چالش ها و راهکارهای طرح تخصیص سهمیه سوخت با کد ملی بر کارت بانکی!

 سخنگوی صنف جایگاه داران سوخت کشور با اشاره به بهتر شدن وضعیت استفاده از کارت های سوخت در جایگاه ها گفت: مشکلات نسبت به زمان آغاز طرح خیلی کم تر شده؛ چون اطلاع رسانی کاملی نشده بود. شیب اجرا هم نسبت به اوایل که تندتر بود کندتر شده زیرا مردم در ابتدا پذیرای طرح نبودند.اکنون وضعیت بهتر شده و آمار استفاده از کارت سوخت شخصی برای استفاده از سهیمه بنزین آزاد رو به افزایش است. مهمترین مشکل، تاخیر در صدور کارت های سوخت یا مشکلات در تحویل آن هاست که به دلایل مختلف رخ می دهد. 

رضا نواز درباره وضعیت زیرساخت های مورد نیاز در جایگاه های سوخت برای تخصیص ​سهیمه سوخت با کارت بانکی نیز گفت: هدف از ایجاد سامانه هوشمند سوخت از ابتدا این بوده که به ازای هر خودرو، سوختی را به صورت یارانه ای یا سهمیه یارانه ای تخصیص دهد، اما اکنون لازم است که با تکنولوژی های روز، نحوه توزیع سوخت را تغییر دهیم.

در چند ماه گذشته چند میلیون کارت سوخت المثنی یا جدید صادر شده که هر کدام 100 هزار تومان هزینه برای مردم داشته است؛ با این روند نه تنها مردم ناراضی می شوند، بلکه آن کسی که کارت را صادر می کند یا واردات تراشه انجام می دهد هم متضر می شود.

اکنون کارت های سوخت هیچ نقشی به جز نشان دادن یک عدد (میزان سهمیه سوخت باقی مانده) ندارند؛ وقتی هم صحبت از حذف کارت سوخت می شود، منظور این است که شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با کارت های بانکی که در اختیار افراد است، همان یارانه و سهمیه را بتواند مدیریت کند اما نیازی به استفاده از دو کارت مختلف نباشد.

امکان فنی توزیع سوخت با کارت بانکی در جایگاه ها وجود دارد. با بانک مرکزی هم جلساتی داشتیم. حتی درحال حاضر تاکسی های اینترنتی سهمیه سوخت خود را با کارت بانکی می گیرند.

محمد صادقی مدیر سامانه هوشمند سوخت در جواب به این سوال که اکنون در هر سکوی جایگاه های سوخت چند کارت سوخت وجود دارد؟ گفت: در طرح ساماندهی کارت های مجاری عرضه بر اساس قانونی که امسال به ما ابلاغ شده است، باید تا پایان همین شهریور ماه سال جاری 90 درصد مردم از کارت سوخت خودشان استفاده کنند. جایگاه ها همچنان کارت سوخت دارند اما بر اساس میزان فروش، کارت سوخت در اختیار خواهند داشت. 

به ازای هر جایگاه یک کارت آزاد در اختیار جایگاه های کم فروش قرار دادیم؛ جایگاه هایی که فروش بالاتری دارند، به ازای هر دو سکو، چهار کارت تولید می کنیم که یکی در اختیار جایگاه دار است و بقیه اش در اختیار خود نواحی است تا اگر میزان سقفی که در کارت آزاد جایگاه ها وجود دارد تمام شود، نواحی ما بتوانند کارت را مجدد به آن ها بدهند.

در کلان شهر ها به ازای هر سکو دو کارت و به ازای هر سکو یک کارت در اختیار جایگاه ها قرار داده شده و در مجموع به ازای هر سکو، چهار کارت تولید شده است. 

 مدیر سامانه هوشمند سوخت بر مشکلات جایگزینی کارت های بانکی بجای کارت های سوخت تاکید کرد و افزود: کارت بانکی در وهله اول خیلی ساده به نظر می رسد؛ الآن در حوزه تاکسی های اینترنتی عملاً از کارت بانکی برای سوخت گیری استفاده نمی کنند، فقط برای پرداخت استفاده می کنند، همچنان از کارت هوشمند سوخت استفاده می کنند.

جایگاه ها هستند که نمی توانند بر بستر آنلاین باقی بمانند. شما تصور کنید به یک مجموعه کامل عرضه فراورده های نفتی را، کارت بانکی شما وقتی عنوان می کنی یعنی 24 ساعته باید آنلاین باشد شبکه شما، بعضی موقع الزاماتی داریم که اصلاً نمی توانیم آنلاین باشیم، اما این نیست که ما به سمت کارت بانکی نرفتیم. ما الآن طرح ها و برنامه هایی در دستور کار خودمان داریم، هم کارت بانکی را انجام می دهیم و هم استفاده از سایر کارت های مغناطیسی.

