◄ قرارداد خرید واگن با چین منعقد و تولید داخلی رها شد
نشست تخصصی آسیب شناسی واردات 630 دستگاه واگن به ناوگان مترو با حضور کارشناسان و فعالان این حوزه برگزار شد.
در نشست تخصصی آسیب شناسی واردات 630 دستگاه واگن به ناوگان مترو که از سوی تین نیوز برگزار شد، علیرضا کشکولی مدیر پروژه های واگن مترو در شرکت مپنا، سعید جعفری مدیرکل صنایع ریلی و دریایی وزارت صمت و رحمت پوربابایی انجمن صنایع ریلی و مرتضی ملانژاد مدیرعامل واگن پارس مپنا حضور داشتند.
به گزارش تین نیوز، بخش نخست و دوم گزارش این نشست با صحبت های مهندس جعفری، مهندس کشکولی و مهندس پوربابایی با تاکید بر لزوم پیوستگی ثبت سفارش، پیش‌تر منتشر شد.ادامه گزارش این نشست که با حضور مهندس مرتضی ملانژاد مدیرعامل واگن پارس برگزار شد، در ادامه می آید:
سعید جعفری مدیرکل صنایع ریلی و دریایی وزارت صمت:
پیوستگی در ثبت سفارش مهمترین عاملی است که از بروز مشکلات جلوگیری می کند. همین 1000 دستگاه لکوموتیو که گفته می شود مورد نیاز است، در صورتی که پیوستگی در ثبت سفارش وجود نداشته باشد، بعد از چندین سال این ها هم نیاز به تعمیرات یا جایگزینی دارند که اگر از همین امروز برنامه ریزی برای آنها نداشته باشیم، باز هم دچار مشکل می شویم. حتی اگر شرکتی نیاز به توسعه هم نداشته باشد، برای جلوگیری از کاهش ظرفیت تولید، نیاز به ثبت سفارش و پیوستگی در تولید دارد. اما موضوع پیوستگی در ثبت سفارش اولین شهید کمبود بودجه است و زمانی که شرکت ها با مشکل نقدینگی مواجه باشند، ثبت سفارش هم با مشکل مواجه خواهد شد.
مرتضی ملانژاد (مدیرعامل واگن پارس):
تا آنجایی که مطلع هستم، سابقه این 630 دستگاه به حدود 6 سال قبل برمی گردد و پروژه به این صورت تعریف شد که 105 واگن متروی تهران، 105واگن متروی اصفهان، دو شهر دیگر هم هر کدام 105 دستگاه واگن در نظر گرفته شد که به بخش ناوگان متروی آنها اضافه شود، که مجموع به 420 دستگاه واگن رسید. در ابتدا هم قرار بود 630 دستگاه با مشارکت خارجی ها تولید و به تهران تحویل داده شود که با اعتراض سایر شهرها، 420 واگن هم به شکل چهار بسته 105 تایی تعریف شد که هیچ کدام از 420 دستگاه عملیاتی نشد، اما خیلی ها به دنبال این قرارداد 630 دستگاه بودند. ولی در 6 سال گذشته حتی یه واگن مترو هم سفارش داده نشد و هیچ کدام از چهار شرکت بزرگ تولیدی واگن، ثبت سفارشی نداشتند. ما جلسات زیادی با دولت، وزارت صنعت و وزارت کشور داشته ایم و من متعجب شدم که وقتی شنیدم برای این 630 دستگاه واگن قرارداد بسته شد. ما با سرمایه گذاری مپنا به ارزش 7 میلیون یورو، یک رام قطار با هفت واگن تولید کردیم که خودمان را برای تولید انبوه آماده کرده باشیم. اما متاسفانه نتیجه به شکل دیگری رقم خورد.
بیشتر بخوانید:
ما در 2 سال گذشته بیش از 50 جلسه با وزارت کشور و مشاورین آنها داشتیم. از ما خواستند که خودمان تامین مالی انجام دهیم، رفتیم و یک خط اعتباری 150 میلیون یورویی آوردیم، حتی از هیئت دولت مجوز تهاتر نفت برای مپنا گرفتیم، و هر خواسته ای که از ما داشتند را برآورده کردیم. انواع ضمانتنامه را دادیم و تمام شروط را رعایت کردیم، اما قرارداد با چین بسته شد. این اتفاق در لکوموتیو هم به شکل دیگری افتاد و متاسفانه همان مسیر قبلی تکرار شد.
علیرغم اینکه در واگن سازی و لکوموتیو کارخانه هایی داریم که ظرفیت بالایی دارند متاسفانه برنامه ای نداریم و فقط با این کارها ظرفیت های تولید داخل را پایین می آوریم. متخصصان و کارگران خودمان را بیکار می کنیم، سود را به خارجی های می دهیم و با افتخار هم این قرارداد را همه جا با صدای بلند اعلام می کنیم ، و نمی دانم که سود این کارها چیست که 6 سال با افتخار این قرارداد را پیگیری کنیم و حتی یک دستگاه به داخل سفارش ندهیم.
علیرضا کشکولی (مدیر پروژه های واگن مترو در شرکت مپنا):
البته این نکته را هم اشاره کنم که در مناقصه این 630 دستگاه، جزییات فنی طوری برنامه ریزی شده بود که هیچ کدام از شرکتهای داخلی نتوانند وارد شوند. مثلا بدنه آلومینیومی یکی از آنها بود و ما در داخل تکنولوژی تولید بدنه آلومینیوم نداریم و با همین یک کار داخلی ها را از چرخه خارج کردند و طوری برنامه ریزی شد که یک شرکت خاصی برنده شود. در صورتی که بدنه آلومینیومی نیاز به مشارکت خارجی دارد و به همین دلیل هم با یک سناریو خارجی ها برنده شدند و الان حتی بدنه هم از خارج وارد می شود و حداقل سهم داخل هم دیده نشده است.
