◄ مشخصات و مزایای راه آهن میانه به بستان آباد

راه آهن دوخطه میانه- بستان آباد- خاوران به طول ۲۰۳ کیلومتر در ۱۰ قطعه با هدف کاهش مسیر ریلی از شمال غرب به مرکز کشور طراحی و اجرا شده که حدفاصل میانه تا بستان آباد به طول ۱۳۲ کیلومتر در سال های گذشته ساخته شده است.

این مسیر ریلی به طول ۴۴ کیلومتر با هدف کاهش ۱۱۴ کیلومتر از طول مسیر اتصال مرکز شمال غرب به شبکه ریلی با اعتبار ۳ هزار میلیارد تومان طراحی و اجرا شده و ارزش روز آن بیش از ۶ هزار میلیارد تومان است.

راه آهن میانه - بستان آباد - تبریز که در ۱۰ قطعه در حال احداث است، با کمتر کردن زمان سفر و طول مسیر، کاهش قابل توجه آلودگی های زیست محیطی را به همراه دارد و در ۱۰ قطعه به منظور اتصال مناطق کمتر توسعه یافته به راه آهن سراسری و ایجاد زیربنای لازم با هدف توسعه اقتصادی و اجتماعی و بازرگانی منطقه، کاهش مسیر و اصلاح شبکه ریلی از شمال غرب به مرکز کشور در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

یکی از مهمترین مزایای بهره برداری از راه آهن بستان آباد-خاوران کاهش ۴ ساعت از زمان سفر با قطار از پایتخت به تبریز نسبت به مسیر ریلی موجود است که در حال حاضر ۱۲ ساعت زمان می برد.

با توجه به اینکه زمان سفر ازطریق جاده ۸ ساعت است مسافران جاده را به ریل ترجیح می دهند که با افتتاح این مسیر ریلی علاوه بر افزایش ترانزیت کالا و مسافر از طریق ریل، کاهش آلودگی های زیست محیطی و ارتقاء شاخص های حمل و نقل ریلی در منطقه را شاهد خواهیم بود.

راه آهن میانه - بستان آباد - تبریز در ابعاد مختلف قتصادی از جمله توسعه اقتصاد گردشگری و ایجاد اشتغال کشور تاثیر گذار است.

با احداث این پروژه برای یک هزار و ۸۰۰ نفر اشتغال ایجاد شده است و میزان صرفه جویی مصرف سالانه سوخت در این پروژه ریلی ۱۰۰ میلیون لیتر بوده که تاثیر آن در کاهش آلاینده های هوا ۵ هزار تن در سال برآورد شده است.

با بهره برداری از پروژه راه آهن میانه-بستان آباد-تبریز، ترانزیت ریلی ایران از این مسیر نیز به اروپا متصل می شود و اتصال آن به راه آهن نخجوان، ایروان و تفلیس از طریق جلفا و دیگر مرزهای آبی و خاکی به افزایش مبادلات بین المللی و صادرات کالا به جمهوری های آذربایجان، ارمنستان و ترکیه می انجامد.

افزایش ظرفیت های ترانزیتی با تکمیل این زنجیره ریلی معادل 7 میلیون تن بار و 2 میلیون نفر مسافر در سال از دیگر مزیت های این پروژه ریلی است.

این ابر پروژه ریلی ۲۰۳ کیلومتر طول دارد که قسمت میانه تا بستان آباد به طول ۱۳۲ کیلومتر افتتاح شده و قسمت بستان آباد تا خاوران به طول ۴۴ کیلومتر نیز آماده افتتاح و بهره برداری است.

پروژه دو خطی ریلی بستان آباد - خاوران که قطعه ۴۴ کیلومتری از این مسیر ریلی است و در خرداد ماه امسال افتتاح می شود دارای ۳ ایستگاه ایمناب، باسمنج و خاوران است.

