تراکنش های بانکی میزان یارانه تان را تغییر می دهد؟!
چندی پیش بود که معاون وزیر رفاه با اشاره به تغییر دسته بندی درآمدی خانوارها از «دهک» به «صدک»، اعلام کرد که احتمال اضافه، حذف و تغییر میزان «یارانه» خانوارها وجود دارد و این درحالیست که روز گذشته سخنگوی دولت نیز از ارتقای شیوه دهک بندی ها به صدک بندی خبر داد و گفت که به جای اینکه فردی از نظر مالی در ۱۰ دهک باشد، هر دهک به ۱۰ قسمت تقسیم می شود.
چندی پیش بود که معاون وزیر رفاه با اشاره به تغییر دسته بندی درآمدی خانوارها از دهک به صدک، اعلام کرد که احتمال اضافه، حذف و تغییر میزان «یارانه» خانوارها وجود دارد و این درحالیست که روز گذشته سخنگوی دولت نیز از ارتقای شیوه دهک بندی ها به صدک بندی خبر داد و گفت که به جای اینکه فردی از نظر مالی در ۱۰ دهک باشد، هر دهک به ۱۰ قسمت تقسیم می شود.
تابستان امسال بود که وزارت رفاه از آمادگی این وزارتخانه برای به روزرسانی دهک بندی ها خبر داد؛ به دنبال این موضوع، علیرضا عسگریان- معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص آخرین تغییرات و جابه جایی دهک ها اعلام کرده بود که «حذف افراد یارانه بگیر از لیست یارانه بگیران منوط به «آزمون وسع» خانوارها و داده های جدید آن است و در حال حاضر داده های جدید سال ۱۴۰۲ را در دست داریم و با اعمال آنها در دهک ها تغییراتی ایجاد می شود».
عسگریان با بیان اینکه داده های جدید وسع سنجی خانوارها با اتصال به سامانه های دیگر انجام و طبق قانون، داده ها هر ۶ ماه یکبار اعمال می شود، تاکید کرده بود: «اطلاعات امسال را داریم اما طرح جدید مصوب دولت، باعث شد یکی دو ماه دیگر اعمالشان کنیم، بنابراین بین دهک ها تغییراتی ایجاد می شود اما سقف پرداختی یارانه دولت که ۲۷ هزار میلیارد تومان است و همچنین مجموع تعداد یارانه بگیران تغییر نمی کند و کاهش نمی یابد بلکه فقط دهک های درآمدی برخی افراد جابه جا می شود».
او همچنین در بخشی از سخنان خود در نشست هم اندیشی اعضای شورای عالی استان ها نیز به این موضوع پرداخت و با اشاره به مهاجرت و جابجایی بین دهک ها، اعلام کرد: «برای منطقی کردن عدالت در توزیع یارانه باید داده ها به روز رسانی شود و باید اراده جمعی شکل گیرد تا داده ها هر ۶ ماه یکبار وارد شود تا بتوانیم در این خصوص تصمیم گیری کنیم ».
عسگریان این را هم گفت: «داده ها که در زمینه حقوق و دستمزد فرد و خانواده، ملک، خودرو، حساب بانکی و تراکنش ها، حساب ساتنا و پایا، فعالیت در بورس، سفر خارجی و … است و جمع این ها داده ها با هوش مصنوعی بررسی می شود و میزان نفوذ هر شاخص مشخص می شود و در نهایت نشان می دهد که هر فرد در چه دهکی قرار می گیرد و چه مقدار باید یارانه دریافت کند. براساس شیوه استحقاق سنجی همه داده ها اعمال می شود و حتی اگر فردی بیمار خاص در خانواده داشته باشد نیز در شرایط کلی اعمال می شود».
