◄ وارونگی در مراکز معاینه فنی خودرو

عباس مجیدی نژاد* در اواخر پاییز و در اوایل زمستان بنا بر شرایط جوی و سرد شدن هوا د‌ر شرایطی که پد‌یده وارونگی اتفاق می‌افتد‌، د‌مای هوا بین د‌و ارتفاع محد‌ود‌ یا از سطح زمین تا ارتفاع محد‌ود‌ی به جای سرد‌ شد‌ن با روند‌ی بسیار تد‌ریجی گرم‌تر شد‌ه یا ثابت می‌ماند‌ این حالت را وارونگی می‌نامند‌ که عکس روند‌ عمومی رفتار جو زمین است. در شهرهای بزرگ بنا بر حجم عظیم از آلود‌گی در زمانی کوتاه منجر به تراکم مشهود‌ و قابل رویت می‌رسند‌ و اصطلاحا از مرزهای هوای قابل استنشاق عبور کرد‌ه و شرایط خطرناک را ایجاد‌ می‌کنند‌. اما پنداری یکی از اثرات وارونگی هوا را باید در پدیده معاینه فنی خودور کشف کرد.

در این پدیده د‌ر چنین شرایطی خود‌روها و کارخانه‌ها د‌ر منطقه‌ای تولید‌ د‌ود‌ و آلود‌گی می کنند‌، این آلود‌گی‌ها امکان خروج ند‌اشته و د‌ر لایه‌ای از هوا محبوس می‌ماند‌ و تا زمان وزش باد‌ بر روی هم انباشته می‌گرد‌ند‌. برج سازی های اطراف شهر تهران خود بزرگترین معضل در جهت برای چنین شرایطی است. به نقل روزنامه دنیای اقتصاد :

شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور اوایل سال 94 با این تشخیص که قطار بلند مرتبه‌های مسکونی و تجاری در منطقه ۲۲ تهران - به‌عنوان نقطه اصلی کریدور هوایی این کلان‌شهر- ورودی جریان هوای تازه به پایتخت را مسدود کرده است، از شهرداری و استانداری تهران خواست تا اطلاع ثانوی، صدور مجوز ساخت برای برج‌های جدید در غربی‌ترین نقطه تهران را متوقف کنند، اما از آن زمان تاکنون، به دلیل مخالفت صریح مدیران شهر تهران با استدلال شورای‌عالی شهرسازی، نه ‌تنها برج‌سازی‌ها در منطقه ۲۲ متوقف نشده که در سایر مناطق غرب و شمال غرب پایتخت نیز ادامه داشته و متوقف نگریده است".

سازمان حفاظ و محیط زیست کشور برای چنین شرایطی سکوت اختیار می کند اما هر ساله به صورت یک سریال تکراری در این فصل دستگاه متولی هم صدا با شرکت کنترل هوای تهران از الودگی هوا و عدم نظارت بر مراکز معاینه فنی خودورها طرح کرده و مراکز معاینه فنی خودور تمایز قایل می شوند.

به نقل از سایت تین نیوز: آقای شهیدزاده مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: در تهران بیش از 3 میلیون دستگاه خودرو وجود دارد که حدود یک میلیون و200  هزار دستگاه آن به مراکز معاینه فنی تهران مراجعه کرده و بقیه خودروها که 60 درصد از خودروها است، به دلیل انجام معاینه فنی استاندارد و سخت‌گیرانه در مراکز مکانیزه معاینه فنی تهران به مراکز اطراف شهر مراجعه می‌کنند.

در ادامه بیان داشت متأسفانه نظارت کافی بر روی این مراکز وجود ندارد و در صورت برخورد با متخلفان هم این برخورد، بسیار ضعیف و غیر بازدارنده است."

مراکز معاینه فنی خودورها در کشور با معضلات متعددی روبرو بوده و دستگاه های متولی این سیستم خود به صورت سلیقه ای برخورد می کنند و نکته قابل توجه این که امروزه تمامی مراکز معاینه فنی سبک و سنگین در کشور با هزینه قابل توجه ای که پرداخت شده ارسال اطلاعات خود با رمزنگاری انجام می دهند.با عنوان معاینه فنی استاندارد سخت گیرانه در یک مرکز و در مرکز دیگری به علت عدم نظارت بسیار ضعیف انجام می شود را چگونه می تواند درک کرد؟ آیا در صحت گفتار مدیران اجرایی این فرایند باید شک کرد؟

با کمال تاسف فرهنگ استفاده از بازرسی خودور در کشور ما هنوز جا نیافتاده است و هنوز از یک دستورالعمل و یا ایین نامه ای کارشناسی شده برخودار نیستم. با ورود بخش خصوصی در این حوزه از سال 83 تا کنون به قیمت روز حدود 4 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است که هنوز دارای یک هویت و شخصیت مشخصی در کشور نبوده است.مدیران دستگاه مختلف نیز با رفتارهای غیر سازمانی خود نمکی بر این زخم هستند.

انچه که مایه گلامندی است که دستگاه های متولی و اجرایی در این فرایند به هنگام این سخنان بی پایه و اساسی که گفته می شود، سکوت اختیار می کنند و در صدد دفاع از حرفه برنمی ایند. از ان بدتر نیز سازمان های مردم نهاد (سمن ها) در این فرایند نیز بنا بر از دست ندادن روابطی که  با دستگاه های متولی و اجرایی رعایت برخی از مسائل کرده و از خط قرمزها عبور نکرده و عتراضی هم ندارد.البته این گونه برخوردهای ناشایست مدیریتی هم گونه گفته شده سبقه چند ساله دارد که شهرداری کلان شهرها در فرایند معاینه فنی خودورها نظری هم به انتفاع در این بازار داشته و مطاع خود ارزنده تر ارائه می کنند.هنوز خاطره ان مدیر کانادا نشین که تئوری مدیریت خستگی مردم ارائه کرده بود از ذهن های پاک نشده است.ریشه این برخوردهای باید در ویژه خواری شهرداری بلاخص کلان شهرها دانست که به انحای مختلف قصد دریافت وجه های غیر قانونی داشته و هیچ از سازمان های نظارتی با وجود چندین اعتراض و شکایت جوابی حاصل نشده است.امید است که برای حال و رفاه شهروندان این مرز بوم کژرفتارهای سازمانی و شخصی کنار گذاشته تا به اهداف خود دست یابیم.