ملانژاد (مدیرعامل واگن پارس):
تمام مقامات دولتی، تیم ریاست جمهوری، مرحوم قاسمی از وزارت راه و شهرسازی، سازمان بازرسی، دوستان وزارت صنعت و دیگر مسئولان هم از کارخانه بازدید کرده اند و تاکید داشتند که ظرفیت تولید داخلی جوابگو نیازهای صنعت ریلی هست، اما مصاحبه ها یک چیز می گویند و عملکرد چیز دیگری است. من نمی توانم بگویم این اتفاقات سهوی است و با یک علمی این تصمیم ها گرفته می شود من اگر بخواهم اشاره ای به وضعیت مترو داشته باشم، الان می بینیم که در تهران 7 خط مترو احداث کرده ایم. در حدود 300 کیلومتر خطوط ما در تهران است. مشهد هم 4 خط احداث شده است که دو خط در حال بهره برداری است. شیراز خط یک را کامل کرده است و در حال شروع احداث خط 2 است. اصفهان و تبریز و قم هم به همین ترتیب در حال توسعه خطوط هستند و از بعضی خط ها هم بهره برداری کرده اند.
خب همه این ها نیاز به واگن دارند که قابل بهره برداری باشند، اما متاسفانه می بینیم که در بیشتر خط ها از ظرفیت نهایتا 20 درصدی آن خط استفاده می شود و باز هم خطوط را توسعه می دهیم که آنها هم بلا استفاده بمانند.
امروز در حدود 500 کیلومتر خط فعال در کشور داریم، به سادگی می توانیم نیاز ناوگانمان را محاسبه کنیم، که در حدود 2000 دستگاه واگن نیاز داریم که از ظرفیت ایجاد شده به خوبی بهره ببریم. هر کیلومتر مترو 1000 میلیارد تومان هزینه ساخت دارد. ما این هزینه سنگین را انجام می دهیم، سختی های حفاری و تونل و ریل گذاری، احداث استگاه ها و تاسیسات را انجام می دهیم، امام به ساده ترین بخش مترو که تامین ناوگان باشد می رسیم، عملکرد مناسبی نداریم و این خیلی عجیب است که ما قسمت سخت و سنگین و پر هزینه را به خوبی انجام می دهیم، اما بخش تامین واگن را کاملا رها می کنیم و بخاطر اینکه واگن نداریم، همه آن زیر ساخت ها بدون استفاده رها می شوند. الان 9 کیلومتر از خط دو متروی اصفهان هم تمام شده است، اما ظرفیت خط 1 هنوز استفاده نشده است. خب ما می توانیم با مدیریت هزینه ها عملکرد درستی داشته باشیم.
به طور کلی تا حدود 70 درصد و گاهی بسته به شرایط کمی بیشتر، هزینه برای زیر ساخت ها می شود و 20 تا 30 درصد برای تامین ناوگان لازم است. البته در شرایط خاص این امار تغییر می کند، مثلا هزینه ساخت ایستگاه در عمق 40 متری زمین با ایستگاه در روی زمین تفاوت دارد، یا در اصفهان به دلیل ملاحضات بافت تاریخی دو تونل مجزا احداث شده است که این موضوع هزینه ها را افزایش داده است. و ما می بینیم این هزینه سنگین را برای احداث خطوط انجام می دهیم و خیلی جای تعجب دارد که چرا تامین ناوگان نمی کنیم و از این ظرفیت های کشور استفاده نمی کنیم.
کشکولی (مدیر پروژه های واگن مترو در شرکت مپنا):
در مپنا طبق برنامه ریزی هایی که داشته ایم، ماهانه امکان تولید 20 واگن مترو داریم که بسته به شرایط سه یا چهار رام قطار است و این نیاز کشور را برای بهره برداری از خطوط برآورده می کند و این ظرفیت بالایی است.
ملانژاد:
من صورتجلسه ای دارم، با حضور آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور. آن زمان با دستور آقای روحانی و پیگیری های آقای جهانگیری، اتفاق خوبی افتاد و واگن پارس به مپنا واگذار شد که اقدام مفید و خوبی بود. در این صورتجلسه صراحتا نوشته شده است که قرارداد این 630 دستگاه واگن به مپنا داده شود و در شرکت واگن پارس این واگن ها ساخته شود و درواقع یکی از شروط واگذاری واگن پارس همین قرارداد 630 دستگاه بود که ما بتوانیم با تولیدمان کارخانه را احیا کنیم. این دستور کاملا شفاف است و در ضمن این واگذاری برای ما مشوق هایی از جمله بخشودگی مالیاتی و موضوعات مربوط به بیمه و قرارداد ساخت 630 دستگاه هم در نظر گرفته شد که الان هیچ کدام عملی نشده، قرارداد با چین بسته شده و تولید داخلی هم که رها شده است.
کشکولی:
ما در حدود دوسال است با سازمان همیاری های وزارت کشور در حال مذاکره هستیم و برای دو پروژه فاینانس هم مهیا کرده ایم و مشکل ترین گره را خودمان حل کرده ایم و نمی دانم چه مشکلی است که این قراردادها پیش نمی روند. اسفند سال گذشته هم بنا شده که ظرف 15 روز قراردادها بسته شود که هنوز هم اتفاقی نیفتاده است و نمی دانم که ما چه کار دیگری لازم است انجام دهیم ، ما که خودمان مسئله مالی را حل کردیم، اما هنوز این قراردادها معطل مانده است و هیچ گشایشی صورت نمی گیرد.
پایان
