صادرات بدون مقصد!/ عقب ماندگی ۸۷ درصدی خودروسازان از اهداف تجارت خارجی
یکی از بزرگ ترین اهداف خودروسازان داخلی، صادرات خودرو به کشورهای همسایه محسوب می شود.
یکی از بزرگ ترین اهداف خودروسازان داخلی، صادرات خودرو به کشورهای همسایه محسوب می شود. این در حالی است که خودروسازان با معضل بسیاری در حوزه تولید دست وپنجه نرم می کنند، اما در نهایت چند درصد از صادرات خودرو تاکنون تحقق یافته است؟
به گزارش تین نیوز به نقل از تجارت نیوز، خودروسازان ایرانی همواره در تلاش برای پیدا کردن بازارهای خارجی و صادرات محصولات خود به کشورهای دیگر بوده اند. این اتفاق در سال های اخیر تا حدودی به ثمر نشست و ایران خودرو و سایپا، هرساله بخش اندکی از تولید خود را برای صادرات هدف گذاری می کنند.
گرچه اخیراً ویدئوهای مختلفی از جولان خودروهای ایرانی در نمایشگاه های کشورهای مختلف در شبکه های اجتماعی منتشر می شود، اما واقعیت این است که چنین اتفاقی هم صرفاً یک ترفند تبلیغاتی است و همچنان مشتری و مقصد مشخصی برای صادرات انبوه محصولات ایرانی وجود ندارد.
اطلاعات به دست آمده حاکی از آن است که شرکت سایپا و زیرمجموعه آن یعنی زامیاد در نظر دارند به ترتیب 15 هزار و پنج هزار دستگاه محصول از انواع خودروها و قطعات منفصله را به بازار کشورهای هدف همچون روسیه، عراق، ونزوئلا و... صادر کنند. از سوی دیگر شرکت ایران خودرو نیز صادرات 15 هزار و 600 دستگاه خودرو و قطعات منفصله را برنامه ریزی کرده است.
بنابراین می توان گفت این دو شرکت در جایگاه بزرگ ترین تولیدکنندگان خودرو در کشور، صادرات حدود 36 هزار دستگاه خودرو را در سال جاری برنامه ریزی کرده اند.
البته شرکت کرمان موتور نیز از سال گذشته خبر صادرات جک J4 را تایید کرده که آمار دقیقی از هدف گذاری و صادرات آنها در دست نیست.
تنها 13 درصد هدف گذاری صادرات خودرو محقق شد!
با بررسی گزارش فعالیت دو شرکت ایران خودرو و سایپا می توان متوجه شد شرایط صادرات خودرو، آن طور که برنامه ریزی و هدف گذاری شده بود، محقق نشد. طبق گزارش های کدال، شرکت ایران خودرو در پنج ماهه ابتدایی سال جاری به ترتیب سه دستگاه خودرو (CBU) و 384 دستگاه قطعات منفصله (SKD) صادر کرده است.
از سوی دیگر شرکت سایپا به رقم صادرات 1014 دستگاه خودرو و 600 دستگاه قطعات منفصله دست یافته است. نکته جالب اینکه زامیاد به عنوان شرکت زیرمجموعه سایپا هم تنها موفق به صادرات 22 دستگاه خودرو در این مدت شده است.
بنابراین سه خودروساز داخلی در پنج ماهه ابتدایی سال جاری 2023 دستگاه خودرو و قطعات منفصله صادر کرده اند، اما این در حالی است که رقم فوق باید در طول این مدت به 15 هزار دستگاه می رسید.
در نتیجه تا پایان مرداد سال جاری، تنها 13 درصد از هدف گذاری شرکت های داخلی محقق شده است.
خودروسازان در پیچ وخم تولید
با وجود اینکه خودروسازان و وزارت صمت در ابتدای سال جاری، هدف گذاری هایی برای تولید خودرو داشتند، آمارهای منتشرشده از عقب ماندگی برنامه تولید خودروسازان خبر می دهد.
بررسی آمار پنج ماهه تولید ایران خودرو از کاهش 4.8 درصدی تولید خودرو نسبت به سال گذشته حکایت دارد. طبق آمار منتشرشده در کدال، شرکت ایران خودرو در پنج ماهه سال جاری تعداد 203 هزار و 819 دستگاه خودرو تولید کرده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال پیش، این شرکت 214 هزار و 157 دستگاه به تولید رسانده بود.
این موضوع در مورد تولیدات شرکت سایپا نیز صدق می کند. شرکت سایپا طی پنج ماهه سال جاری تعداد 144 هزار و 354 دستگاه خودرو به تولید رساندند که در مدت مشابه سال گذشته، آمار فوق برابر با 148 هزار و 478 دستگاه بود. بنابراین شرکت سایپا نیز حدود 2.8 درصد کمتر از آمار سال گذشته به تولید رسانده اند.
در کنار مشکلات عدیده ای همچون زیان هنگفت، تحریم های بین المللی و تخصیص نیافتن ارز از سوی وزارت صمت که خودروسازان با آن دست وپنجه نرم می کنند، طبق معمول با آغاز تابستان، مشکل قطعی برق هم افزوده شده است.
در همین باره، احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران، در مصاحبه اخیر خود با ایلنا اعلام کرد: «در سال جاری تخصیص ارز به خودروسازان توسط وزارت صمت از ۱۷ تیرماه آغاز شد و اگر پیش از این تاریخ، بانک مرکزی ارزی برای خودروسازان تامین کرده بود مربوط به تخصیص های سال گذشته بود و تخصیص های پس از ۱۷ تیر هم هنوز تامین ارز نشده اند و خودروسازان همچنان با مشکل تامین ارز دست به گریبان هستند.»
او ادامه داد: «مشکل دیگری که در سال جاری علاوه بر تامین ارز گریبان گیر صنعت خودرو شد، قطعی برق همزمان با اوج گیری گرمای تابستانی بود؛ واحدهای صنعتی از جمله خودروسازان در سراسر کشور دو روز در هفته قطعی حتمی برق داشتند و با احتساب تعطیلی جمعه، تولید سه روز در هفته متوقف بود. البته قطعی برق تنها به این دو روز محدود نمی شد و در روزهای دیگر نیز گاه قطعی های چندساعته از پیش اعلام نشده هم اتفاق می افتاد که علاوه بر توقف تولید، تلف شدن سرمایه ها را هم در پی داشت.»
بنابراین خودروسازانی که با مشکلات عدیده ای در بخش تولید دست وپنجه نرم می کنند، چگونه می توانند برای صادرات خود برنامه ریزی کنند؟ غافل از اینکه اغلب محصولات تولیدی هم از کیفیت کافی برای عرضه در بازارهای جهانی برخوردار نیستند و این شرکت ها باید هزینه گزافی بابت بازاریابی و فروش خودروهای خود بپردازند.
