◄ بمباران فردو و نطنز و امنیت سفرهای ایام محرم؛ فاصله امن جاده ها و مسافران از مراکز هسته‌ ای چقدر است؟

تجاوز نظامی آمریکا به ایران و بمباران تأسیسات اتمی از جمله مجتمع هسته ای فردو، این نگرانی را در میان افکار عمومی ایجاد کرده که آیا تردد در جاده های اطراف این مراکز به ویژه در ایام پررفت وآمد محرم، خطری برای مسافران دارد یا خیر. در این میان، فاصله مجتمع هسته ای فردو با جاده های پرتردد و ارزیابی وضعیت تشعشعات اتمی پس از حملات نظامی به موضوعی حساس تبدیل شده است.

فاصله ایمن با مجتمع های اتمی در سوانح چقدر است؟

بررسی ها نشان می دهد در صورت نشت مواد هسته ای و ایجاد تشعشع خطرناک فاصله امن بستگی به شدت سانحه و سطح خطر دارد. به عنوان مثال در سوانح خفیف فاصله امن 5 تا 10 کیلومتر و در سوانح نسبتا شدید با نشت قابل توجه یا پتانسیل پخش مواد رادیو اکتیو در هوا، فاصله ایمن 20 تا 30 کیلومتر است. 

همچنین در سوانح شدید و انفجار با پخش ایزوتوپ های پرتوزا در باد، فاصله ایمن 30 تا 50 کیلومتر و برای فجایعی مثل حادثه چرنوبیل یا فوکوشیما فاصله امن بیش از 80 کیلومتر است.

فاصله مجتمع اتمی فردو از مسیرهای پرتردد چقدر است؟

مجتمع غنی سازی فردو که یکی از حساس ترین مراکز هسته ای ایران به شمار می رود، در ارتفاعات جنوب قم و در دل کوه های اطراف این شهر قرار دارد. این مجتمع با جاده قدیم قم-تهران حدود ۳۰ کیلومتر و با آزادراه تهران-قم حدود ۴۰ کیلومتر فاصله دارد. این موضوع به خودی خود نشان می دهد که از نظر جغرافیایی، یک حاشیه امن نسبی میان مراکز هسته ای و مسیرهای پررفت وآمد وجود دارد.

تاکید مسئولان بر نبود تشعشع اتمی در پی بمباران فردو

در پی بمباران فردو، برخی کاربران فضای مجازی و منابع غیررسمی، از احتمال نشت مواد رادیواکتیو و افزایش تشعشعات اتمی فردو سخن گفته بودند. با این حال، مسئولان محلی و ملی به سرعت نسبت به این نگرانی ها واکنش نشان دادند.

سیدمحمدتقی شاهچراغی، استاندار قم در این باره گفت:هیچ گونه نشانه ای از نشت مواد رادیواکتیو یا افزایش تشعشع در قم و اطراف مجتمع فردو مشاهده نشده است. ذخایر اورانیوم این مرکز تحت تدابیر ایمنی خاصی نگهداری می شوند و در زمان بمباران نیز سیستم های ایمنی کاملاً فعال بودند.

سایر مسئولان استان قم نیز با تاکید بر اینکه وضعیت استان از نظر پرتوزایی در حالت عادی قرار دارد تصریح کرده اند مردم نگران نباشند. چرا که تردد در مسیرهای منتهی به قم، از جمله جاده قدیم و آزادراه تهران-قم هیچ تهدیدی برای سلامت مسافران و مردم ساکن در این استان ندارد.

تایید رسمی ایمنی تاسیسات اتمی کشور توسط سازمان انرژی اتمی ایران

بر اساس گزارش رسمی سازمان انرژی اتمی ایران، شرایط ایمنی تأسیسات فردو پس از بمباران به دقت بررسی شده است. سخنگوی این سازمان، بهروز کمالوندی اعلام کرد:«هیچ نشانه ای از نشت تشعشع یا افزایش تابش های هسته ای در خارج از مجتمع فردو وجود ندارد. تمامی تجهیزات ایمنی و سامانه های هشدار، فعال و در کنترل کامل هستند.»وی افزود:«تمهیدات حفاظتی در مجتمع فردو به گونه ای طراحی شده اند که حتی در شرایط بحرانی، از خروج مواد پرتوزا جلوگیری می شود. گزارش ما به آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز این موضوع را تأیید کرده است.»

وضعیت مجتمع نطنز پس از حمله اسرائیل و آمریکا

علاوه بر فردو، مجتمع هسته ای نطنز نیز که در مسیر آزادراه کاشان نطنز اصفهان قرار دارد، هدف حمله قرار گرفت. این مرکز در فاصله ای نزدیک به جاده های بین شهری قرار گرفته اما مطابق گزارش ها، سامانه های ایمنی به خوبی عمل کرده اند.

سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه ای اعلام کرد:«در نتیجه بررسی های میدانی پس از بمباران، سطح تشعشع در اطراف مجتمع نطنز در محدوده نرمال و استاندارد قرار دارد. هیچ گونه آلودگی محیطی در شهرهای اطراف یا محورهای مواصلاتی گزارش نشده است.»

در همین رابطه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در نشست خبری اخیر خود اعلام کرد:«تیم های ما در حال بررسی شرایط در ایران هستند و تا این لحظه هیچ گزارشی مبنی بر نشت تشعشعات هسته ای از سایت های بمباران شده دریافت نشده است.»

خطر تشعشع هسته ای فردو برای مسافران در ایام محرم وجود ندارد

با نزدیک شدن به ایام محرم، هزاران زائر و مسافر از جاده های منتهی به قم از جمله جاده قدیم و آزادراه تهران-قم عبور خواهند کرد. در چنین شرایطی، اطمینان از ایمنی این مسیرها اهمیت دوچندانی می یابد. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که فاصله جغرافیایی این جاده ها با مراکز اتمی بمباران شده، به گونه ای است که خطر تشعشع هسته ای فردو برای مسافران وجود ندارد. همچنین، تمامی سنسورهای نظارتی در محدوده های اطراف این مراکز فعال بوده و هرگونه تغییر در وضعیت پرتوهای یون ساز به سرعت شناسایی و گزارش می شود.

امنیت سفرهای جاده ای در اولویت قرار دارد

کوتاه سخن این که با وجود این که عملیات های نظامی اخیر موجب نگرانی های عمومی در زمینه ایمنی هسته ای شده اند، موضع گیری روشن و گزارش های مستند از سوی نهادهای رسمی از جمله استانداری قم، سازمان انرژی اتمی و آژانس بین المللی انرژی اتمی، تا حد زیادی نگرانی ها را کاهش داده است. می توان با اطمینان قابل قبول اعلام کرد بمباران فردو و نطنز به نشت تشعشعات منجر نشده و تردد در جاده ها و آزادراه های پیرامون این تأسیسات از جمله آزادراه تهران قم، جاده قدیم قم تهران و آزادراه کاشان نطنز اصفهان برای عموم مردم، به ویژه زائران محرم، ایمن و بی خطر است.

انتهای پیام