اتحاد سه جانبه همسایگان در سایه راه ابریشم جدید

پروژه کریدور اقتصادی چین–پاکستان (CPEC) حالا تنها به دو شریک شرقی محدود نیست. ایران با بهره گیری از موقعیت ژئوپلیتیکی خود در تلاقی مسیرهای شرق–غرب و شمال–جنوب، می تواند حلقه طلایی این کریدور و شریک سوم راهبردی در جاده ابریشم نوین چین باشد؛ مسیری که نظم اقتصادی منطقه را بازتعریف خواهد کرد.

به گزارش تین نیوز به نقل از فارس، درحالی که رقابت قدرت های جهانی برای تسلط بر مسیرهای تجاری آسیا شدت گرفته، پروژه کریدور اقتصادی چین–پاکستان (CPEC) به محور اصلی همکاری های منطقه ای بدل شده است.

این پروژه ۶۰ میلیارد دلاری که بنادر گوادر و کراچی پاکستان را به غرب چین متصل می کند، اکنون دروازه ای تازه برای حضور فعال تر ایران در نظم جدید ترانزیتی آسیا گشوده است.ایران؛ حلقه مکمل جاده ابریشم جدیدایران در نقطه ای استراتژیک از نقشه جهان قرار دارد؛ جایی که کریدورهای شرق–غرب و شمال–جنوب به هم می رسند.

کارشناسان معتقدند اگر تهران بتواند به شبکه CPEC متصل شود، نه تنها مسیرهای تجاری جدیدی به رویش باز خواهد شد، بلکه می تواند جایگاهی تعیین کننده در ترانزیت اوراسیا پیدا کند.اتصال ایران به این کریدور، به معنای دسترسی مستقیم به بازارهای چین، آسیای مرکزی و جنوب آسیا است؛ امکانی که ضمن کاهش تأثیر تحریم ها، فرصت متنوع سازی مسیرهای صادراتی و وارداتی را برای کشور فراهم می سازد.

چابهار و گوادر؛ رقابت یا هم افزایی؟بسیاری از تحلیلگران، بنادر چابهار ایران و گوادر پاکستان را نه به عنوان رقبای یکدیگر، بلکه مکمل های طبیعی در مسیرهای تجاری چین می دانند. چابهار با موقعیت ممتاز در اقیانوس هند می تواند مسیر جایگزینی برای حمل ونقل کالاهای چینی در زمان بحران های ژئوپلیتیک باشد و امنیت زنجیره تأمین چین را تقویت کند.

به گفته حسن کریم نیا، کارشناس حمل ونقل و ترانزیت، «در صورت پیوستن ایران به شبکه CPEC، مسیرهای ریلی و جاده ای کشور می تواند به حلقه ای حیاتی در اتصال چین به اروپا و خلیج فارس تبدیل شود».

او تأکید کرد که این پروژه تنها یک طرح اقتصادی نیست، بلکه یک اتحاد راهبردی در بستر تحولات قرن بیست ویکم آسیا است.چین و پاکستان، دو شریک آماده برای همکاری با ایرانپکن در چارچوب طرح «یک کمربند – یک راه» به دنبال گسترش حضور خود در غرب آسیاست و ایران را به عنوان گلوگاه طلایی (به دور از نفوذ آمریکا در تنگه مالاگا و نزدیک دریای چین جنوبی) دسترسی به غرب آسیا، اروپا و آفریقا می بیند. در همین حال، پاکستان نیز به دنبال جذب سرمایه گذاری های جدید و تبدیل شدن به محور ترانزیت جنوب آسیاست.

کریم نائینی، دیگر کارشناس ترانزیت، تأکید می کند که تحقق این همکاری منوط به چند پیش شرط است: «ثبات داخلی، توسعه زیرساخت های ریلی و جاده ای، تأمین امنیت مرزی و تقویت دیپلماسی اقتصادی با چین و پاکستان، چهار عامل کلیدی برای موفقیت ایران در این کریدور هستند.»

بازی برد–برد برای هر سه کشوراتحاد ترانزیتی و سه جانبه ایران، چین و پاکستان می تواند مزایای گسترده ای به همراه داشته باشد: از کاهش هزینه های تجارت و حمل ونقل تا افزایش امنیت انرژی و کاهش وابستگی به مسیرهای دریایی غربی.

در شرایطی که جهان در حال شکل دهی به نظم اقتصادی جدید است، مشارکت در CPEC می تواند به ایران نقش راهبردی تازه ای در شبکه تجارت جهانی بدهد.کارشناسان معتقدند، این همکاری نه تنها بازآفرینی مدرن راه ابریشم تاریخی است، بلکه می تواند الگویی از همکاری های برد–برد آسیایی در برابر نظام اقتصادی غرب محور ارائه دهد.