استفاده از اصول محیط زیستی در مسیریابی راه آهن با استفاده از GIS مطالعه موردی: راه آهن رشت - انزلی

تین نیوز |
چکیده مقاله:
 در پروژه های راهسازی به منظور كاهش آسیب رسانی به منابع محیط زیستی و نیل به اهداف توسعه پایدار، ناگزیر باید مشخصه های محیط زیستی در فرایند مسیریابی دخالت داده شوند. برای رسیدن به این هدف از مسیریابی به شیوه خودكار، با سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده ومسیر راه آهن رشت به انزلی به عنوان نمونه موردی انتخاب شد. در همین رابطه ابتدا مشخصه های تاثیر گذار بر مسیریابی راه آهن شناسایی شدند. این مشخصه ها شامل شیب، خصوصیات زمین شناسی، خصوصیات خاك، پوشش اراضی، رودخانه ها، راهها و میراث فرهنگی هستند. داده های مشخصه های یاد شده جمع آوری، یا تهیه شدند. نقشه های شیب، رودخانه ها و راهها از نقشه های توپوگرافی رقومی مقیاس 1:25000 استخراج شدند و نقشه پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 مربوط به سال 2000 میلادی تهیه شد. به این منظور ابتدا تصاویر مورد تصحیح هندسی قرار گرفته وزمین مرجع شدند. بر اساس تصاویر رنگی تركیبی، طبقه بندی به روش تلفیقی صورت گرفت و نقشه پوشش اراضی تهیه شد. همچنین نقشه های معتبر و موجود زمین شناسی، خاك و میراث فرهنگی با استفاده از میز رقومی گر، رقومی و مورد استفاده قرار گرفتند. در مرحله بعد با استفاده از روش مقایسه دو به دو بر مبنای نظرات متخصصان محیط زیست و راهسازی، لایه های موجود وزن دهی شده و سپس روی هم گذاری شدند. در نهایت بر اساس الگوریتم مسیریابی در نرم افزارIdrisi مسیرهایی به صورت خودكار طراحی شدند. با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مسیر بهینه از بین این مسیرها و مسیرهای تهیه شده به روش دستی (توسط دیگر گروههای كاری تهیه شده اند) انتخاب شد. نتایج نشان می دهد كه مسیرهای طراحی شده به شیوه خودكار از لحاظ محیط زیستی به مراتب از مسیرهای طراحی شده با روش دستی بهتر می باشند. در نتیجه پیشنهاد می شود در پروژه های جدید راهسازی از فناوری نو GIS و نظرات متخصصان محیط زیست به منظور كاستن از خسارات محیط زیستی وبالا بردن دقت و سرعت بهره گرفته شود.
دریافت مقاله