اجرای طرح جدید کارت اعتباری خرید کالا از ماه آینده

تلاش و تکاپو برای توسعه مصرف کالای ایرانی هر روز بیشتر می‌شود و همه درصدد ارائه راهکارهایی برای تحقق این مهم هستند؛

از فرهنگ‌سازی و تبلیغات برنامه‌های تلویزیونی گرفته تا اقدامات وزراتخانه‌های ذی‌ربط و دعوت از مردم برای خرید محصولات تولید داخل. یکی از این اقدامات، اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی بود که حدود ۲ سال پیش با هدف تحریک تقاضا در بازار، رونق صنعت و همچنین توسعه مصرف کالای ایرانی رقم خورد، اما به دلیل اشتباهاتی که داشت، با موفقیت لازم مواجه نشد.

این طرح بعد از طرح خرید خودرو اجرا شد که متاسفانه به موفقیت طرح وام خودرو نبود و نتوانست مردم را راضی کند. حالا اما در تازه‌ترین خبرها آمده است که طرح جدید کارت اعتباری خرید کالای ایرانی با اصلاحات لازم آغاز می‌شود. اجرای طرح کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی در امسال با توسعه جامعه هدف، تنوع محصولات و بانک‌های اعتباردهنده نهایی شده و به احتمال زیاد تا یک ماه آینده کلید خواهد خورد.

صدور کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی از ابتدای دی سال گذشته متوقف و با توجه به پایان یافتن دوره یک‌ساله طرح خرید کالای ایرانی، تمدید این طرح منوط به رایزنی‌های دوباره وزارت صنعت، معدن و تجارت به همراه بانک مرکزی شد. با این حال پس از گذشت حدود دو ماه از پایان دوره زمانی صدور کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی صدور دوباره این کارت‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت و ادامه یا توقف طرح یادشده مشخص نبود، علاوه بر این هیچ یک از مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی حاضر به اعلام موضع مشخص و درباره صادر شدن یا نشدن دوباره کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی نبودند.

اهداف جدید طرح کارت اعتباری

محسن صالحی‌نیا، معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره طرح کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی اعلام کرد: به احتمال فراوان طرح جدید کارت اعتباری خرید کالای ایرانی با توسعه جامعه هدف و تنوع محصولات تا یک ماه آینده کلید خواهد خورد. وی به ایسنا گفت: بر اساس تکلیفی که ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تعیین کرده است با رایزنی و مذاکره با بانک مرکزی و هماهنگی‌های انجام شده در کارگروه راهبری ستاد اقتصاد مقاومتی اقدامات اولیه انجام شده و طرح مذکور اجتناب‌ناپذیر است.

معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه سعی داریم با برداشتن محدودیت‌ها و توسعه جامعه هدف طرح صدور کارت‌های اعتباری خرید به کالای ایرانی را در دستور کار قرار دهیم، اظهار کرد: هدف از اجرای این طرح در امسال، بهبود آن نسبت به طرحی است که سال گذشته مدنظر قرار گرفت تا با تنوع بانک‌های اعتباردهنده، توسعه جامعه هدف، تنوع محصولات و در نظر گرفتن کالاهای مصرفی بادوام در این طرح بتوانیم متقاضیان بیشتری را جذب کنیم.

صالحی‌نیا افزود: شاخص‌های طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی مشخص شده و پس از نهایی شدن طرح درباره جزییات آن اطلاع‌رسانی خواهد شد.

میزان و بهره وام باید مزیت‌دار باشد

نظام بانکی در حالی مدعی استقبال نشدن از این طرح بود که سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی ایران معتقد است، بانک مرکزی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به دلایل مختلف احتیاط‌های بی‌رویه‌ای اعمال کرده‌اند که کمتر کسی توانست از این کارت‌های اعتباری استفاده کند.

حمیدرضا غزنوی در گفت‌وگو با «گسترش تجارت» تصریح کرد: برخی تمایلی به اجرای این طرح نداشتند و بیش از اندازه محتاط بودند که این مهم به دلیل تجربه طرح تحریک تقاضا بازار خودرو و استقبال بسیار از آن بود. در واقع این نگرانی وجود داشت که مردم دوباره هجوم ببرند و مشکلاتی ایجاد شود؛ بنابراین محدودیت‌های بسیاری را اعمال کردند.

