پیشرفت مناسب کشور در حوزه فراساحل/ توسعه صنایع فراساحل کشور یک ضرورت است

به گزارش تین نیوز به نقل از مانا، ناخدا نظام نجفی بیرگانی، کارشناس ارشد صنایع دریایی و انرژی بیان کرد: به دلیل وجود ذخایر گسترده هیدروکربوری در بستر دریاها، پیشرفت فناوری اکتشاف و استخراج نفت از آب های عمیق و وجود میادین مشترک هیدروکربوری، توسعه صنایع فراساحل در دستور کار بسیاری از کشور های پیشرفته قرار گرفته است.

نجفی بیرگانی افزود: مقایسه میزان تولید نفت دنیا از خشکی و میادین دریایی طی سال های ۱۹۶۵ تا کنون، نشان می دهد هر ساله روند بهره برداری از میادین نفت دریایی رو به رشد بوده است.

به گفته وی تولید نفت و گاز از میادین دریایی عمیق در حال افزایش بوده و تولید نفت از میادین خشکی طی چند دهه اخیر در جهان نسبتاً ثابت مانده است. بخش قابل توجهی از ذخایر نفت و گاز جمهوری اسلامی ایران در دریا ها یا سواحل قرار گرفته است که اکتشاف، بهره برداری و انتقال آن نیازمند صنایع و خدمات دریایی گسترده و پیشرفته خواهد بود.

وی افزود: در سال ‎های اخیر با توسعه فازهای پارس جنوبی، توانایی کشور با به دست آوردن تکنولوژی ساخت سکوها، لوله گذاری و پشتیبانی سکوها، ظرفیت های حوزه فراساحل به خوبی گسترش یافته و نسبتاً در این حوزه، کشور به پیشرفت های خوبی رسیده است.

این کارشناس ارشد صنایع دریایی و انرژی افزود: سهم خشکی از منابع هیدروکربوری حدود ۹ درصد، سهم منابع دریایی کم عمق حدود ۲۴ درصد و سهم منابع دریایی در آب های عمیق حدود ۶۷ درصد است که این موضوع اهمیت صنایع فراساحل با تأکید بر حوزه آب های عمیق را نشان می دهد که متأسفانه در کشور کمتر به آن پرداخته شده است.

وی اضافه کرد: بیش از ۲۶ درصد از میادین نفتی ایران (۱۷ درصد از میادین گازی و ۵۳ درصد از میادین نفتی و گازی مشترک ایران) در دریا واقع شده اند. با توجه به برداشت روزافزون کشور های همسایه از میادین نفتی و گازی مشترک دریایی، توسعه صنایع فراساحل بیش از پیش ضروری به نظر می رسد.

انجام فعالیت های فراساحل در آب های کم عمق

نجفی بیرگانی گفت: بیشتر فعالیت صنایع فراساحل کشور در آب های کم عمق بوده و درخصوص آب های عمیق هنوز در ابتدای راه هستیم. با توجه به نقش مؤثر توسعه صنعت فراساحل در بهره برداری از منابع هیدروکربوری و استفاده از آن در رشد و شکوفایی دیگر صنایع کشور، لازم است این صنایع در کانون سیاست های توسعه ای و صنعتی ایران قرار گیرد.

وی افزود: پیش بینی حجم تجمیعی بازار انواع شناور ها و سکو های فراساحل صنایع دریایی کشور از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۴ نشان می دهد که بخش بزرگی از این بازار در خدمت بخش نفت و گاز کشور خواهد بود.

این کارشناس ارشد صنایع دریایی و انرژی بیان کرد: براساس برآورد های انجام شده، ایران طی چند سال آینده، سالانه به طور میانگین  میلیارد ها دلار انواع شناور و صنایع فراساحل لازم دارد که این امر به تأمین مالی از سوی صندوق توسعه ملی و نظام بانکی کشور و مشارکت بخش خصوصی قدرتمند نیازمند است.

