◄ حمل‌ونقل عمومی همه شهرهای کشور تابع یک نسخه نیست

یک کارشناس حمل‌ونقل و ترافیک  با طرح این پرسش که سیستم حمل‌ونقلی به نام بی‌آرتی در کلان شهر تهران مفید بوده است یا خیر و آیا جمع آوری آن از اصلاح و گسترش آن بهتر است، گفت:  خطوط بی‌آرتی به درستی در سطح شهر تهران اجرا نشده است، به‌دلیل این که هدف از ایجاد خطوط بی‌آرتی، حمل‌ونقل سریعتر، حجم بالاتر، آلودگی کمتر و ایمنی بالاتر است که برای تحقق این مهم تعامل با سایر سیستم‌های حمل‌ونقلی باید مورد توجه قرار گیرد که صورت نپذیرفته است. 

به گزارش تین‌نیوز، مهرداد عبداللهی افزود: بی‌آرتی یک سیستم انبوه‌بر است که بعد از مترو بیش‌ترین نرخ جابجایی را به خود اختصاص داده است و با اصلاحات و ایجاد یکپارچگی لازم کمک به‌سزایی به حل معضلات ترافیکی می‌کند. 

این کارشناس سابق پژوهشکده سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند دانشگاه امیرکبیر در گفت‌وگو با تین‌نیوز، خاطرنشان کرد: توسعه حمل‌ونقل (یکپارچگی حمل‌ونقل) نیازمند بدنه اصلی (مترو – BRT) و بدنه فرعی (اتوبوس ها) – بدنه فرعی‌تر (میدل باس و ون) است که براساس جمعیت و ساختار شهرها تعریف و اجرایی می‌شود.

وی با تاکید بر این‌که تاکسی حمل‌ونقل خصوصی است که متاسفانه در کشور ما در چهارچوب حمل‌ونقل همگانی فعالیت نموده و علاوه بر تضعیف حمل‌ونقل عمومی، جایگاه خود را در خصوصی یا شخصی از دست داده است، اظهار داشت: در آمریکا برای شهرک‌های کوچک تا 100 هزار نفر حمل‌ونقل شخصی (پیاده- دوچرخه-اتومبیل شخصی-موتور سیکلت و تاکسی) شهرهای کوچک 100 تا 500 هزار نفر حمل‌ونقل همگانی و شخصی (اتوبوس با مسیر و زمانبندی ثابت و تاکسی) شهرهای با اندازه متوسط از 500 تا 2 میلیون نفر حمل‌ونقل همگانی با ROW B  (سیستم ریلی سبک (LRT)) و شهرهای بزرگ بیش از 2 میلیون نفر حمل‌ونقل سریع‌السیر با ROW A (مترو) تعریف می‌شود. 

این کارشناس خاطرنشان کرد: بر این اساس می‌توان بر اساس ساختار شهری، جمعیت و توجیه اقتصادی مد حمل‌ونقلی (مترو، BRT، LRT، تراموا، اتوبوس برقی، مونوریل) مورد نیاز را برای آینده شهر انتخاب و اجرایی نمود.

به گزارش تین‌نیوز، عبداللهی گفت: بنابراین صرفاً نمی‌توان برای تمامی شهرهای کشور از یک نسخه استفاده کرد، برای مثل درباره متروی رشت که بعد از مطالعات صورت گرفته با توجه به ساختار شهری و... اجرای خطوط ویژه اتوبوس و در آینده تراموا در دستور کار قرار گرفته است.

وی افزود: در بسیاری از شهرهای کشور نیز می‌توان با مطالعات بیشتر و باتوجه به ظرفیت‌های موجود در کوتاه‌ترین زمان ممکن طرح‌های کارآمدی را اجرا نمود که مشکلات ترافیکی آنان برطرف شود، نه با کلنگ‌زنی پروژه‌های عظیم حمل‌ونقلی مانند مترو که نه تنها در کوتاه مدت قابل اجرا نیست، بلکه در آینده هم با افزایش ترافیک و پیشرفت تکنولوژی، آنچنان که باید کارآمد نخواهد بود. 

این کارشناس در مورد مدت زمان اجرایی و هزینه‌ها نیز تاکید کرد: برای هر کیلومتر مترو به گفته شهردار سابق تهران 77 میلیون دلار در سال هزینه می‌شود که این رقم  برای بی‌آرتی250 میلیون تومان در سال است، البته در یکی از مقالات سال 94 کنفرانس بین‌المللی حمل‌ونقل جمعی از دانشجویان دانشگاه علم و صنعت در ارزیابی اقتصادی یک خط بی‌آرتی با 16 ایستگاه، 60 دستگاه اتوبوس و طول تقریبی 14 کیلومتر (با تمامی تجهیزات و امکانات زیر ساختیits ) برای هر کیلومتر یک میلیارد و هفتصد در نظر گرفته‌اند. 

او گفت: همچنین برای انتخاب صحیح‌تر می‌توان به الگوهای موجود در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه مراجعه کرد، شاید بهترین آن کلان‌شهر سئول باشد که از لحاظ ساختار شهری و تراکم جمعیت دارای وجه اشتراکات زیادی با تهران است. برای درک بهتر موضوع می‌توان به The BRT Standard  که توسط موسسه (ITDP ( The Institute for Transportation and   Development Policy منتشر می‌شود،  مراجعه کرد. 

این کارشناس با بیان‌ این‌که در نهایت اولویت باید حمل‌ونقل همگانی باشد و این دیدگاه که؛ شهرها و خیابان‌ها صرفاً برای عبور و مرور اتومبیل نیست باید در میان مسئولان و مردم نهادینه شود، اظهار کرد: به عنوان مثالی قابل درک می‌توان به پروژه‌ای که در شهر سئول انجام گرفته اشاره کرد که در دهه 1940، رودخانه Cheonggyecheon با سیمان پر شده و در سال 1976 رودخانه به طور کامل به بزرگراه  Cheonggyecheon تبدیل شده بود با این وجود 27 سال بعد، با توجه به نیازهای به وجود آمده در شهر، پروژه  Resonging Cheonggyecheon اجرایی و این بزرگراه به پارکی برای تفریح مردم تبدیل شد. (مانند پروژه  Highline نیویورک).

به گزارش تین‌نیوز، عبداللهی خاطرنشان کرد: با توجه به ظرفیت‌های موجود در تهران ( انواع رودخانه‌های موجود) و این که دیگر شهرهای بزرگ کشور تهران را الگوی خود قرار داده‌اند، (به درست یا اشتباه) می‌توان چنین طرح‌هایی را اجرا کرد و البته پیش زمینه اجرای چنین طرح‌ها و پروژه‌هایی وجود یک سیستم حمل‌ونقل یکپارچه است که نیاز به توجه بیش از پیش مسئولان، اولویت دهی و اختصاص منابع مالی مورد نیاز دارد.