وی ادامه داد: طرح خرید کالای ایرانی با خرید خودرو تفاوت‌هایی داشت که متوجه آن نبودند؛ خودرو کالای سرمایه‌ای به شمار می‌رود که برای مردم سود بسیاری دارد و به همین دلیل مورد استقبال فراوان قرار گرفت؛ باید سیاست‌های محدودکننده و سازوکارهای اتخاذ می‌شد که این طرح به خوبی پیش برود؛ البته به نظر من مشکلی هم ایجاد نشد و حتی صنعت قطعه و خودرو نیز از رکود خارج شد. به گفته سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی ایران، طرح خرید کالای ایرانی شامل محصولات مصرفی بادوام است که نمی‌توان سودی مانند خودرو از آن برد: یعنی نمی‌توان کالا خرید و بلافاصله یا بعد از مدتی آن را فروخت و سود کرد؛ بنابراین باید سیاست‌های تشویقی برای آن تعریف می‌کردند و محدودیت برای مصرف‌کننده قائل نمی‌شدند.

غزنوی افزود: انگیزه استفاده از کارت اعتباری خرید کالای ایرانی بسیار پایین‌تر از خودرو بود و برهمین اساس باید دامنه شمول آن را وسیع‌تر می‌کردند و دامنه مخاطب محدود نمی‌شد. سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران با بیان اینکه مبلغ کارت هم رقم رضایت‌بخشی نیست و باید افزایش یابد، تصریح کرد: احتیاط‌هایی که برای خودرو داشتند باعث شد به اشتباه برای کارت اعتباری خرید کالای ایرانی نسخه بپیچند و متاسفانه به عمد یا به سهو باعث شد طرح بسیار مناسبی که مورد تایید اقتصاددانان و از تجربه کشورهای خارجی بود؛ با شکست روبه‌رو شود و تجربه تلخ و ناموفقی به بار آورد.

وی ادامه داد: تصمیم‌های اشتباه در این طرح باعث شد، مردم، تولیدکننده و فروشنده ضرر کنند و صنعت هم از رکود خارج نشود؛ چون احتیاط‌ها و محدودیت‌ها سبب شد مردم برای خرید کالا دست نگه‌دارند و بنابراین بازار هم راکد شد و به کما رفت و بعد از مدت طولانی هم که اعلام شد به موفقیت نینجامید.

غزنوی تاکید می‌کند؛ در طرح جدید، باید دامنه شمول این طرح را وسیع‌تر و سیاست‌های تشویقی وضع کنند. ضمن اینکه میزان وام، اقساط و بهره آن نیز باید به گونه‌ای باشد که برای مردم مزیت داشته باشد. موضوع مهم بعدی این است که به نظر می‌رسد همین ابتدای کار گام‌های درستی برداشته نشده، زیرا ما به عنوان انجمن لوازم خانگی ایران در جریان طرح جدید نیستیم و این در حالی است که اصل کالای ایرانی و محصولات پرتقاضا، لوازم خانگی است.

در آخر اینکه...

فروش قسطی محصولات داخلی نه‌تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورها تجربه شده که به طور قطع می‌تواند تاثیر حداقلی خود را بر اقتصاد و تحریک تقاضا در بازار داخلی بگذارد؛ اما نباید از اجرای درست آن و جزییات این طرح نیز غافل ماند. ضمن اینکه دولت باید در کنار این طرح، به فکر راهکارهای بعدی برای رونق اقتصادی و خروج از رکود هم باشد و تنها به همین طرح اکتفا نکند. این در حالی است که در طرح جدید باید شامل مخاطبان بیشتری شود و کالاها نیز تنوع بیشتری پیدا کند و باید مزیت‌های معینی را برای مردم تعریف کرد. از سوی دیگر بانک‌ها باید بهترین همکاری را داشته باشند و مبلغ کارت و میزان اقساط و سود آن به نحوی مشخص شود که مردم به سمت آن سوق یابند و به استفاده از کارت ترغیب شوند. هنوز راهکارهای بانکی این موضوع مشخص نیست و باید دید چه ساز و کاری برای طرح جدید که بهتر از قبلی‌ها باشد، تعریف شده است.