◄ سفرهایی که مقصد آنها گورستان است!

بر اساس اظهارات رئیس پلیس راه کشور، سفرهای جاده ای تعطیلات عید فطر امسال، 116 قربانی به جا گذاشته است. این درحالیست که آمار ارائه شده از فوت شدگان تصادفات تعطیلات عید فطر 1402 توسط سردار حسن مومنی در فاصله یک روز مانده به پایان تعطیلات اعلام شده و آمار نهایی تلفات احتمالا بیش از 116 نفر است.

به گزارش تین نیوز، سفر بی بازگشت حداقل 116 انسان در جاده ها، آن هم در یک تعطیلی کوتاه مناسبتی، باید زنگ خطر را برای مسئولان مرتبط، از پلیس راهور گرفته تا سازمان راهداری و شرکت های خودروساز، به صدا درآورد و متولیان ایمنی سفرهای جاده ای باید در برابر از دست رفتن جان مسافران و خسارت های هنگفتی که به دلیل این تصادفات به کشور وارد می شود، پاسخگو باشند.

 این تعداد تلفات در تعطیلات عید فطر امسال نباید عادی تلقی شود اما متاسفانه همان طور که از کنار تلفات 1080 نفری نوروز به سادگی گذشتیم، تلفات تصادفات عید فطر  هم خواب مسئولان این حوزه را آشفته نمی کند و آنها به ذکر آمار درگذشتگان و نهایتا یک اظهار تاسف از فوت هم وطنان در جاده ها اکتفا می کنند.

 خسارت 380 میلیارد تومانی تعطیلات عید فطر 1402

ارزیابی خسارت های ناشی از تصادفات جاده ای با توجه به تورم موجود در کشور کار ساده ای نیست. پلیس راهور در سال 1398 با انتشار گزارشی اعلام کرده بود فوت هر نفر در تصادفات رانندگی معادل 5.1 میلیارد تومان خسارت به کشور وارد می کند. اگر تورم را طبق اعلام مراجع رسمی همچون مرکز ملی آمار سالانه حدود 40 درصد قلمداد کنیم - صد البته رقم تورم واقعی چندین برابر است - این خسارت اکنون به ازای فوت هر نفر بیش از 3.3 میلیارد تومان برآورد می شود. به این ترتیب با کمترین ارزیابی ها تلفات تصادفات تعطیلات عید فطر امسال بیش از 380 میلیارد تومان خسارت به کشور وارد کرده است.

خسارتی که تصادفات جاده ای به کشور وارد می کند منحصر به زیان های مرتبط با فوت افراد نیست. این تصادفات هزینه های سنگین دیگری نیز به نظام درمان و سلامت کشور و بیمه ها وارد می کند. تبعات اجتماعی تلخ ناشی از بی سرپرست شدن خانواده ها یا از کار افتاده شدن سرپرست یک خانوار نیز بخشی دیگری از این خسارت ها است که کمتر از آن سخن گفته می شود.

پلیس راهور سهم خود را در کاهش تصادفات انجام می دهد؟

اولین ارگانی که باید در برابر تلفات بالای جاده ها پاسخگو باشد پلیس راهور است. این درحالیست که پلیس راهور گزارش دقیق و شفافی از برنامه ها و اقداماتی که در راستای کاهش تصادفات خصوصا تصادفات منجر به فوت انجام داده یا در دست اقدام دارد، منتشر نمی کند. ناگفته نماند پلیس راهور به صورت دوره ای و به ویژه در ایام پیک مسافرت سال همچون تعطیلات نوروز ، گزارش های تکراری درباره ایمن سازی جاده ها و رفع گلوگاه های خطرخیز ارائه می کند اما افزایش تلفات جاده ای نشان می دهد این اقدامات به اندازه کافی موثر نیستند. پلیس درباره تاثیر اقدامات نظارتی خود بر جاده ها نیز پاسخگویی لازم را ندارد و به عنوان مثال مشخص نیست چند درصد دوربین های نظارتی پلیس راهور در جاده ها سالمند و چه تعداد از آنها از کار افتاده است. همچنین مشخص نیست پلیس راهور برای راه اندازی دوربین های از کار افتاده چه اقداماتی انجام داده است؟ بی تردید اگر تخلفاتی همچون سرعت غیرمجاز یا سبقت غیرمجاز به سرعت توسط پلیس راهور رصد و جرایم آن به راننده پیامک شود، بسیاری از تصادفات به وقوع نخواهد پیوست اما چنین نظارتی در جاده های کشور یا نیست و یا کمرنگ تر از آن است که از رشد تصادفات جلوگیری کند.

