طرح های تشویقی جایگزینی موتورهای فرسوده با برقی چیست؟

به گزارش تین نیوز به نقل از مهر، استان تهران، قلب تپنده و پایتخت کشورمان، سال هاست که در چنگال آلودگی هوا گرفتار شده است، آسمان خاکستری پایتخت، نه تنها سلامت میلیون ها شهروند را تهدید می کند، بلکه هشداری برای ضرورت تحول در سیستم حمل ونقل شهری است، موتورسیکلت های بنزینی، به ویژه مدل های فرسوده، با تولید حجم بالایی از آلاینده ها و مصرف غیربهینه سوخت، نقشی کلیدی در این بحران ایفا می کنند.

بیش از ۹۰ درصد موتورسیکلت های تهران کاربراتوری و ۷۶ درصد آن ها فرسوده اند، آماری که زنگ خطر را برای محیط زیست و سلامت عمومی به صدا درآورده است، در پاسخ به این چالش، طرح جایگزینی موتورسیکلت های بنزینی با مدل های برقی به عنوان بخشی از قانون هوای پاک مطرح شده است، امضای تفاهم نامه ای برای جایگزینی ۲۰ هزار دستگاه موتورسیکلت در تهران، گامی امیدوارکننده در این مسیر است.

در حاشیه بیست ونهمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، تفاهم نامه ای برای جایگزینی ۲۰ هزار موتورسیکلت بنزینی با مدل های برقی در تهران امضا شد، این مراسم با حضور مقامات ارشد از جمله محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، عظیمی فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، و شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.

این تفاهم نامه، که با همکاری وزارت نفت، استانداری تهران، شهرداری، شرکت ملی پست، پلیس راهور و پلتفرم های لجستیکی به امضا رسید، بخشی از تلاش های دولت چهاردهم برای اجرای قانون هوای پاک است، بر اساس این طرح، ۱۲۰۰ موتورسیکلت برای شرکت ملی پست، ۳۰۰ دستگاه برای پلیس راهور، ۱۰۰۰ دستگاه برای صندوق پژوهش و فناوری نفت، ۷۵۰۰ دستگاه برای یک فروشگاه آنلاین و ۱۰ هزار دستگاه توسط یک گروه صنعتی تولیدی مواد بهداشتی تأمین خواهد شد.

موتورسیکلت های فرسوده دو برابر سوخت و ۹ برابر آلایندگی بیشتری نسبت به مدل های استاندارد

تهران میزبان حدود ۳.۲ میلیون موتورسیکلت با پلاک پایتخت است که ۲.۳۳ میلیون دستگاه آن (حدود ۷۴ درصد) در سن فرسودگی قرار دارند. علاوه بر این، تخمین زده می شود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار موتورسیکلت بدون پلاک تهران نیز در این شهر تردد می کنند، این موتورسیکلت ها، به ویژه مدل های کاربراتوری، تا ۱۸ برابر خودروها آلایندگی تولید می کنند و مسئول ۲۵ درصد آلودگی هوا و ۴۹ درصد آلودگی صوتی تهران هستند.

مصرف سوخت بالای این موتورسیکلت ها نیز ناترازی انرژی را تشدید کرده است، به گفته شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، موتورسیکلت های فرسوده دو برابر سوخت و ۹ برابر آلایندگی بیشتری نسبت به مدل های استاندارد دارند.

این وضعیت نه تنها محیط زیست را تهدید می کند، بلکه با افزایش تصادفات مرگبار به دلیل شتاب بالای موتورهای بنزینی، ایمنی شهری را نیز به خطر انداخته است. گزارش ها نشان می دهد بیش از ۲۰ درصد مرگ ومیر ناشی از تصادفات در ایران به موتورسواران اختصاص دارد.

