچ استنتاجی مبنی بر احتمال وقوع یا غیر محتمل بودن یک زلزله بزرگ بعدی در تهران نمی توان انجام داد.»

مطالعه ای جدید نشان داده که امکان وقوع زلزله ای شدید در تهران بین ۶ تا ۱۲ سال آینده وجود دارد. زلزله در پایتخت، این خبری است که سال‎ها تهران نشین ها با وحشت انتظارش را می کشند و حالا نتایج یک مطالعه جدید نشان داده که شاید به زودی تهران با این بحران مرگبار روبرو شود.

از سویی بررسی وضعیت آماری لرزه خیزی در منطقه تهران هم چنین موضوعی را نشان می دهد. مهدی زارع استاد پژوهشگاه زلزله شناسی می گوید: «آخرین اتفاق مهمی که در منطقه تهران رخ داده برای سال ۱۸۳۰ است که در شعاع ۱۰۰ کیلومتری تهران زلزله ای شدید آمد. به لحاظ آماری اگر این موضوع را بررسی کنیم هر ۲۰۰ سال زلزله ای حدودا ۷ ریشتری این منطقه را می لرزاند و حالا ۱۸۹ سال از آخرین بار گذشته است.البته این چنین معنایی ندارد که دقیقا هر ۲۰۰ سال یکبار چنین زلزله ای تهران را بلرزاند.»

۶ تا ۱۲ سال دیگر، زلزله ای قوی تهران را می لرزاند!؟

اما مطالعه جدید استاد پژوهشگاه زلزله شناسی، نشان می دهد که این وضعیت حالا در حالت بسیار خطرناک تری نسبت به گذشته قرار گرفته و احتمال وقوع زلزله شدید در تهران بالا است. در این مطالعه برای بازه زمانی  ۶ تا ۱۲ سال آینده احتمال رخداد زلزله ای شدید در نواحی پیرامون تهران، به شعاع ١٠٠ کیلومتری از مرکز شهر کنونی تهران، بررسی احتمالی رخداد زلزله انجام شد.

مهدی زارع که تاکید داشت نتایج این مطالعه احتمالی است و نمی توان پاسخ قطعی در رابطه با زمان وقوع زلزله تهران و شهرهای پرجمعیت دیگر پیشبینی کرد، در رابطه با نتیجه مطالعاتش روی زلزله تهران گفت: «پیشبینی میان مدت این بررسی که وضعیت  رخداد زلزله شدید را در بازده زمانی ۶ سال بررسی می کند نشان می دهد که احتمال زلزله نسبتا قابل ملاحظه ای را برای منطقه پیرامون  تهران در پنجره زمانی ۶ تا ۱۲ سال آینده وجود دارد. برآورد ما این است که آن احتمال قابل ملاحظه چیزی بین ٤٠ تا ٧٠ درصد است.»

وی در ادامه افزود: «این چنین معنایی ندارد که حتما در این بازده چنین اتفاقی رخ بدهد، ممکن است تا ۵۰ سال دیگر هم چنین اتفاقی رخ ندهد اما محاسبات چنین احتمالاتی را به ما ارائه می دهد.»