ساخت و تعمیر شناورها صنعتی استراتژیک

نجفی بیرگانی صنعت ساخت و تعمیر شناورها را یکی از صنایع استراتژیک کشور اعلام کرد و افزود: با توجه به ایجاد اشتغال و درآمد بسیار بالا همچنین صنایع جانبی مرتبط زیادی که این صنعت ایجاد می کند، صنعت تعمیر شناور ها می تواند عامل توسعه صنعتی و اقتصادی هر کشور و زمینه ای برای رشد صنایع جانبی مختلف باشد.

وی اضافه کرد: به ازای هر یک شغل مستقیم در صنایع کشتی سازی تا هفت شغل جانبی ایجاد می شود. به عنوان مثال قرارداد ساخت ۱۷ فروند کشتی در ایران توسط کره جنوبی -که اجرا هم نشد-، می توانست منجر به ایجاد ۲۸ هزار شغل مستقیم و تا ۱۴۰ هزار شغل غیرمستقیم شود که با سرمایه گذاری، برنامه ریزی و حمایت دولت از بخش دانش بنیان خصوصی داخلی در مناطقی، چون بوشهر وجزیره شیف قابل انجام است.

این کارشناس ارشد صنایع دریایی و انرژی یادآور شد: صنایع کشتی سازی، جدای از مزیت های حمایتی ترانزیتی آب های بین المللی و مرز های آبی در کشور موجب رونق بسیاری از صنایع داخلی هم می شود، زیرا فرصت های بی شماری در بخش دریا وجود داردکه از جمله این فرصت ها حضور در صنعت تعمیر و نگهداری کشتی های اقیانوس پیما، صنعت حمل و نقل بار و مسافر، توسعه بنادر، بانکرینگ و ساخت دکل های حفاری است.

وی توجه به ساخت کشتی در کشور را در راستای افزایش تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی دانست و افزود: این اقدام از شاخص های اصلی اقتصاد مقاومتی است. در حال حاضر اکثر شرکت های کشتی سازی ایرانی با ظرفیت زیر ۵۰ درصد کار می کنند.

۹۰ درصد صادرات و واردات وابسته به حمل دریایی

نجفی بیرگانی در بخش دیگری از سخنان خود درباره پتانسیل های اقتصادی بخش دریا بیان کرد: مرز های طویل جغرافیایی با کشور های منطقه ازجمله آسیای میانه، خاورمیانه، غرب و جنوب آسیا زمینه مساعدی را برای بنادر ایران در تجارت منطقه ای فراهم می کند و نقش بالقوه سامانه انبارش و توزیع را برای بنادر جنوبی ایران در سطح منطقه ای و زیرمنطقه ای ایجاد خواهد کرد.

وی افزود: هم اکنون بیش از ۹۰ درصد صادرات و واردات کشور از طریق بنادر انجام می شود و سالانه ۴۰ هزار فروند کشتی از تنگه هرمز عبور می کنند که ۱۴ هزار فروند آن کشتی بزرگ اقیانوس پیما و نفتکش بوده و همچنین سالانه ۱۱۰ میلیون تُن کالا در بنادر تجاری و ۱۳۵ میلیون تُن کالای نفتی در بنادر نفتی کشور جابه جا می شود.

این کارشناس ارشد صنایع دریایی و انرژی گفت: پیش بینی می شود که میزان حمل و نقل دریایی در سال ۲۰۳۰ میلادی از حدود ۱۰میلیارد تُن به حدود ۱۵ میلیارد تُن افزایش پیدا کند و میزان سرمایه گذاری مورد نیاز برای دستیابی به این هدف حدود ۱.۳ تریلیون دلار برآورد می شود که بخش بزرگی از این حجم سرمایه گذاری به جایگزینی و نوسازی کشتی های موجود مربوط است.

وی بیان کرد: قسمت اعظم ناوگان کشتیرانی ما فرسوده و با سن بالا بوده و نیاز به نوسازی و جوان سازی دارد. در صورتی که برای این مهم زودتر دست به کار نشویم و برنامه ریزی و سرمایه گذاری لازم انجام نشود، در آینده در بخش حمل ونقل دریایی با مشکل مواجه خواهیم شد.

نجفی بیرگانی گفت: در سال ۲۰۲۴ میلادی رشد پیش بینی شده ناوگان دریایی جهانی معادل ۵/۲ میلیارد تُن خواهد بود.