| کد خبر: 215805 |

در یادداشت علیرضا منظری به آن پاسخ داده شده است

◄ آیا رهگیری یک هواپیمای خارجی در فضای هوایی کشور ثالث قانونی است؟

به موجب این اصل مدیریت فضای هوایی کشور سوریه به طور انحصاری در اختیار دولت سوریه قرار دارد که می تواند مسیرهای هوایی تجاری در آن را تعریف کرده و به استناد مقررات هوانوردی و همچنین موافقتنامه های بین المللی خدمات هوایی اختیار مجاز شمردن هواپیمای تجاری سایر کشورها بر فراز کشور سوریه را دارد.

تین نیوز

در شامگاه دوم مرداد ماه ۱۳۹۹ یک فروند هواپیمای ایرباس ۳۱۰ ماهان ایر با شماره پرواز ۱۱۵۲ در مسیر پروازی تجاری خود از تهران به بیروت قرار داشت که به ناگهان در فضای هوایی سوریه با جنگنده آمریکایی مواجه می‌گردد.

بنابر ادعای مقامات آمریکایی این جنگنده در ماموریت همیشگی خود بر فراز پایگاه التنف در سوریه اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافری ماهان ایر کرده است.

فارغ از آن که باید کمیته بررسی حادثه کشور سوریه تشکیل و پس از گردآوری مستندات و مدارک مطابق مقررات پیوست شماره ۱۳ کنوانسیون شیکاگو و همچنین مقررات ملی آن کشور به بررسی همه جانبه این حادثه بپردازد و با ارایه نتیجه بررسی حادثه پاسخ تمامی سوالات قابل طرح را ارایه نماید، اکنون به تشریح یک سوال مطروحه می پردازیم و آن که اگر فرض شود عمل جنگنده آمریکایی از مصادیق رهگیری به شمار آمده، آیا عمل رهگیری به وسیله یک هواپیمای خارجی در فضای هوایی کشور ثالث امکان پذیر است یا خیر؟

طبق ماده ۱ کنوانسیون شیکاگوکشورهای متعاهد به رسمیت می شناسند که هر کشوری حق حاکمیت انحصاری و کامل بر فضای هوایی بالای سرزمین خود را دارا است و برای اهداف این کنوانسیون نیز مناطق زمینی و آب های سرزمینی متصل به آن که تحت حاکمیت، قیمومیت، حمایت یا اختیار یک کشور می باشد، به عنوان سرزمین چنین کشوری محسوب می گردد. همچنین ان اصل عموما در مقررات ملی تمامی کشورها از جمله کشور سوریه پیش بینی شده است و در عرف بین الملل نیز این اصل یک قاعده خدشه ناپذیر و غیر قابل انکار به شمار می رود.

به موجب این اصل مدیریت فضای هوایی کشور سوریه به طور انحصاری در اختیار دولت سوریه قرار دارد که می تواند مسیرهای هوایی تجاری در آن را تعریف کرده و به استناد مقررات هوانوردی و همچنین موافقتنامه های بین المللی خدمات هوایی اختیار مجاز شمردن هواپیمای تجاری سایر کشورها بر فراز کشور سوریه را دارد. به این ترتیب سازمان هواپیمایی کشوری سوریه به نمایندگی از طرف دولت متبوعه خود با پذیرش طرح پروازی و درخواست شرکت هواپیمایی ماهان، اجازه بهره برداری از فضای هوایی خود در مسیر معین تجاری را برای عبور و ورود به فضای هوای لبنان صادر کرده است. چنانچه تمامی این مراحل قانونی به وسیله شرکت هواپیمایی ماهان و سازمان هواپیمایی کشوری سوریه انجام شده باشد، اشکال قانونی بر آن مترتب نخواهد بود.

بنابراین مسئولیت ایمنی و برقراری امنیت پرواز هواپیماها بر فراز فضای هوایی کشور سوریه به عهده دولت سوریه است مگر آن که در مواردی دولت سوریه به طور قانونی و مشروع امنیت پرواز هواپیماها بر فراز قسمتی یا تمامی فضای هوایی خود را به یک کشور دیگر سپرده باشد که در این صورت باید مصادیق آن در نشریه اطلاعات هوانوردی سوریه ثبت شده باشد تا تمامی بهره برداران و خلبانان مربوطه از آن آگاهی داشته باشند.

در این صورت اگر حضور پایگاه نظامی آمریکا در منطقه التنف سوریه با نظر مثبت دولت سوریه برقرار شده و به نمایندگی از آن کشور اختیار برقراری امنیت فضای هوایی را عهده دار باشد باید با هماهنگی سازمان هواپیمایی کشوری سوریه اقدامات لازم را برای شناسایی و یا رهگیری طبق مقررات انجام دهد و چنانجه این حضور بدون رضایت کشور مربوطه باشد، نمی توان تصور داشت که فعالیت آنها برای برقراری امنیت فضای هوایی صورت قانونی داشته باشد و حتی می تواند برخوردهای این چنینی تهدید آمیز و مغایر برقراری امنیت پرواز تلقی گردد.

در هر حال کمیته بررسی حادثه کشور سوریه می تواند با بررسی مستندات مربوطه در این مورد خاص و با توجه به واقعیت های موجود و اصول و مقررات پیش گفته به قضاوت نشیند.

علیرضا منظری

وبلاگ‌نویس
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

اخبار مرتبط

خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.