داشتن 10 حساب بانکی بیشتر ممنوع شد

معاون اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی، پیش تر هشدار داده بود که بخش زیادی از این حساب ها اصلاً مورد استفاده صاحبانشان قرار نمی گیرد و همین بی استفاده بودن، عملاً به سکوی پرش مجرمان برای پولشویی، انجام معاملات غیرقانونی و تأمین مالی تروریسم تبدیل شده است.  

به گزارش تین نیوز به نقل از بانک مرکزی ،  بانک مرکزی با صدور یک بخشنامه سختگیرانه، 650 میلیون حساب سپرده بانکی را زیر تیغ ساماندهی برد؛ اقدامی که به گفته مقام های این نهاد، می تواند بسترهای پولشویی، معاملات غیرقانونی و تأمین مالی اقدامات مجرمانه را از نظام بانکی حذف کند.

 ماجرای انباشت 650 میلیون حساب سپرده بانکی در شبکه بانکی ایران تنها یک عدد خیره کننده نیست؛ بلکه به گفته مقام های بانک مرکزی، نشانه ای روشن از ضعف مدیریت حساب ها و تهدید جدی علیه امنیت مالی کشور است.

علیرضا غفاری، معاون اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی، پیش تر هشدار داده بود که بخش زیادی از این حساب ها اصلاً مورد استفاده صاحبانشان قرار نمی گیرد و همین بی استفاده بودن، عملاً به سکوی پرش مجرمان برای پولشویی، انجام معاملات غیرقانونی و تأمین مالی تروریسم تبدیل شده است.  

غفاری تصریح کرده بود که حتی بخش مهمی از این حساب ها بدون اختیار مشتری و در جریان طرح های حاکمیتی یا برخی خدمات دستگاه های اجرایی افتتاح شده اند؛ از جمله طرح «نهضت ملی مسکن»، «وام ودیعه مسکن» و طرح های وکالتی خرید خودرو. برای انجام عملیات بانکی خاص مانند صدور ضمانت نامه یا کارسازی چک برای افراد فاقد حساب فعال نیز بارها حساب های جدید ایجاد شده است.

این روند، طی سال ها باعث شده هر ایرانی بالای 18 سال به طور متوسط 10 حساب سپرده داشته باشد، درحالی که فقط دو یا سه حساب را فعالانه استفاده می کند.  

نتیجه این انباشت بی رویه، تحمیل هزینه های سنگین به شبکه بانکی و باز گذاشتن مسیر برای انواع سوءاستفاده های مالی بوده است. بانک مرکزی این بار برای مقابله، بخشنامه ای رسمی صادر کرده که بر اساس آن، مجموعه ای از ضوابط اجرایی و محدودیت های جدید بر افتتاح و نگهداری حساب ها اعمال خواهد شد.  

مهم ترین محور این ضوابط، ایجاد واحدهای دائمی شناسایی مشتری (CDD) در همه بانک ها ظرف شش ماه آینده است. این واحدها باید نیروهای متخصص، سامانه های نظارتی و اختیار کامل تصمیم گیری داشته باشند و زیر نظر مستقیم مدیر ارشد مبارزه با پولشویی در هر مؤسسه اعتباری فعالیت کنند.

علاوه بر این، سامانه ملی مشاهده و بستن حساب های مازاد راه اندازی می شود تا شهروندان بتوانند فهرست کامل حساب های خود را ببینند و درخواست بستن حساب های بلااستفاده را ثبت کنند. بانک ها موظفند ظرف ده روز این درخواست ها را اجرا کنند.  

بخشنامه همچنین محدودیت جدی در افتتاح حساب برای کسانی که بیش از 10 حساب فعال دارند یا حساب هایشان در سامانه سیاح «تعیین تکلیف نشده» باقی مانده، اعمال می کند.

بنابراین افتتاح حساب مشترک فقط برای روابط خانوادگی درجه اول و همسر مجاز خواهد بود و بانک ها باید حداکثر ظرف یک ماه وضعیت همه حساب های مشتریان را به یکی از چهار حالت «فعال»، «فعال مسدود»، «راکد» یا «راکد مسدود» تغییر دهند.

ضمن اینکه اعطای دسته چک، تسهیلات یا ابزارهای پرداخت جدید نیز برای دارندگان حساب های تعیین تکلیف نشده ممنوع شده است.  

این طرح حتی برای موارد خاص مثل مشتریان نابینا، بی سواد، معلول یا فاقد دسترسی به اینترنت نیز تدابیر ویژه ای پیش بینی کرده و بانک ها موظف اند از طریق میز خدمت موقت، فرآیند ساماندهی حساب های این گروه را تحت نظر واحد شناسایی مشتری اجرا کنند.  

بانک مرکزی هدف گذاری کرده است که با اجرای کامل این ضوابط، عدد 650 میلیون حساب در بازه دو ساله به سقف 300 میلیون برسد. مقام های این نهاد معتقدند این اقدام، گام عملی و بی سابقه در مسیر مقابله با جرائم مالی و پولشویی است.

پیام این بخشنامه برای شبکه بانکی و متخلفان روشن است: دوران حساب سازی به پایان رسیده و از این پس، تنها حساب های فعال و شفاف در چرخه رسمی بانکی باقی خواهند ماند؛ تغییری که می تواند مسیر سوءاستفاده از بی شمار حساب های بلااستفاده را مسدود کرده و نظم مالی را به نظام بانکی کشور بازگرداند.