◄ نقدی بر اجرای طرح تن-کیلومتر
شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، سرانجام در دویست ونهمین جلسه خود پیشنهاد تعیین کرایه حمل و نقل جاده ای داخلی بار براساس تن-کیلومتر را پس از بررسیهای کارشناسان و محاسبات دقیق هزینههای رانندگان، تصویب کرد. در مستندات این طرح، کامیونها بهعنوان بنگاهای اقتصادی کوچک و زود بازده فرض شدهاند که در حال حاضر سرمایهگذاری در آنها توجیه اقتصادی ندارد و با اجرای این طرح، کامیونداری بهعنوان سرمایهگذاری سودآور تلقی شده و فعالیت در آن اقتصادی خواهد شد.
شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، سرانجام در دویست ونهمین جلسه خود پیشنهاد تعیین کرایه حمل و نقل جاده ای داخلی بار براساس تن-کیلومتر را پس از بررسیهای کارشناسان و محاسبات دقیق هزینههای رانندگان، تصویب کرد. در مستندات این طرح، کامیونها بهعنوان بنگاهای اقتصادی کوچک و زود بازده فرض شدهاند که در حال حاضر سرمایهگذاری در آنها توجیه اقتصادی ندارد و با اجرای این طرح، کامیونداری بهعنوان سرمایهگذاری سودآور تلقی شده و فعالیت در آن اقتصادی خواهد شد.
در قسمت نتایج و اثرات اجرایی طرح تن-کیلومتر آمده است، «تن بر کیلومتر با پیشنهاد کرایه منطقی براساس هزینه های جاری و بازگشت سود سرمایهگذاری و قابلیت اجرایی در سراسر کشور یک نظام پرداخت هماهنگ را بوجود میآورد» که منظور از سرمایهگذاری در این طرح، هزینه خرید کامیون است. با بررسی موارد بالا، به نظر میرسد طراحان اصلی طرح تن-کیلومتر به دنبال اقتصادی کردن فعالیت کامیونداری، بدون در نظر گرفتن عواقب خطرناک بلند مدت اجرای این طرح هستند.
در حال حاضر ظرفیت بالقوه بارگیری کامیونهای موجود در سطح کشور، تقریبا دو برابر ظرفیت موجود جابهجایی بار در کشور است که این موضوع، بهرهوری کامیونداری را کاهش داده و به روال عرضه و تقاضای بازار میبایست، یا تعداد کامیونها کاهش یابد یا ظرفیت جابجائی بار در کشور افزایش یابد. با توجه به شرایط موجود در کشور که افزایش دو برابری ظرفیت جابهجایی کالا حتی طی چند سال آینده نیز ناممکن خواهد بود، بنابراین چاره اندیشی برای ظرفیت مازاد فعلی کامیونها امری ضروری است، که متاسفانه اجرای این طرح، تعداد و ظرفیت آنها را بیشتر هم خواهد کرد.
اقتصادی کردن سرمایهگذاری کامیونداری بهعنوان بنگاه اقتصادی کوچک، موجب ورود سیل عظیم سرمایهگذاران جدید جهت خرید کامیون شده و ورود به بازار کامیونداری را که قبل از اجرای طرح تن-کیلومتر نیز فراتر از ظرفیت بار کشور بوده اند، بیش از پیش افزایش داده و در عمل بهرهوری این کامیونها را به شدت کاهش خواهد داد و مشکلات بعدی نظیر اعتصابات احتمالی آنها را نیز تشدید خواهد کرد. در مبانی این طرح به وضوح هزینههای کامیون مبنای تحلیل تعیین کرایه حمل قرار گرفته است (بدون توجه به کاهش حجم احتمالی بار پس از افزایش کرایهها) و قصد طراحان از این طرح، اقتصادی کردن کرایه حمل برای کامیوندار و یا به عبارت بهتر، افزایش کرایه حمل برای کامیوندار است، غافل از اینکه راه حل واقعی درمنطقی کردن تعداد زیاد ناوگان فعلی کشور است تا کامیونداری را توجیه پذیر کند.
افزایش کرایه حمل ناشی از اجرای طرح تن-کیلومتر در بلند مدت، عملا بهدلیل کاهش ارسال محمولات توسط صاحبان کالا بدلیل افزایش قیمت و همچنین ورود بیش از حد سرمایهگذاران، اوضاع را برای تمام کامیونداران نامناسب خواهد کرد، ضمن اینکه زیر ساختهای موجود و وضعیت راههای کشور پاسخگوی افزایش احتمالی تعداد کامیونهای ناشی از اجرای طرح تن-کیلومتر را نخواهد داشت و سایر بخشهای مرتبط نظیر حملونقل ریلی، حمل بار در اتوبوس و وانت بار را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.باید بپذیریم که بازار عرضه و تقاضای صنعت حملونقل، فعالیت کامیونداری را سودآور و یا غیرقابل سودآور خواهد کرد، نه با ابلاغیهها و آییننامههای دستوری که دربلند مدت در اقتصاد کشور ناکارآمدی ایجاد خواهد کرد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمیکند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.