◄ میزان نیاز سالانه خطوط برقی ریلی و مزایای آن

تین نیوز | برقی کردن راه آهن یکی از مراحل ارتقای راه آهن برای حمل و نقل بیشتر و سریعتر بار و مسافر به صورت اقتصادی تر است. به صورت کلی راه آهن هایی معمولی در مرحله احداث اولیه یک خطه و غیر برقی ساخته می‌شوند و بعد با افزایش تقاضا راه آهن برقی یا دو خطه می شود.

به گزارش تین نیوز، براساس سند چشم‌انداز 1404 شرکت راه‌آهن در زمینه‌ برقی سازی باید 6 هزار کیلومتر خطوط ریلی احداث کند. این در حالی است که بر اساس آمار کشور ما دارای 196 کیلومتر راه‌آهن برقی در حال بهره‌برداری است، این یعنی شرکت راه اهن باید تا 10 سال آینده حدود 5831 کیلومتر خطوط برقی به خطوط ریلی خود اضافه کند.

قرار گرفتن احداث حدود 583 کیلومتر خطوط ریلی درسال در دستور کار شرکت راه اهن نشان از اهمیت ویژه این نوع از حمل و نقل دارد.

در این راستا مجری طرح برقی‌سازی خط تهران – مشهد با تأکید بر اینکه باید در جهت اتصال شبکه ریلی به کشورهای همسایه و دوخطه و برقی کردن خطوط ریلی داخلی تلاش کنیم، می گوید: ‌‌ماهیت ذاتی راه‌آهن و سیستم ریلی، صرفه‌جویی در مصرف سوخت، حمل انبوه بار و مسافر و ایمنی بالا و آلایندگی پائین آن است، اما در صنعت ریلی جهت استفاده بهینه از خطوط موجود، همواره دو هدف اصلی «افزایش ظرفیت» و «کاهش زمان سیر» دنبال می‌شود که این امر با انجام اصلاحاتی روی خطوط موجود انجام می‌پذیرد.

قاسم ساکت با بیان اینکه چند روش برای افزایش ظرفیت و کاهش زمان سیر در ‌صنعت‌ ریلی وجود دارد، بیان کرد: یکی از مهم ترین اقداماتی که می‌تواند یک خط ‌آهن را به ظرفیت بالای خود برساند، برقی‌سازی آن خط است.

باید گفت استفاده از لکوموتیوهای برقی دارای مزایای زیادی نسبت به استفاده از لکوموتیوهای دیزل است. درزیر به برخی از این مزایا اشاره شده است:

1. لکوموتیوهای برقی سریع ترند که این به خاطر نداشتن 2 عامل مکانیکی (موتور احتراق داخلی و ژنراتور) است که تأثیرات محدود کننده ای در نقاط کاری مختلف (خصوصاً از نظر آب و هوا و ارتفاع و...) دارند. البته سرعت قطار در يك شبكه تابع عوامل ديگري نيز است مانند : توانائي واگنها، سيستم سيگنالينگ ، وضعيت خط و...
2. به دلیل قابلیت تحمل اضافه بار در تراکشن موتورها، لکوموتیوهای برقی راندمان بالاتری دارند و قابلیت حمل قطارهای سنگین تری را دارند و در نتیجه بار بیشتری را می توانند حمل کنند.
3. محدودیت توان کمتری دارند و در یک ظرفیت معین نیاز به لکوموتیو کمتری خواهد بود. در دیزل الکتریک، به علت به دلیل حجم محدود داخل لکوموتیو و محدودیت برای دیزل و ژنراتور، امکان استفاده از توان های بالا، مشکل می شود.
4. به علت توان بيشتر لكوموتيوهاي برقي، تعداد لكوموتيو مورد نياز كاهش مي يابد.
5. راه آهن برقي نسبت به ديزل الكتريك آلودگي بسیار كمتری ايجاد می کند.
6. راه آهن برقی نسبت به دیزل الکتریک دارای هزینه بهره برداری کمتری است و با قابلیت ترمز ژنراتوری امکان بازگرداندن انرژی به شبکه برق را دارد.
7. باید گفت برخی از کارشناسان برقی کردن راه آهن بعنوان مقدمه مناسبی برای احداث راه آهن سریع‌السیر می دانند زیرا بدین ترتیب که قطار سریع‌السیر در شبکه راه آهن سریع‌السیر به حداکثر سرعت ممکن یعنی اکنون تا ۳۵۰ می‌رسد و در خطوط برقی راه آهن معمولی تا۲۰۰ الی ۲۵۰. با این ترتیب احداث راه آهن سریع‌السیر در زمان بسیار کوتاهتر و با نرخ بازگشت سرمایه بیشتر عملیاتی می‌شود.

شایان ذکر است شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران بر اساس آمار سال ۲۰۰۷ اتحادیه بین‌المللی راه آهن ها UIC دارای ۷۳۰۰ کیلومتر شبکه است که ۱۷۰۰ کیلومتر آن دو خطه است.

گفتنی است ناوگان برقی در شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران فقط به هشت دستگاه لکوموتیو ۳۶۰۰ کیلوواتی چهار محوره آر سی ۴(RC۴) ساخت آ س آ سوئد خلاصه می‌شود که در سال ۱۳۶۱ وارد ایران شدند.