چرا سیستم حمل و نقل عمومی در دوران کرونا متوقف نمی شود؟

نتایج یک پژوهش نشان می دهد که کرونا یکی از اساسی ترین محدودیت ها را در توسعه سیستم حمل و نقل ایجاد کرده است و با اوج گرفتن اپیدمی ویروس کرونا، کاهش تقاضا برای استفاده از حمل و نقل عمومی را به همراه داشته است.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، همواره حمل و نقل و ترافیک شهری به عنوان مبحث کلیدی، در برنامه ریزی شهری و منطقه ای مطرح بوده زیرا یکی از نقش های اساسی و زیرساخت های شهری را تشکیل می دهند که با ارتباط دادن امور انسانی به یکدیگر و جریان یابی افراد، کالا، انرژی و اطلاعات، محقق می شود.

همه گیری ویروس کرونا تاثیر قابل توجهی در حمل و نقل عمومی داشته و این ادعا که استفاده از حمل ونقل عمومی باعث شیوع ویروس کرونا می شود، تاثیر بسیار مخربی بر روی این سیستم گذاشت. این ویروس تهدیدکننده، توانسته تا به حال صدمات اجتماعی و اقتصادی به سیستم حمل و نقل وارد و باعث از بین رفتن بخش مهمی از سرمایه ها و ناوگان های این بخش شده است. مسئله حمل و نقل شهری یکی از دغدغه های اصلی برنامه ریزان شهری است که در حال حاضر با وجود اپیدمی، ویروس کرونا یکی از چالش های مهم در حمل و نقل را به وجود آورده است.

به گزارش ایسنا، نگار شعبانی سیچانی و مینا یزدانی – دانشجویان کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد در مقاله ای به بررسی سلامت حمل و نقل در دوران پاندمی کرونا پرداختند. هدف اصلی این پژوهش، پاسخ به این سوال است که چرا حمل و نقل عمومی از نظر اقتصادی و اجتماعی برای کشورها حائز اهمیت بوده و چرا این سیستم، با وجود همه گیر بودن ویروس کرونا، غیر قابل حذف شدن است؟

این تحقیق بر پایه روش تحلیل محتوا و تکنیک کتابخانه ای انجام شده و نتایج مورد بررسی نشان می دهد که سیستم حمل نقل عمومی دارای منافع اقتصادی بسیاری برای کشورها بوده و کاهش تراکم وسایل ماشینی در خیابان ها و افزایش تعاملات اجتماعی را به همراه داشته است که با به کارگیری یک برنامه بهداشتی با هدف قرار دادن سه موضوع اصلی برای جلوگیری از انتقال ویروس که شامل بهداشت سطوح (ضدعفونی نقاط مشترک)، بهداشت دست (استفاده از دستگاه های صابون ضد باکتری) و بهداشت هوا (قرار دادن دستگاه های تهویه هوا)، می تواند پابرجا بماند.

این پژوهشگران با بیان اینکه حمل و نقل و تحرک با سایر فعالیت های روزمره در زندگی مردم یکپارچه شده است، معتقدند این سیستمی است که با فراهم کردن دسترسی به فعالیت های اساسی به شهروندان کمک می کند تا در مکان های دلخواه، جا به جا شوند؛ به عبارت دیگر می توان حمل و نقل را به عنوان تجهیزاتی که مردم را از یک مکان به مکان دیگر منتقل می کند، تعریف کرد که اگر به صورت عمومی باشد، عنصری کلیدی در جا به جایی کم هزینه در شهرهای بزرگ، قلمداد می شود.

در این پژوهش عنوان می شود با وجود اینکه شهرها تنها ۲ درصد از سطح کره زمین را اشغال کرده اند، عنوان می شود که ۷۵ درصد کل گازهای گلخانه ای جهان، به واسطه شهرها است. جمعیت فعلی شهرها ۵۰ درصد از کل جمعیت جهان را تشکیل می دهد و این افزایش جمعیت در حال رشد است.

بنا به گفته این محققان، فاصله اجتماعی و حمل و نقل جمعی، دو مفهوم کلی هستند که به معنای واقعی کلمه، کنار هم قرار نمی گیرند. با این وجود، هر چند بیماری همه گیر کووید ۱۹، شهرهای سراسر جهان را وادار به اجرای اقدامات سختگیرانه برای فاصله گرفتن از نظر فیزیکی کرده است، بسیاری از آنها به خدمات حمل و نقل عمومی برای جابه جایی کارگران، نیاز ضروری دارند. مسلماً باز نگه داشتن حمل و نقل عمومی، ضمن محافظت از سلامت مسافران و کارکنان، نیاز به تنظیمات اساسی دارد. مقامات هم اقداماتی را برای محدود کردن سفرهای غیر ضروری و هم جهت دادن برخی از تقاضای باقی مانده به حالت های حمل و نقل غیر موتوری یا شخصی انجام داده اند.

این دو پژوهشگر نتیجه گرفتند که میزان سواری حمل و نقل عمومی به طور گسترده ای کاهش یافته است و طبق برآوردهای اخیر، تعداد مسافران در شهرهای جهان ۷۰ تا ۹۰ درصد کاهش یافته است.

یافته های این پژوهش نشان می دهد که کرونا یکی از اساسی ترین محدودیت ها را در توسعه سیستم حمل و نقل ایجاد کرده است و با اوج گرفتن اپیدمی ویروس کرونا، کاهش تقاضا برای استفاده از حمل و نقل عمومی را به همراه داشته است.

این پژوهشگران با بیان اینکه با توجه به سابقه اندک تأثیر کرونا ویروس در حمل و نقل عمومی در کشور، پژوهش های محدودی در این زمینه انجام شده است و شواهد میدانی نشان می دهد که مردم علاقه چندانی به حضور در اماکن عمومی و خصوصی ندارند و بر این اساس افرادی که به ناچار باید به بیرون از منزل بیایند هم ترجیح می دهند از خودروی شخصی استفاده کنند. در این میان دوچرخه سواری جزئی از کل سیستم حمل و نقل شهری است و همانند پیاده روی برای سلامتی مفید است.

در ادامه این مقاله گفته می شود که در ایستگاه های حمل و نقل عمومی، مسافران مجبورند ایستاده یا درکنار هم بنشینند و از پله ها، درها و ایست های بازرسی مشترک عبور کنند و برای دسترسی به مراحل مختلف سرویس حمل و نقل، بسیاری از سطوح را لمس کنند. برای شکستن زنجیره انتقال ویروس، باید هر نوع وسیله نقلیه حامل یا مورد استفاده بیش از یک نفر یا وسیله حمل کالا، ضد عفونی شود.

در نهایت این پژوهشگران نتیجه می گیرند که با وجود چالش هایی که سیستم حمل و نقل در دوران کرونا با آن مواجه شده است، این نکته را نمی توان در نظر نگرفت که هیچ کدام از شهرهای بزرگ جهان ارائه خدمات حمل و نقل عمومی را متوقف نکرده اند، حتی شهر سئول و پکن صرفا به اجرای فوق العاده ضد عفونی ناوگان ها بسنده کرده اند. همچنین فعالیت های سرویس های حمل ونقل عمومی پاریس با افزایش فاصله و استفاده از ۵۰ درصد از ظرفیت وسایل حمل ونقل خود، شروع به کار کرده است.

نتایج این مقاله در اولین همایش ملی تولید دانش سلامتی در مواجهه با کرونا و حکمرانی در جهان پسا کرونا دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد منتشر شد.