صادقی درباره مدت زمان مورد نیاز جایگزینی کارت ها گفت: برای پیاده سازی اش ما تا یک ماه دیگر یک جایگاه به صورت آزمایشی در تهران داریم که طرح در آن درحال انجام است، یعنی کار مقدماتی اش انجام شده، برنامه نویسی هایش انجام شده، مستلزم این است که ما به سایر دستگاه هایی که می خواهیم در این شِیر اجرا کنیم، وصل شویم، لینک شویم، مثل پلیس راهور که الآن انتقال به شرکت توسعه پژوهش ناجی از طریق آن اطلاعات را باید بگیریم.

 اطلاعات لازم داریم اما برای بسیاری موارد لازم است به نهادهای دیگر متصل باشیم، مثلاً برای اینکه احراز هویت فرد انجام شود، نیازمند این است که به شرکت مخابرات وصل شویم که تلفن شان وصل شود؛ این ها مواردی است که در حوزه بانکی باید اتفاق بیفتد، چون شما می دانید در کارت بانکی پلاک خودرو و کلاس خودرو وجود ندارد، فقط یک بارکدی در آن دارد، فرض کنید یک شماره حساب فرد در آن جا دارد. من شماره حساب فرد را در دیتا بیس و بانک اطلاعاتی خودم ندارم. این مستلزم این است که یک فرایندی باید دیده شود که بتواند این را پوشش دهد.

در ادامه سردار رمضانی معاون اجرایی پلیس راهور در پاسخ به این سوال که چرا پلیس راهور اطلاعات مورد نیاز را به شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی قرار نمی دهد؟ گفت: پلیس صداقت و عملکرد خود را در مرحله اول کارت های سوخت اثبات کرده؛ کارت های سوختی که یک بار به صورت کامل در کشور به وجود آمدند و در اختیار مالکین خودروها قرار گرفتند و آن جا همکاری صد درصد پلیس با شرکت ملی پخش وجود داشت و الآن هم وجود دارد و توانستیم آن طرح را به صورت موفق انجام دهیم.

می خواهیم کارت سوخت و خدمتی که به مردم بدهیم را گره بزنیم به چندین بانک اطلاعاتی دستگاه های مختلف مثل بانک مرکزی و پلیس که اینها اگر به موقع پشتیبانی نکنند، قطعاً ما مردم را دوباره در ارائه خدمات دچار مشکل خواهیم کرد، به همین دلیل من خواهش می کنم از شرکت ملی پالایش و پخش بدون عجله با بررسی همه جانبه این موضوع را پیش ببرند.

ما در پلیس راهور آمادگی داریم، خدمت مهندس نژادعلی هم جلسه اولیه را داشتیم، جلسات دیگری هم قرار شده از هفته آتی شروع کنیم.

در جلسات گذشته متوجه شدیم که به صورت غیرکارشناسی کار می کنند و بعضاً متوجه می شویم میزان اطلاعاتی که درخواست می شود بیش از آن سقف خدمت و مأموریتی است که می خواهند ارائه دهند و ما چون امانتدار اطلاعات مردم هستیم در حوزه پلاک و حریم خصوصی شان، نمی توانیم به راحتی اطلاعات را در اختیار قرار دهیم.

ما به زیرساخت فنی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی کاری نداریم، آن ها میزان اطلاعاتی که از حوزه خودروها و وسایل نقلیه نیاز دارند قطعاً اگر در جلسات کارشناسی باهم به قطعیت برسیم که خواهیم رسید ان شاء الله، در اختیارشان قرار می دهیم با مجوزهای قانونی که اخذ می کنیم و حتماً کمک خواهیم کرد که یک لیتر در این کشور قاچاق نشود، ولی راهکارهای سخت افزاری را ما باید کنار بگذاریم. ما خودمان در کارهای خودرو که در اختیار مردم قرار دادیم، آن چیپ فیزیکی و سخت افزاری که روی کارت ها نصب می شد ما را با مشکل مواجه کرد، مردم ناراضی می شدند.

ما به جای آن قطعه سخت افزاری از QR کدهای سه بعدی نرم افزاری با کمترین هزینه بهره بردیم و امروز می بینید کمتر از 72 ساعت کارت هایی که توسط پلیس چاپ می شود به دست مردم می رسد.