به دنبال همین موضوع عسگریان طی هفته جاری در تشریح بیشتر جزئیات دسته بندی درآمد خانوارها از«دهک» به «صدک»، اظهار کرد: بر اساس آخرین تغییراتی که صورت می گیرد ما دهک های درآمدی را از بعد خانواری خارج و به صورت «نفری» دهک بندی می کنیم تا فاصله دهک ها رُند و ساده شود. در گام دوم آنها را به صورت «صدک» در می آوریم تا تحلیل بین دهک ها کلی نباشد و خیلی ریزتر و دقیق تر آنها را بررسی کنیم؛ لذا هر دهک درآمدی تبدیل به ۱۰ قسمت و صدک می شود. فرض کنید زمانی می گفتند دهک دهم درآمدی باید از دریافت یارانه حذف شود اما از این پس اگر قرار است حذفی در آینده صورت بگیرد، به صورت صدکی است مثلا می گویند سه صدک آخر حذف شود و یارانه نگیرد. یا اگر قرار باشد کمک های ویژه ای ارائه شود هم از این روش استفاده می کنیم. قبلا دهک اول را داشتیم که پایین ترین دهک درآمدی از نظر معیشتی است و مثلا اگر تصمیم گرفته شود یارانه ویژه ای به این دهک داده شود می گویند به ۵ صدک اول یارانه ویژه را می دهیم که تعدادشان نصف مجموع دهک اول می شود؛ لذا قدرت تحلیل صدک بسیار راحت تر و فهم فاصله های آن بسیار بهتر است. این طرح از ماه آینده اجرایی می شود.
وی در خصوص شاخص های مدنظر در صدک بندی خانوارها برای دریافت یارانه گفت: این داده ها و شاخص ها خیلی مفصل هستند که مهمترین آن بعد خانوار و ساختار خانواده است؛ اینکه خانوار چند نفره است؟ چند نفر از اعضای خانوار درآمد دارند؟ آیا آن خانوار فرزند معلول و یا بیمار خاص دارد؟ و ... که در این طرح شاخص های مختلفی بررسی می شود.
معاون وزیر رفاه ادامه داد: همچنین شاخص دیگر بررسی تراکنش های بانکی افراد و حساب بانکی آنها در ابتدا و انتهای دوره، بررسی مانده حساب، سود بانکی، ساتنا، پایا و ... لذا تمام حوزه و امور بانکی است. او همچنین داشتن خودرو را شاخص دیگری عنوان کرد که در طرح صدک بندی خانوارهای یارانه بگیر مورد بررسی قرار می گیرد. داشتن خودرو از نظر تعداد و البته کیفیت و قیمت آن هم مهم است.
لازم به ذکر است که با اجرای صدک بندی، ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار ایرانی یارانه بگیر (حدود ۸۰ میلیون ایرانی) در این چرخه صدک بندی می چرخند این در حالیست که عده ای از مردم که حدود ۶ میلیون نفر می شوند از ابتدا در طرح هدفمندی ثبت نام نکرده اند و از چرخه دریافت یارانه خارجند.
در همین راستا سیدصولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز درخصوص آخرین جزئیات برای اصلاح دهک بندی ها به ایسنا، می گوید: حسب دستور رئیس جمهوری دهک ۶ و ۷ درآمدی نیز به دهک های مشمول افزایش یارانه در صورت خرید از اقلام پیش بینی شده در طرح کالابرگ اضافه شده است. پیشرفت های خوب و مطلوبی هم داشته اند که همکاران ما در حوزه معاونت رفاه و اقتصادی جزئیات آن را تبیین کردند.
وی ادامه داد: در رابطه با دهک بندی ها و صدک بندی ها، قانون گذار تکلیف کرده است که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نسبت به بازنگری در دهک بندی ها اقدامات جدیدی را انجام دهد؛ به این معنی که با استمداد از پایگاه رفاه ایرانیان، در صورت نیاز به اصلاح، اقدام کنند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: همکاران ما مشغول هستند و بحث صدک بندی نیز از گذشته بوده است؛ از صدک به دهک می رسیم. امکان دارد بخشی از کسانی که در دهک های بالا هستند، در دهک های پایین تر و افرادی که در دهک های پایین بودند در دهک های بالاتر قرار گیرند.
مرتضوی در همین راستا اعلام کرد که همکاران در حال انجام کار مطالعاتی جامعی هستند که به محض حاصل شدن نتایج، جزئیات آن اعلام خواهد شد.