دوخطه بودن راه آهن بستان آباد - خاوران یکی از امتیازات این مسیر ریلی است چرا که دوخطه شدن مسیرهای ریلی میزان ظرفیت جذب بار را تا حدود ۹۰ درصد افزایش می دهد.

خط آهن بستان آباد- خاوران اولین مسیر ریلی کشور است که از ابتدا دو خطه طراحی و اجرا شده است. احداث بزرگترین تونل دوخطه ریلی کشور در این محور به طول ۳ کیلومتر و بزرگترین پل قوسی دو خطه ریلی کشور به طول یک کیلومتر با ۲۰ دهانه ۵۰ متری و با ارتفاع ۴۰ متری ستون ها از ویژگی های بارز این خط آهن است.

 استفاده از قالب لغزنده در عرشه پل های بزرگ و استفاده از ابزار دقیق برای پایش رفتار زمین شناسی حین حفاری تونل ها نیز یکی دیگر از موارد قابل اشاره در اجرای این مسیر ریلی است که ضمن افزایش دقت در اجرا، ایمنی کار را نیز افزایش می دهد و موجب شده است هیچ حادثه ای برای کارگران حین اجرا روی ندهد.

برای اولین بار تمامی ادوات زیرسازی و روسازی استفاده شده در این مسیر ریلی از جمله بالشتک های بزرگ مقیاس، تولید داخل است که موجب کاهش ۶۰ درصد از هزینه ها در این بخش نسبت به گذشته شده است. همچنین تمامی ورق های خاص به کار رفته در عرشه پل های مسیر نیز تولید داخل و ساخت کارخانه اکسین اهواز است که پیش از این تماما وارداتی بوده است.

حجم خاکریزی راه آهن بستان آباد - خاوران ۷.۷ میلیون متر مکعب و حجم خاکبرداری آن ۴۶.۸ میلیون متر مکعب است. میزان بالاست این خط ریلی ۱۲۶.۷ هزار متر مکعب و بتن ریزی آن نیز ۳۴۹ هزار متر مرکعب اعلام شده است.

در این پروژه ۶.۱ هزار تن ریل  استفاده شده و ۱۶ دستگاه پل بزرگ به طول ۲ هزار و ۸۰ متر احداث شده است. راه آهن بستان آباد - خاوران ۱۵۶ دستگاه پل کوچک به طول یک هزار و ۱۵۶ متر دارد.

یکی از پل های مهم این پروژه ریلی پل باسمنج است که با طول یک هزار متر، طولانی ترین پل قوسی دو خطه راه آهن ایران شناخته می شود. احداث، طراحی، تامین مصالح و تجهیزات این پل صد در صد ایرانی است.

در این پروژه ریلی ۸۴.۵ هزار اصله تراورس و ۲۶ عدد سوزن استفاده شده و دارای ۲۲ دستگاه تقاطع و ۲ دستگاه تونل و گالری به طول ۲ هزار و ۹۳۰ متر است.

مساحت زمین ایستگاه راه آهن خاوران ۲۳۰ هزار متر مربع و مساحت کل ساختمان ها ۹ هزار متر مربع است. مساحت ساختمان اصلی نیز ۳.۶ هزار متر مربع اعلام شده است.

راه آهن بستان آباد - خاوران مسافت ریلی میان تهران و تبریز را ۱۱۴ کیلومتر و زمان سفر را ۴ ساعت کاهش می دهد.

تمامی ریل به کار رفته در این مسیر و تراورس ها تولید داخل است به نحوی که می توان گفت این پروژه موجب شکستن سدهای بسیاری برای رسیدن به خودکفایی در ساخت خطوط ریلی کشور است.

طراحی مسیر و نوع اجرای تونل ها و گالری ها به نحوی است که امکان برقی شدن مسیر وجود دارد.

پیش بینی جانمایی و امکان احداث ایستگاه مشترک در خاوران با قطار درون شهری از دیگر امکانات این مسیر ریلی است که باز هم برای اولین بار در حین احداث این موضوع مورد توجه قرار گرفته و لحاظ شده است.