دو جبهه ای که سرنوشت تجاری ایران را تعیین می کنند
در حالی که رقابت بر سر مسیرهای ترانزیتی جهان به میدان تازه ای از نبرد ژئوپلیتیکی میان قدرت ها تبدیل شده، تحلیل ها نشان می دهد که یکی از اهداف راهبردی دشمنان، حذف ایران از محورهای اصلی تجارت بین المللی است؛ هدفی که تحقق آن می تواند پیامدهایی فراتر از اقتصاد برای کشور به همراه داشته باشد.
در حالی که رقابت بر سر مسیرهای ترانزیتی جهان به میدان تازه ای از نبرد ژئوپلیتیکی میان قدرت ها تبدیل شده، تحلیل ها نشان می دهد که یکی از اهداف راهبردی دشمنان، حذف ایران از محورهای اصلی تجارت بین المللی است؛ هدفی که تحقق آن می تواند پیامدهایی فراتر از اقتصاد برای کشور به همراه داشته باشد.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس؛ در دهه اخیر، مفهوم «کریدورهای ترانزیتی» از یک مسیر ساده حمل ونقل به مؤلفه ای تعیین کننده در توازن قدرت جهانی بدل شده است. کشوری که در این مسیرها قرار دارد، نه تنها از درآمدهای پایدار و ارزآور بهره مند می شود، بلکه در تصمیم سازی های منطقه ای و جهانی نیز صاحب نفوذ و قدرت چانه زنی می گردد.
از همین روست که بسیاری از قدرت های بزرگ در حال بازطراحی نقشه جابه جایی کالا در جهان اند؛ نقشه ای که به گفته تحلیلگران، هدف پنهانش حذف ایران از مسیرهای حیاتی تجارت بین المللی است.ایران در نقطه ای قرار گرفته که سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا را به هم متصل می کند؛ جایگاهی که در صورت بهره گیری درست از ظرفیت های جغرافیایی و دریایی، می تواند کشور را به هاب اصلی ترانزیت منطقه بدل کند.
اما در سال های اخیر، هم زمان با فعال شدن ترکیه، آذربایجان و امارات در مسیرهای شرقی و شمالی، سهم ایران از شبکه های بین المللی ترانزیت کاهش یافته است؛ موضوعی که برخی کارشناسان آن را نتیجه تأخیر در تصمیم گیری و نبود نگاه جامع به مفهوم «کریدورهای دریا محور» می دانند.تجربه جهانی نشان می دهد که مسیر توسعه از دریا می گذرد. کشورهایی چون چین، هند و سنگاپور با تکیه بر ظرفیت های دریایی، توانسته اند از تجارت عبوری به عنوان اهرمی برای رشد اقتصادی و قدرت سازی سیاسی استفاده کنند.
در مقابل، ایران اگر همچنان نگاه خود را از ساحل به دریا محدود کند، از رقابت بزرگ آینده عقب خواهد ماند. به عبارت دیگر، زمان آن رسیده که راهبرد ملی توسعه از «دریا به ساحل» بازتعریف شود؛ نگاهی که در آن سواحل جنوبی کشور به موتور محرک اقتصاد ملی تبدیل شوند.
تحلیل ها نشان می دهد تمرکز صرف بر کریدور شمال ـ جنوب، هرچند اهمیت ویژه ای دارد، اما کافی نیست. مسیر شرق به غرب، که می تواند ایران را به زنجیره تولید و بازارهای چین، آسیای مرکزی و اروپا متصل کند، ظرفیتی استراتژیک و کمتر بهره برداری شده محسوب می شود.
در غیاب ایران در این محور، بازیگران دیگری در حال پرکردن این خلأ هستند و هر روز تأخیر در تصمیم سازی، به معنای کاهش سهم کشور از تجارت جهانی خواهد بود.امروز (شنبه، ۲۶ مهرماه) فرمانده نیروی دریایی ارتش امیر دریادار شهرام ایرانی با هشدار نسبت به تلاش قدرت های فرامنطقه ای برای انحصار مسیرهای تجاری جهانی تأکید کرد که هدف اصلی دشمن، حذف ایران از کریدورهای ترانزیتی است تا منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی منطقه تنها در اختیار آنان باقی بماند.
از منظر ژئوپلیتیکی، حضور فعال در کریدورها تنها یک منفعت اقتصادی نیست، بلکه تضمینی برای امنیت ملی و پایداری روابط بین المللی است. ترانزیت کالا موجب گره خوردن منافع اقتصادی ایران با دیگر کشورها می شود، تحریم پذیری را کاهش می دهد و زمینه ساز تعامل سازنده در عرصه جهانی خواهد بود.
در شرایطی که دشمنان می کوشند با ایجاد مسیرهای جایگزین، ایران را از نقشه تجارت جهانی حذف کنند، اتخاذ رویکردی علمی، چابک و فراگیر در توسعه کریدورهای ترانزیتی یک ضرورت حیاتی است. آینده اقتصادی ایران نه در منابع زیرزمینی، بلکه در استفاده هوشمندانه از موقعیت ژئوپلیتیکی و دریا محور آن رقم خواهد خورد.
