◄ ارتقاء جایگاه راه آهن ایران در ترانزیت منطقه ای

راه آهن ایران طی سال های اخیر با رشد چشمگیر در صادرات و ترانزیت کالا توانسته جایگاه خود را در کریدورهای بین المللی تثبیت کند. تازه ترین آمار نشان می دهد این بخش نه تنها هزینه حمل ونقل را کاهش داده بلکه زمان ترانزیت را نیز کوتاه کرده و ایران را به یکی از محورهای اصلی تجارت منطقه ای بدل ساخته است.

رشد صادرات و ترانزیت ریلی

به گزارش تین نیوز، بر اساس داده های رسمی، در سال ۲۰۲۴ حجم بار ترانزیت ریلی ایران در پنج ماه نخست به ۷۷۳ هزار تن رسید که نسبت به سال قبل ۴۷ درصد افزایش داشت. این روند در سال ۲۰۲۵ نیز ادامه یافت و در هشت ماه نخست، بیش از ۱.۸۵ میلیون تن کالا از طریق راه آهن صادر شد؛ رقمی که نسبت به سال قبل ۴۰ درصد رشد نشان می دهد.

این رشد پایدار نتیجه سیاست های حمایتی همچون اجرای تعرفه های شناور، تسهیل حرکت واگن های ایرانی در خارج از کشور و حمایت از بخش خصوصی بوده است.

جایگاه ایران در کریدورهای منطقه ای

ایران در توافق شش جانبه با چین، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و ترکیه به عنوان دروازه طلایی ترانزیت ۶۰ میلیون تن کالا بین چین و اروپا معرفی شد. این موقعیت ویژه، ایران را به بهترین مسیر ترانزیت برای کشورهای محصور در خشکی تبدیل کرده است.

طبق گزارش Arta Rail، در کریدور ایران–آسیای مرکزی هزینه حمل ونقل ۱۸ درصد کاهش یافته، زمان ترانزیت به ۱۲ روز رسیده و حجم تجارت ۲۲ درصد افزایش داشته است. این شاخص ها ایران را به یک هاب استراتژیک اوراسیا بدل کرده اند.

پروژه های زیرساختی کلیدی

• خط مرند–چشمه ثریا : طبق گزارش SpecialEurasia، این مسیر بخشی مهم از استراتژی ترانزیت ایران است و می تواند گلوگاه های لجستیکی را کاهش دهد.
• راه آهن رشت–آستارا : همکاری ایران و روسیه در قالب نقشه راه مشترک ۲۰۲۵ نشان دهنده عزم جدی برای توسعه شبکه ریلی و افزایش سهم ایران در ترانزیت منطقه ای است.

راه آهن ایران در فاصله کوتاه بین ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ توانسته از یک مسیر در حال توسعه به یک کریدور استراتژیک منطقه ای تبدیل شود. رشد چشمگیر صادرات ریلی، توافق های بین المللی و پروژه های زیرساختی نشان می دهد ایران در حال تثبیت جایگاه خود به عنوان هاب ترانزیت اوراسیا است. این روند نه تنها اقتصاد داخلی را تقویت می کند بلکه روابط سیاسی و فرهنگی منطقه ای را نیز گسترش می دهد.