پایان چشم انتظاری؛ متروی قم با واگن ایرانی جان می گیرد

پس از مدت ها انتظار برای حل مشکل تأمین واگن قطار شهری قم، این روزها اخبار خوشی به گوش می رسد که یک شرکت بومی طی قراردادی در حال ساخت واگن های مورد نیاز برای این طرح است.

به گزارش تین نیوز به نقل از مهر، یکی دوسالی است که ایستگاه های مسافری خط یک متروی قم پیشرفت فیزیکی بیش از ۸۰ درصد را به دست آورده و ایستگاه های عبوری نیز به مرز پیشرفت بیش از ۷۰ درصد رسیده بودند. در این مدت همه نگاه ها به اخباری بود که خبر از بسته شدن قرارداد فی مابین وزارت کشور و یک شرکت چینی برای سفارش، ساخت و خرید واگن های مورد نیاز این خط می داد.

زمان می گذشت و به دلایل مختلف کار تأمین واگن پیش نمی رفت. ایستگاه های مسافری تقریباً تکمیل شدند و ایستگاه های عبوری نیز آماده بهره برداری در حد نیاز بودند اما تا زمانی که واگن نباشد، ایستگاه ها عملاً بر مدار حرکت قرار نمی گیرند.

کار خرید واگن از شرکت چینی که طرف قرارداد وزارت کشور بود به دلایل مختلف که برخی آن مسائل مالی و برخی ریسک پذیری بالا عنوان می کردند به خوبی پیش نمی رفت اما در نهایت تصمیم بر آن شد که اولین واگن های قطار شهری قم از یک شرکت ایرانی تأمین گردد.

طبق توافقات اولیه، یک رام قطار پنج واگنه که در حال حاضر ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، به متروی قم اختصاص می یابد تا تست های سرد و گرم آن انجام شود.

رئیس کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای اسلامی شهر قم خرداد ماه در این خصوص با اشاره به سابقه ۵۰ ساله شرکت پارس مپنا در زمینه تولیدات مکانیکی و الکتریکی گفت: این شرکت از توان فنی لازم برای ساخت واگن های مورد نیاز متروی قم برخوردار است.

محمدحسین دهناد ادامه داد: شرکت پارس مپنا قیمت هر واگن را ۳۰۰ هزار یورو اعلام کرده است. البته مذاکراتی نیز از سوی هیئت اعزامی وزارت کشور در چین صورت گرفته، اما به دلیل اینکه شهرداری قم طرف رسمی این قراردادها نیست و صرفاً بهره بردار پروژه محسوب می شود، ورود به توافق های بین المللی با چالش هایی همراه است. با توجه به شرایط موجود، تصمیم نهایی بر خرید واگن ها از شرکت پارس مپنا گرفته شده و مجوز لازم به شهرداری قم برای پیشبرد مراحل عقد قرارداد داده خواهد شد.

شرکت واگن سازی مپنا با بیش از سه دهه سابقه، به عنوان بزرگترین تولیدکننده انواع واگن های باری، مسافری، لکوموتیو و بوژی در ایران شناخته می شود. این شرکت در سال های اخیر بخشی از گروه مپنا شده و در زمینه تولید و توسعه قطارهای شهری و بین شهری نیز فعالیت می کند واگن پارس سابقه صادرات بیش از ۲۰۰۰ دستگاه انواع واگن به کشورهای مختلف را دارد و تولید انواع واگن های باری و مسافری را مطابق با دستورالعمل های UIC انجام می دهد. در معرفی این شرکت آماده است که این شرکت با شرکت های مطرح بین المللی مانند زیمنس، بمباردیه و آلستوم همکاری داشته است.

آمادگی کامل بخش شهری خط یک برای بهره برداری

خط یک متروی قم اگر تست گرم و سرد را به خوبی پشت سر بگذارد عملاً وارد مدار حرکت شده و می تواند خدمات رسانی به شهروندان را به صورت مستمر آغاز کند. در این مسیر نیز تأمین واگن هم از تولید داخل و هم از خرید خارجی می تواند این روند را زودتر به بهره برداری برساند.

در این خصوص معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قم با اشاره به پیشرفت چشمگیر پروژه متروی قم، از آمادگی کامل بخش شهری خط یک برای بهره برداری خبر داد و گفت: خط یک متروی قم از منطقه قلعه کامکار در ابتدای جاده جعفریه آغاز شده است و تا جمکران ادامه دارد.

خسرو سامری اظهار کرد: این خط به طول تقریبی ۱۴.۸ کیلومتر شامل دو بخش شهری و برون شهری است که عملیات اجرایی بخش شهری آن، از قلعه کامکار تا میدان مطهری به طول حدود ۵ کیلومتر، به طور کامل به پایان رسیده است.

به گفته وی نقطه تقاطع خطوط A و B در میدان مطهری قرار دارد که امکان تبادل مسافر را فراهم می کند. با شکل گیری این ساختار حمل ونقل یکپارچه، می توان امیدوار بود بخش قابل توجهی از مشکلات ترافیکی شهر قم رفع شود. در این نقطه، شهرداری قم بخشی از اراضی را برای احداث پایانه اتوبوسرانی تملک کرده است. بدین ترتیب، با اتصال خطوط مترو، اتوبوسرانی و تاکسیرانی، میدان مطهری به هاب حمل ونقل ترکیبی شهر تبدیل خواهد شد.