موتورسیکلت های برقی با حذف سوخت فسیلی، آلودگی صوتی و زیست محیطی را به حداقل می رسانند، این موتورها با راندمان ۸۵ تا ۹۰ درصدی، در مقایسه با ۱۵ تا ۲۰ درصد موتورهای بنزینی، انرژی را بهینه تر منتقل می کنند، هزینه نگهداری پایین تر، به دلیل حذف قطعاتی مانند کلاج، گیربکس و فیلتر روغن، و امکان شارژ با پریزهای خانگی، از دیگر مزایای این موتورهاست.

از منظر ایمنی، سرعت و شتاب کمتر موتورهای برقی احتمال تصادفات مرگبار را کاهش می دهد، به گفته کارشناسان، جایگزینی هر موتورسیکلت بنزینی با برقی می تواند سالانه ۵.۲ میلیون تومان صرفه جویی در هزینه سوخت به همراه داشته باشد، همچنین، طرح هایی مانند «سواپ» (تعویض سریع باتری در ایستگاه های شارژ) نگرانی های مربوط به شارژ و استهلاک باتری را کاهش می دهد.

با وجود مزایا، اجرای این طرح با موانعی مواجه است. استاندار تهران تأکید کرده: فقدان زیرساخت های مناسب، مانند ایستگاه های شارژ، مانع استقبال گسترده از موتورسیکلت های برقی شده است، اگرچه ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون موتور برقی در کشور وجود دارد، اما توسعه زیرساخت ها، از جمله ایجاد ایستگاه های شارژ و تأمین برق پاک، همچنان در مراحل اولیه است.

فرهنگ سازی نیز چالشی دیگر است، به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت، شیب خیابان های تهران، قیمت بالای موتورهای برقی و عادت شهروندان به موتورهای بنزینی، پذیرش این فناوری را دشوار کرده است، برای رفع این مشکل، مشوق هایی مانند تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومانی با سود ۴ درصد و تخفیف بیمه پیشنهاد شده است.

امکان تحویل چند موتور فرسوده برای دریافت یک موتور برقی فراهم شود

سردار سید ابوالفضل موسوی پور، رئیس پلیس راهور تهران، بر ضرورت بازنگری قوانین مربوط به موتورسیکلت ها تأکید کرده و پیشنهاد داد: در طرح جایگزینی، امکان تحویل چند موتور فرسوده برای دریافت یک موتور برقی فراهم شود، تا تعداد بیشتری از این وسایل از چرخه خارج شوند.

همچنین، وی خواستار تعریف الزامات فنی دقیق برای موتورهای برقی، از جمله ابعاد، تجهیزات ایمنی و استانداردهای پلاک گذاری شد.

باتری موتورسیکلت های برقی قادرند پیمایش ۷۰ کیلومتری را با یک بار شارژ تضمین کنند

برای موفقیت طرح، دولت و شهرداری تهران مشوق هایی را در نظر گرفته اند، علاوه بر تسهیلات مالی، پیشنهاد شده که موتورهای برقی در شرایط اضطراری، مانند روزهای آلوده، مجوز تردد در خطوط ویژه دریافت کنند، همچنین، معافیت از عوارض شهرداری و تخفیف ۵۰ درصدی بیمه می تواند جذابیت این موتورها را افزایش دهد.

سید کمال الدین میرجعفریان، معاون استاندار تهران، نیز از تلاش های مستمر برای پیشبرد این طرح خبر داد و با اشاره به جلسات کارشناسی متعدد با دستگاه های دولتی و بخش خصوصی، بر اهمیت این طرح برای کاهش آلودگی هوا و بهبود ایمنی شهری تأکید کرد.

میرجعفریان اظهار داشت: یکی از محورهای اصلی مذاکرات، تأمین باتری های باکیفیت برای موتورسیکلت های برقی بوده است.

به گفته وی، این باتری ها قادرند پیمایش ۷۰ کیلومتری را با یک بار شارژ تضمین کنند، که با روش های نوین شارژ و تأمین باتری هماهنگ شده است.

