درآمدزایی فرودگاه با تکیه بر ظرفیت‌های استان
فرودگاه‌داری صنعتی پرهزینه است، زیرا با توجه به حساسیت‌های بالا و سر و کار داشتن آن با جان انسان‌ها، روزآمد نگه‌داشتن تجهیزات و اطمینان از وضعیت سلامت و ایمنی آنها، از اولویت‌های این صنعت است.
اکرم امینی*: فرودگاه‌داری صنعتی پرهزینه است، زیرا با توجه به حساسیت‌های بالا و سر و کار داشتن آن با جان انسان‌ها، روزآمد نگه‌داشتن تجهیزات و اطمینان از وضعیت سلامت و ایمنی آنها، از اولویت‌های این صنعت است.
یک فرودگاه با بخش‌های مختلف اداری، خدماتی، تخصصی و... به فعالیت حجم بالای نیروی انسانی نیز نیاز دارد. این مسائل در کنار یکدیگر، هزینه‌های یک فرودگاه فعال را افزایش می‌دهد و در چنین شرایطی، اگر فرودگاه نتواند درآمدزایی مناسبی داشته باشد، از پس هزینه‌های خود برنیامده و نمی‌تواند عملکرد مناسبی داشته باشد.
از منظر اقتصاد حمل‌ونقل، به فرودگاهی اقتصادی گفته می‌شود که نه‌تنها درآمدهای آن بیش از هزینه‌هایش باشد، بلکه برای استفاده‌کنندگان از جمله شرکت‌های هواپیمایی و مسافران نیز صرفه اقتصادی ایجاد کند.
همین حالا بیش از ۹۰ درصد فرودگاه‌های ایران نه تنها اقتصادی نیستند، بلکه هزینه‌های آنها بیش از درآمدهای آنهاست و به همین دلیل، بدهی‌های مختلفی دارند. اگرچه بخش زیادی از کم‌درآمد بودن یک فرودگاه، به ساخت بدون توجیه آن برمی‌گردد اما نباید فراموش کرد حتی در فرودگاه‌های بدون توجیه اقتصادی نیز می‌توان راهکارهایی برای افزایش درآمد یافت. به‌عنوان نمونه یکی از وظایف مدیر فرودگاه، بررسی میزان تقاضا و بازارهای هدف فرودگاه و در ادامه چانه‌زنی با شرکت‌های هواپیمایی مختلف برای افزایش مسیرهای پروازی است. از سوی دیگر با توجه به اینکه تاخیرهای پروازی یکی از مهم‌ترین موانع بازاریابی یک فرودگاه به شمار می‌رود، مدیران فرودگاه‌ها باید بکوشند با شرکت‌های هواپیمایی همکار خود، برای کاهش تاخیرهای پروازی وارد مذاکره شده و در حد امکان، بتوانند سهمی از ناوگان کمتر فرسوده یا نو این شرکت‌ها به خود اختصاص دهند. این مسئله منجر به بهبود وضعیت پروازی یک فرودگاه شده و گام مهمی در راستای بازاریابی و بازارسازی برای این فرودگاه به شمار می‌رود.
برهمین اساس، در چند سال گذشته برخی مدیران فرودگاهی کشور توانسته‌اند مجموعه خود را درآمدزا کرده و فاصله بین هزینه و درآمدهای خود را کاهش دهند. به‌عنوان نمونه می‌توان به فرودگاه شیراز اشاره کرد که بنا به گفته مسئولان، در چند سال گذشته توانسته هزینه‌های خود را از طریق درآمدهای خود جبران کرده و در مسیر اقتصادی شدن گام بردارد، هرچند هنوز از آن به‌عنوان یک فرودگاه سودده یاد نمی‌شود.
مدیرکل فرودگاه‌های استان فارس معتقد است هر یک از فرودگاه‌های کشور، ظرفیت‌های ویژه خود را دارد و برای درآمدزا کردن یک فرودگاه، کافی است این ظرفیت‌ها باور شده و هماهنگی‌های مدیریتی در سطوح کلان، به خوبی پیگیری شود.
فرودگاه شهرکرد هم یکی از فرودگاه‌های زیان ده کشور است. اگرچه نمی‌توان به مسئولان فرودگاه کم‌درآمدی مانند فرودگاه شهرکرد توصیه کرد الگوی فرودگاه شیراز را برای درآمدزایی مدنظر قرار دهد، اما می‌توان به مسئولان این فرودگاه پیشنهاد داد با تکیه بر ظرفیت‌ها و نیازمندی‌های این استان، برای تقویت حمل‌ونقل هوایی منطقه برنامه‌ریزی کرده و بازار خود را توسعه دهند. به‌عنوان نمونه با توجه به آب و هوای سردسیر و ظرفیت‌های گردشگری استان چهارمحال و بختیاری، مذاکره و تعامل مسئولان این فرودگاه با آژانس‌های گردشگری برای راه‌اندازی پروازهای چارتری در مسیرهای مختلف به ویژه استان‌های جنوبی و شرقی کشور، راهکاری مناسب برای بازارسازی و افزایش درامدهای فرودگاهی به نظر می‌رسد. از سوی دیگر چانه‌زنی با شرکت‌های هواپیمایی مختلف برای برقراری یا افزایش پروازهای برنامه‌ای منظم در مسیرهای پرطرفدار مانند تهران، کیش، قشم، بندرعباس و پروازهای عتبات، اقدامی موثر برای تقویت بازار این فرودگاه به نظر می‌رسد.
مسئولان می‌گویند همین حالا مذاکره برای افزایش مسیرهای پروازی در فرودگاه شهرکرد ادامه دارد، اما با توجه به اهمیت مسئله درآمدزایی و هزینه‌های بالای فرودگاه‌داری، بد نیست این اقدامات با سرعت بیشتری پیگیری شود.
* روزنامه‌نگار
