◄ سهم ترانزیت چگونه از دست رفت؟
چرا به‌تناسب زمان و افزایش مبادلات بین‌المللی، شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی توانمند و قوی شکل نگرفته و در شرکت‌های موجود خروج سرمایه و ضعف جای توسعه را گرفته است؟
محمود امتی *
در سال‌های اخیر واژه ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی، جایگاه پر رنگ‌تری را در رسانه‌ها و تحلیل‌های کارشناسان اقتصادی پیدا کرده به طوری‌که این صنعت مغفول مانده بیشتر مورد توجه مقام‌های عالی‌رتبه قرار گرفته است.شاید مهم‌ترین علت این توجه و توفیق اجباری، کاهش درآمدهای نفتی باشد اما تحرکات همسایگان و اختصاص سهم بیشتری از ترانزیت خصوصاً کریدور شرق به غرب و سرمایه‌گذارهای کلان در این بخش اهمیت موضوع را مضاعف کرده است.
با اندکی تعمق و ارزیابی متوجه خواهیم شد که موقعیت جغرافیایی مناسب و بازار چند صدمیلیونی اطراف و دسترسی به آب‌های آزاد و مسیری کوتاه و امن، فرصتی ممتاز برای کشور بوده که می‌شود آن را در ردیف چند اولویت کلان درآمدی کشور برشمرد.
کارشناسان و متصدیان ترانزیت مزیت‌هایی همچون اشتغال‌زایی ده‌ها هزار نفر به‌طور مستقیم و فعال شدن بعضی صنایع به‌طور غیرمستقیم، عبور و مرور تجار خارجی و مال‌التجاره آن‌ها، ارتباط با شرکت‌های خارجی و بازارهای جهانی، نقش و پشتوانه ناوگان حمل‌ونقل بین‌المللی قدرتمند در صادرات کالا و ... را برای کشور عنوان می‌کنند که با این اوصاف انتظار می‌رود در ترانزیت روندی روبه‌جلو و پویا داشته باشیم اما عملاً در بخش خصوصی شاهد شرکت‌هایی نیمه‌جان و بیمار هستیم که یا قربانی قاچاق و تبانی صاحب کالا و راننده شده‌اند و یا در دام جا ساز کردن مواد مخدر در جوف کالاهای صادراتی گرفتارشده‌اند، یا طعمه مافیای بین‌المللی ارسال پیش‌ساز به افغانستان شده و در محاکم سرگردان هستند، یا زیر فشار دارایی در قالب مالیات عملکرد و ارزش‌افزوده و تکلیفی و ... مدام در کمیسیون‌های مربوطه هستند، یا درگیر رقابت‌های ناسالم و خودزنی در بین خود شده‌اند، یا روزانه منتظر قوانین و بخشنامه‌های متنوع و خلق‌الساعه‌ای از طرف چندین سازمان و نهاد و ارگان متولی و دخیل در ترانزیت هستند که باید خسارت توقف و اعتراض صاحبان کالا را به دوش بکشند و.....
اینجاست که تا حد زیادی پاسخ چند سؤال ذیل را دریافت خواهیم کرد:
1- چرا به‌تناسب زمان و افزایش مبادلات بین‌المللی، شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی توانمند و قوی شکل نگرفته و در شرکت‌های موجود خروج سرمایه و ضعف جای توسعه را گرفته است؟
2- چرا در ده سال اخیر به علت گران بودن ناوگان و خودمالکی، شاهد واگذاری 40 درصدی حمل کالای ترانزیت به ناوگان خارجی شده‌ایم؟
3- چرا کشوری همانند گرجستان با قیاس جمعیت و موقعیت توفیق بیشتری در ترانزیت داشته است؟
4- چرا ترکیه توانسته با حدود 160 هزار دستگاه کامیون در حمل‌ونقل بین‌المللی و شرکت‌هایی با مالکیت بیشتر از 3 هزار دستگاه کامیون سهم زیادی از ترانزیت شرق به غرب را به خود اختصاص دهد؟
5- چرا مسیر آبی دریای خزر آذربایجان به ترکمنستان رقیبی برای کریدور شرق به غرب از ایران شده است؟
و ....
قبل از اینکه شاهد واگذاری حمل مستقیم ریلی کالا و افزایش آن از چین به تمام نقاط افغانستان باشیم و پاکستان و عراق هم سروسامانی به حمل‌ونقلشان بدهند و علیرغم امتیازات فراوان جغرافیایی و منطقه‌ای و سبقه چند هزارساله در مسیر عبور کالا با کاهش و حذف مواجه باشیم، می‌بایست چاره‌ای جدی برای حفظ ترانزیت اندیشید.
*نایب رئیس هیات مدیره انجمن صنفی شرکت های حمل ونقل بین المللی خراسان رضوی
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.