در شرایط اضطراری، مانند روزهای آلوده، موتورهای برقی از محدودیت های تردد معاف شوند

او افزود: ما در جلسات کارشناسی به این نتیجه رسیدیم که موتورسیکلت های برقی باید عملکردی مشابه موتورهای بنزینی قوی داشته باشند تا اعتماد عمومی را جلب کنند.

معاون استاندار همچنین به ضرورت ارائه مشوق ها و تسهیلات برای ترویج استفاده از موتورهای برقی اشاره کرد.

او پیشنهاد داد: در شرایط اضطراری، مانند روزهای آلوده، موتورهای برقی از محدودیت های تردد معاف شوند و حتی امکان تردد در خطوط ویژه برای آن ها فراهم شود.

یکی از نکات برجسته سخنان میرجعفریان، توجه به ایمنی موتورسیکلت های برقی بود، او با استناد به گزارش های شورای ترافیک تهران، اعلام کرد: بیش از ۵۰ درصد تصادفات مرگبار موتورسیکلت ها ناشی از شتاب بالای مدل های بنزینی است.

وی افزود: موتورهای برقی با سرعت و شتاب کنترل شده تر، می توانند این آمار نگران کننده را کاهش دهند.

این مقام مسئول همچنین بر لزوم تسریع در صدور مجوزهای لازم برای تولید و استفاده از موتورهای برقی تأکید کرد و خواستار هماهنگی بیشتر با نهادهای مرتبط شد.

او ابراز امیدواری کرد، این طرح، با حمایت بخش خصوصی و دولتی، به الگویی موفق برای سایر کلان شهرهای ایران تبدیل شود.

جایگزینی ۲۰ هزار موتورسیکلت فرسوده، گام نخست برای کاهش ۱.۵ میلیون تن آلاینده در تهران

اجرای این طرح می تواند تأثیرات قابل توجهی بر محیط زیست و جامعه داشته باشد. جایگزینی ۲۰ هزار موتورسیکلت فرسوده، گام نخست برای کاهش ۱.۵ میلیون تن آلاینده در تهران است، این اقدام نه تنها کیفیت هوا را بهبود می بخشد، بلکه با کاهش آلودگی صوتی، آرامش بیشتری به شهر بازمی گرداند.

از منظر اجتماعی، این طرح می تواند به کاهش تصادفات و مرگ ومیر ناشی از موتورسواری منجر شود. همچنین، با توجه به استفاده گسترده موتورسیکلت ها در مشاغل لجستیکی، مانند پیک های موتوری و پست، برقی سازی این ناوگان هزینه های عملیاتی را کاهش داده و به اقتصاد خانوارها کمک می کند.

تهران، شهری که روزگاری به باغ های سرسبز و هوای پاکش شهره بود، امروز در آرزوی آسمانی آبی نفس می کشد. طرح جایگزینی ۲۰ هزار موتورسیکلت بنزینی با برقی، اگرچه تنها بخشی از راه حل است، اما نویدبخش آینده ای پاک تر و ایمن تر است. موفقیت این طرح به هماهنگی دستگاه های اجرایی، توسعه زیرساخت ها، فرهنگ سازی و ارائه مشوق های جذاب بستگی دارد.

در خیابان های شلوغ تهران، جایی که صدای موتورهای بنزینی با زندگی روزمره درآمیخته، موتورهای برقی می توانند سمفونی جدیدی از سکوت و پاکی بنوازند. این گام، هرچند کوچک، می تواند آغازگر تحولی بزرگ باشد؛ تحولی که نه تنها هوای تهران را پاک تر کند، بلکه الگویی برای سایر کلان شهرهای ایران شود. آینده تهران در دستان تصمیم گیرانی است که امروز برای فردا برنامه ریزی می کنند. آیا این طرح می تواند وعده هوای پاک را به واقعیت تبدیل کند؟ زمان پاسخ خواهد داد.