منطقه آزاد مازندران؛ چشم اندازها و چالش ها
بعد از بیش از ۲۰ سال تلاش ایجاد منطقه آزاد در مازندران با در نظر گرفتن سه لکه وارد فاز اجرایی شده است تا این مهم به عنوان خواسته چندین ساله مازندرانی ها محقق شود .
بعد از بیش از ۲۰ سال تلاش ایجاد منطقه آزاد در مازندران با در نظر گرفتن سه لکه وارد فاز اجرایی شده است تا این مهم به عنوان خواسته چندین ساله مازندرانی ها محقق شود .
با مرور قوانین و براساس ماده یک قانون اداره مناطق آزاد جذب سرمایه گذاری داخلی، جذب سرمایه گذاری خارجی، ایجاد اشتغال و جذب فناوری هدفگذاری شده است که به عنوان هدف اصلی و اساسی مناطق آزاد از جمله منطقه آزاد تاسیس مازندران به شمار می رود و تا زمانیکه باور بوجود آید هدفگذاری تنها به ایجاد منطقه آزاد خلاصه نمی شود و هدف دست یافتن به چهار هدف ماده یک قانون مناطق آزاد است می توان به نتایج مورد نظر رسید.
الگوی توسعه در کل در دنیا، مناطق آزاد را به عنوان محور توسعه ای اقتصادی کشورها در جهان می شناسد که با هدف درآمدزایی ارزی ، سرمایه گذاری داخلی و خارجی پایه گذاری می شود.
اما مدل ایجاد مناطق آزاد در کشور ایران با مدل جهانی همخوانی ندارد چرا که در تمام دنیا پس از تامین کلیه زیرساخت ها ، منطقه آزاد ایجاد می شود اما در کشور ما پس از ایجاد منطقه آزاد به سراغ تامین زیرساخت می رویم و باعث عدم رسیدن و دست یافتن به هدفگذاری های در چارچوب قانون اداره مناطق آزاد است.
نقش دولت ها و برنامه ریزی های آنان برای رسیدن به این هدف مهم این است تا زیرساخت ها را در ابتدا فراهم کنند اما اکنون ما ضعف زیرساختی داریم و نمی توانیم ادعا کنیم که بنادر ما جز بنادر نسل سه هستند.
بحث دوم در این خصوص می توان به عامل موفقیت در مناطق آزاد اشاره کرد که آن همگرایی در روابط خارجی منتهی به جذب سرمایه های داخلی و خارجی می شود. دیپلماسی اقتصادی در مسیر ریل گذاری توسط روابط خارجی حاکم است باید نقش آفرینی کند.
همگرایی سیاست ها در روابط خارجی می تواند نقش موثری در توسعه اقتصادی در وهله اول در کشور و بعد در مناطق آزاد نقش نمایی کند؛ این همگرایی در سیاست های خارجی ماحصل آن ایجاد اطمینان می شود و حتمیت و قوت قلب برای سرمایه گذاران خارجی که برای جابجایی و انتقال سرمایه های خود به ایران دارند، می شود.
اگر پارامتر جذب سرمایه گذاری خارجی ، همگرایی و سیاست های روابط خارجی همسو با دیپلماسی اقتصادی ما باشد اطمیمنان را ایجاد کند می تواند هدف محقق می شود.
در مازندران می توان بحث تعداد موافقت نامه های سیاسی،اقتصادی ،امنیتی،فرهنگی و دو جانبه وجود دارد به طور مثال پیمان های تجاری اوراسیا و شانگهای است و اینها موافقت نامه های تجاری ترجیحی در بحث تعرفه های گمرکی به شمار می روند.
برنامه ریزان و دولتمردان می توانند از این موافقت نامه ها سیاستگذاری و اشراف کامل داشته باشند و کار اصولی انجام شود هم می توانیم منطقه آزاد مازندران را به جایی برسانیم که به چهار هدف موردنظر ورود کنیم و حداقل در ارزیابی های مناطق آزاد با توجه به اینکه پیمان تجاری اوارسیا داریم می توان مدعی باشیم که نسبت به مناطق آزاد دیگر که عدم بهره برداری را داریم شاهد رونق و شکوفایی باشیم.
منطقه آزاد مازندران با تعیین سه لکه و وسعت مشخص پیشنهاد شده و وارد فاز اجرایی شده است و مردم باید توجیه و آگاه باشند و هر اتفاقی می افتد در همان مناطق و همان چارچوب است و دفاتر تجاری فعالیت می کنند باید کدپستی در منطقه آزاد همان عرصه مشخص شده داشته باشند و گول واسطه گری هایی که رواج پیدا کرده را نخورند.
اجازه دهند شیوه نامه اجرایی شود و وضعیت استقرار شرکت ها مشخص شود.
هنوز بسترهای تجارت با کشورهای پیمان اخوت دارند هنوز مهیا نکرده ایم و یکسری برخورد سلیقه ای می شود و باید چالش ها برطرف شود تا سرعت کالا و کم هزینه کردن انتقال از ایران به حاشیه دریای خزر افزایش دهیم .
در بحث زیرساخت ها تا جایی پیش رفته ایم و باید اکنون چارچوب مدارانه تر پیش رویم و از حالت سنتی خارج شویم و باید علمی پیش برویم و اصول بازرگانی را بستر خود قرار دهیم .نمی شود با سک سنتی و قدیمی ادعای شکوفایی جهانی داشته باشیم و با رویه و سبک سنتی این امر محقق نخواهد شد .