سوال هایی که پلیس راهور آنها را بی پاسخ گذاشته است؟

بر اساس گزارش های پلیس راهور در 82 درصد از تصادفات عامل انسانی نقش اصلی را ایفا می کند. سوال اینجاست که چند درصد تصادفات به دلیل نظارت ناکافی و عملکرد ضعیف پلیس راهور اتفاق می افتد؟ آیا زمان آن فرا نرسیده است که پلیس راهور نیز ضعف های خود را به عنوان یک عامل موثر دخیل در تصادفات بپذیرد و در رفع این نواقص و ضعف ها کوشش بیشتری به عمل آورد؟

یکی از موضوعات مبهم دیگر در این بحث، سهم پلیس راهور از جرایم رانندگی است. در این مورد اطلاعات کافی در دست نیست و لازم است پلیس راهور در مورد این سوال شفاف سازی کند که آیا سهمی از جرایم رانندگی (برون شهری) دریافت می کند یا خیر؟ شنیده ها حاکیست پلیس راهور بخشی از جرایم رانندگی(برون شهری) را دریافت و از این مبلغ سهمی را نیز در فرهنگ سازی کاهش تصادفات هزینه می کند. چنانچه این امر صحت دارد، چرا پلیس راهور گزارشی از نحوه هزینه کرد این بودجه و تاثیر آن در کاهش تصادفات ارائه نمی کند؟ آیا لازم نیست وزیر راه و شهرسازی از پلیس راهور درخواست کند گزارشی در این زمینه ارائه دهد؟

اگر وزیر راه گزارش نمی‌گیرد چه کسی بر کار پلیس نظارت می کند؟ وزیر راه به نمایندگی از ملت رای از مجلس گرفته و مسئولیت دارد!

سازمان راهداری و خودروسازان هم باید پاسخگو باشند

سازمان راهداری که شبکه گسترده ای از دوربین های نظارتی در جاده ها را در اختیار دارد و نگهداری از جاده ها و نظارت بر عملکرد پیمانکاران جاده ای نیز بخش دیگری از وظایف این سازمان است، باید در برابر افزایش تلفات جاده ای به سهم خود پاسخگو باشد. غیراستاندارد بودن تجهیزات ایمنی و ناایمن بودن خودروها علت دیگر تلفات تصادفات جاده ای است که گاه زمینه مجادله بین پلیس راهور و وزارت صنعت را فراهم می کند اما این دو ارگان باید بدون مجادله و فرافکنی، هر یک در برابر خسارت های جانی و مالی تصادفات جاده ای پاسخگو باشند.

تعطیلات بعدی چه کسی از سفر باز نمی گردد؟!

 مطالبه پاسخگویی از سوی ارگان هایی همچون پلیس راهور، سازمان راهداری و خودرو سازان هرگز به معنای نادیده گرفتن تلاش ها و زحمات آنها نیست اما وقتی در هر تعطیلات مناسبتی و غیر مناسبتی شاهد شکل گیری موج های گسترده سفر در جاده ها هستیم، ارگان های مسئول نباید تنها به ذکر تعداد فوت شدگان بسنده کنند. اعداد و ارقامی که در چند لحظه اعلام و بعد به فراموشی سپرده می شود انسان هایی هستند که اگر پاسخگویی لازم وجود داشته باشند می توانند به زندگی خود ادامه دهند. اگر این پاسخگویی را مطالبه نکنیم ممکن است در یکی از تعطیلات بعدی – کسی چه می داند شاید تعطیلات خرداد 1402 - به سفری برویم که هرگز از آن برنمی گردیم!

انتهای پیام