در آخر در پاسخ به سوال؛ قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی آبان پارسال توسط رئیس جمهور به دستگاه های اجرایی مختلف ابلاغ شده و تاکید می کند که برای رفع این چالش ها، دستگاه های اجرایی باید از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات، داده ها را به اشتراک بگذارند. آیا این اقدام را انجام می دهید؟ مدیر سامانه هوشمند سوخت توضیح داد: آخرین مکاتباتی که انجام شده بر می گردد به برج سه، ما همه مکاتبات مان را انجام دادیم، با خود سردار رادان و سردار هادیان فر مکاتبات مان را انجام دادیم. مسأله ای که در این وسط وجود دارد این است که تمام کسانی که می روند در دفاتر پلیس برای کارت سوختشان ثبت نام می کنند اطلاعاتش آن جا تغذیه می شود، شرکت نفت هیچ دسترسی به این اطلاعات ندارد، این اطلاعات توسط شرکت پژوهش و توسعه ناجی که به عنوان یک شرکت یا خصوصی یا دولتی که من اطلاعات کافی در این خصوص ندارم.

اطلاعات می رود در آن جا پالایش می شود اطلاعاتشان، می فرستند به ما؛​ نه اطلاعات کامل را فقط این مانده افرادی که درخواست کردند؛ مانده سوختشان چقدر است؟ ما دوباره می دهیم به آنها، آنها همین اطلاعات را ارسال می کردند به کارخانه که باید این کارت سوخت تولید شود.

هیچ کدام برخط نیستند، یعنی تا خود ناجا برخط است ولی بین ما بعد از آن اتفاقی که آبان ماه 1400 اتفاق افتاده برخط نیست. اطلاعات خودش می رود برای تولید کارت سوخت.

تنها چیزی که من به عنوان شرکت ملی پخش فراورده های نفتی دارم؛ فقط پَن کارت سوخت دارم. من نه از پلاک خودرو خبر دارم، نه از کد ملی افراد خبر دارم که بخواهم کارت بانکی را به آن لینک کنم. اطلاعاتی که آقای رمضانی هم به آن اشاره کردند قرار نیست ما کارت بانکی را لینک کنیم به بانک مرکزی یا به شاپرک یا به سایر دستگاه ها. فقط این فرد می آید کارت بانکی اش را به عنوان یک کارت سوخت؛ خودش خوداظهاری می کند.

شیوه ای که ما داریم طراحی می کنیم این گونه است که کارت سوخت جمع آوری می شود، این کارت بانکی که وجود دارد فرد یکی از کارت های بانکی اش را به عنوان کارت سوخت معرفی می کند، کارتی که در بانک، برای همین گفتند که این باید احراز هویت شود، فردی که کارت بانکی اش را دارد به عنوان کارت سوخت اعلام می کند ما از شاپرک استعلام می کنیم این کارتی که این اعلام می کند الآن فعال است، فعال نیست؟

آن فرایند طی می شود می آید در سامانه من، در سامانه من بیاید این کد ملی فرد در سامانه من باید قرار بگیرد. وقتی این کد را استفاده می کند بتوانند برایش سهمیه اش را لحاظ کنند. تا پایان تیر در یکی از جایگاه های استان تهران این کار را انجام می دهیم.

سردار رمضانی معاون اجرایی پلیس راهور: وقتی که خیلی خوب زیرساخت های هم را نمی شناسیم، ممکن است انتظارات درستی از هم نداشته باشیم و این می تواند کار را با مشکل مواجه کند.

در حوزه خودرو و وسایل نقلیه؛ آن چیزی که خیلی سریع دارد تغییر می کند این است که ما هر روز شاهد 28 هزار تعویض پلاک در سطح مراکز تعویض پلاک کشور هستیم و سالی یکی دو میلیون وسیله نقلیه نوشماره به ما اضافه می شود، یعنی بانک شماره گذاری وسایل نقلیه ما دائماً در حال تغییر است، به همین دلیل ما آمادگی کامل داریم با شرکت ملی پالایش و پخش و درگاه تعامل پذیری همکاری کامل را داشته باشیم اما انتظار ما این است آن سطح اطلاعاتی که از بانک های اطلاعاتی پلیس راهور نیاز دارند، سطحی باشد که مأموریت پلیس باشد.

در یکی دو جلسه کارشناسی آینده این کار قطعی می شود و جای نگرانی نیست. هفته بعد ما اولین جلسه را برای بررسی آن اقلام اطلاعاتی شان خواهیم داشت.