وی با بیان اینکه در این مسیر، چهار ایستگاه طراحی شده است، افزود: دو ایستگاه اصلی در میدان مطهری برای مسافرگیری آماده اند و زیرساخت هایی مانند ریل گذاری، برق رسانی، سیگنالینگ و تجهیزات جانبی نیز تکمیل شده اند. تنها بخش باقی مانده، تأمین واگن هاست که بخشی از آن ها از چین خریداری شده و بخشی دیگر توسط تولیدکنندگان داخلی تأمین خواهد شد. به محض آماده سازی واگن ها، بهره برداری رسمی این مسیر از قلعه کامکار تا میدان مطهری آغاز می شود.

بر این اساس ادامه عملیات عمرانی خط یک تا جمکران ادامه خواهد داشت و در حال حاضر، حدود ۹۰۰ متر از تونل باقی مانده میان میدان مطهری تا ایستگاه مسجد جمکران حفاری شده و عملیات باقی مانده در حال انجام است. پیش بینی می شود تا پایان جاری حفاری کامل شود و پس از آن، عملیات لاینینگ و استحکام بخشی دیواره ها آغاز خواهد گردد.

خط دو متروی قم در دستور کار قرار گرفت

طی سال های گذشته و پس از به نتیجه رسیدن ساخت ایستگاه های خط یک، با توجه به توسعه شهری و جمعیتی قم، نیازها برای ایجاد خط دو نیز احساس شده بود اما مدتی این طرح متوقف شد.

پروژه خط دو مترو از ابتدای جاده ورجان و پشت بیمارستان سلامت در منطقه پردیسان تا امتداد خیابان امام خمینی (ره) است. طول تقریبی پروژه ۲۸ کیلومتر با ۲۱ ایستگاه با هدف اتصال هر ۳ پروژه (منوریل و خطوط ۱ و ۲ مترو) در میدان شهید مطهری پیش بینی شده است.

مدیرعامل سازمان قطار شهری قم تخصیص نیافتن اعتبارات دولتی در سال ۹۷ توسط سازمان برنامه کشور را مهم ترین دلیل آغاز نشدن طرح خط دو متروی قم عنوان کرد و گفت: آذر سال ۹۷ مجوز ماده ۲۳ برای خط دو متروی قم گرفته شد تا کار به صورت قانونی پیش برود.

همان سال بازدیدهایی از پروژه منوریل، خط یک مترو و هم محل شروع اجرای خط دو در شهرک پردیسان انجام شد. در نهایت و پس از جمع بندی این دوستان نامه ای از سوی سازمان برنامه زده شد که اگر خود شهرداری قم تمایل دارد از محل منابع داخلی خط دو را اجرا و کار را آغاز کند، چراکه با توجه به دو پروژه نیمه تمام خط یک مترو و منوریل سازمان برنامه بودجه شروع خط دوم را نمی تواند تأمین کند.

با وجود توقف کار مطالعاتی و همچنین امکان سنجی در خصوص خط دو متروی قم طی سال ۱۴۰۳، ابتدای خرداد سال جاری بود که مجید متین فر سرپرست شهرداری قم از تثبیت اجرای خط دوم متروی قم در شورای عالی ترافیک کشور خبر داد و گفت: مطالعات امکان سنجی اجرای این خط به زودی آغاز می شود.

پیش از این خط دوم متروی قم که به شکل شمال - جنوب در مسیر شاهرگی ترددهای شهری قم قرار می گرفت، به جهت عدم تخصیص منابع و اعتبارات و هدایت این منابع به سمت تکمیل طرح به زمین مانده مونوریل، متوقف شده بود.

خسرو سامری، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم، در تشریح جزئیات مصوبه اخیر شورای عالی ترافیک که پنجم خردادماه امسال نهایی شد، اعلام کرد: مطالعات فاز اول این خط به تصویب رسید و به زودی شهرداری قم مطالعات امکان سنجی دقیق آن را آغاز خواهد کرد.

وی به اهمیت خط B مترو اشاره کرد و افزود: خط دوم مترو قم که از ترمینال آغاز می شود و به منطقه پردیسان ختم خواهد شد، یکی از پروژه های کلیدی استان است. با توجه به بارگذاری جمعیتی در قالب نهضت ملی مسکن در پردیسان، پیش بینی می شود حدود ۴۰۰ هزار نفر در این منطقه ساکن شوند؛ عددی فراتر از جمعیت کل برخی استان های کشور.

خط B به طول ۲۸ کیلومتر و با ۲۱ ایستگاه طراحی شده است که در امتداد رودخانه قمرود به سمت پردیسان حرکت می کند و یکی از شاخه های آن نیز به فرودگاه قم منتهی خواهد شد. مجوز اجرای این خط از شورای عالی ترافیک کشور دریافت شده است.