◄ نوآوری، آموزش و هوشمندسازی؛ سهضلعی نجات و جهش اقتصاد دریایی ایران
چهارمین «رویداد بینالمللی فناوری و کارآفرینی دریایی» که ۲۵ و ۲۶ شهریور ۱۴۰۴ در مرکز همایشهای بینالمللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، با انبوهی از ایدهها و نگاههای نو به خط پایان رسید. از تأکید بر نوسازی فناوری و آموزش نیروی انسانی گرفته تا هشدار درباره فاصله فناورانه و لزوم استفاده هوشمندانه از فناوریهای نو.

چهارمین دوره «رویداد بین المللی فناوری و کارآفرینی دریایی» با محور توسعه فناوری های نوین دریایی، هوشمندسازی بنادر و پیوند دانشگاه و صنعت، ۲۵ شهریور ۱۴۰۴ در مرکز همایش های بین المللی دانشگاه شهید بهشتی آغاز شد. این برنامه با حضور مدیران و کارشناسان برجسته صنعت، استادان داخلی و بین المللی و شرکت های دانش بنیان برگزار شد و فرصتی برای طرح دیدگاه های تخصصی درباره آینده دریانوردی و بنادر ایران فراهم کرد.
مرزبان: توسعه دریایی بدون فناوری نوین و آموزش متخصص ممکن نیست
علی اکبر مرزبان، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی، در سخنان خود با تأکید بر ضرورت تغییر رویکرد از سیستم های سنتی به فناوری های روز دنیا گفت: «عملیات بندری ما هنوز به شکل سنتی انجام می شود. بهره گیری از هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، سوخت های پاک و رعایت استانداردهای بین المللی، تنها راه حفظ رقابت پذیری و پیشرفت در حوزه های بندری و دریایی است.»
او به الزامات جدید سازمان های بین المللی از جمله IMO اشاره کرد و توضیح داد: «تحریم ها چالش ایجاد می کنند، اما ظرفیت شرکت های دانش بنیان داخلی می تواند این فاصله فناورانه را جبران کند.»
مرزبان سه رکن پیشرفت نیروهای انسانی را «آموزش پایه در دانشگاه، دوره های تخصصی کوتاه مدت و آموزش حین خدمت» دانست و تأکید کرد که رشته های تخصصی مانند حقوق و بیمه دریایی باید در دانشگاه ها ایجاد شود.
ضیایی: بخش خصوصی و جوانان موتور محرک تحول اقتصادی دریایی
حسن ضیایی، دبیر علمی رویداد و مدیرعامل آکادمی دریایی سیراف، با صراحت بر نقش بخش خصوصی در پیشبرد صنایع دریایی کشور تأکید کرد و گفت: «اگر دولت اقدامی نکند، این بخش خصوصی است که باید مسئولیت را بر دوش بگیرد و برای تحول اقتصادی پیش قدم شود.»
وی با اشاره به افزایش مشارکت دانشجویان در این دوره افزود: «آینده متعلق به شما جوانان است. صرف مطالبه گری کافی نیست؛ برای ساخت آینده باید دانش، مهارت و سخت کوشی داشت.»
ضیایی ضمن هشدار درباره فاصله فناورانه ایران با اقتصاد جهانی گفت: «اگر روزی اقتصاد ما کاملاً به اقتصاد جهانی وصل شود، سرعت رشد فناوری تعیین کننده جایگاه ما خواهد بود. تأخیر در توسعه صنعتی، به معنای عقب ماندگی بیشتر است.»
او با ذکر نمونه های تاریخی از تاب آوری ملت ایران در برابر بحران ها، خطاب به جوانان تأکید کرد: «حکومت ها می آیند و می روند، اما ایران باقی می ماند. اگر امروز ضعف یا اشتباهی را می بینید، شما باید نسخه درست آن را اجرا کنید.»
صاحبی: بنادر هوشمند، کلید ورود اقتصاد دریایی ایران به عصر دیجیتال
دکتر حسین صاحبی، مدیرعامل شرکت هدایت کشتی خلیج فارس، با محوریت تاریخ دریانوردی و آینده نگری بندری سخنرانی خود را آغاز کرد و گفت: «برای فهم اهمیت فناوری های نوین در بنادر باید به مسیر تاریخی توسعه تمدن ها نگاه کنیم. مطالعه تاریخ دریایی پنج فایده دارد: پرهیز از تکرار اشتباهات، الگوگیری از موفقیت ها، افزایش بصیرت، تقویت هویت و یادگیری با کمترین هزینه.»
وی در ادامه با مرور نقش بنادر در دوره های مختلفfrom بندر بصره و سیراف در دوران اسلامی تا شانگهای و روتردام در روزگار مدرنتوضیح داد که «در جهان، بنادر مراکز توسعه و ثروت اند، اما در ایران بسیاری از بنادر در مناطق محروم اند و باید تغییر استراتژیک در این وضعیت ایجاد شود.»
صاحبی بنادر هوشمند را آینده اقتصاد دریایی دانست و گفت: «فناوری هایی مانند اینترنت اشیا، بلاکچین و هوش مصنوعی می توانند زمان پهلوگیری کشتی ها را کاهش دهند، ازدحام در لنگرگاه ها را برطرف کنند و فرآیندهای گمرکی را دیجیتالی کنند.»
او همچنین نقدی جدی به نگاه مطلق گرایانه به هوش مصنوعی وارد کرد: «هوش مصنوعی ابزار قدرتمندی است اما جایگزین عقل طبیعی انسان نمی شود. خلاقیت، ابتکار و شناخت بومی شرایط ایران قابل شبیه سازی الگوریتمی نیست.»
چهارمین رویداد بین المللی فناوری و کارآفرینی دریایی امسال نشان داد که مسیر پیشرفت صنعت دریایی ایران، از گذرگاه نوآوری و همکاری جمعی می گذرد. سه گانه «فناوری نوین»، «سرمایه انسانی توانمند» و «هم افزایی ملی و بین المللی» نه تنها پیام مشترک کارشناسان حاضر، که نقشه راه آینده این حوزه بود. حال، این پرسش پیش روی سیاست گذاران و فعالان صنعت قرار دارد که آیا می توان از فرصت امروز برای پرکردن فاصله فناورانه، توانمندسازی نسل آینده و رساندن بنادر ایران به جایگاه شایسته اش در اقتصاد جهانی بهره برد؟ پاسخ، بستگی به تصمیم ها و اقدام هایی دارد که از همین لحظه آغاز می شوند.