◄ تغییر رویکرد در طراحی معماری ایستگاههای مترو؛ افتتاح ۲ ایستگاه‌ مترو در خرداد ۱۴۰۲

ایستگاه های شهید دادمان و میدان کتاب که دو ایستگاه پایانی بخش منتهی الیه شمالی خط 7 محسوب شده و به ترتیب در اسفندماه سال جاری و خرداد سال 1402 افتتاح می شوند، به لحاظ نوع معماری به کار رفته و استفاده از هنر نورپردازی محیطی، ویژگی های خاصی دارند و نظر مسافران را به خود جلب خواهند کرد.

این نوع معماری، نشأت گرفته از همان رویکرد اهمیت به معماری ایرانی–اسلامی بوده و البته همخوانی با بافت محدوه های پیرامونی ایستگاه های مذکور نیز در طراحی ها لحاظ شده است.

به گزارش تین نیوز به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو)  "یاشار لطفی" مدیر اجرایی خط 7 مترو در این رابطه می گوید : طراحی اولیه ایستگاه های شهید دادمان و میدان کتاب در سال 1395 صورت پذیرفت اما با توجه به اهمیت به روزرسانی طرح های معماری ایستگاه ها و فضاهای شبکه مترو در محیط های شهری، طرح های اولیه طی سال های 1400 و 1401 مورد بازنگری قرار گرفت.

وی در مورد ایستگاه شهید دادمان گفت: طرح معماری این ایستگاه با نگاه به معماری سنتی و فرهنگ ایرانی-اسلامی و همچنین ترکیب مصالحی چون سنگ و آجرهای لعاب دار، فضای خاصی در داخل ایستگاه ایجادکرده است. این نگرش پست مدرن به معماری ایرانی، توانسته در بافت مدرن محدود شهرک قدس، اصالت معماری بومی را به ظهور برساند.  معماری این ایستگاه از حیث استفاده از آجر لعابدار و فرم قوسی سقف، علاوه بر زیبایی محیطی، بسیار مقرون به صرفه بوده و ماندگاری بالا و هزینه نگهداری پایین آن در کنار مقاومت مقابل حریق، وجه تمایز آن است. از طرفی نورپردازی و طراحی داخلی در ایستگاه های مترو با توجه به عدم دسترسی به محیط بیرونی و نور طبیعی، عنصر مهم و تأثیرگذاری است که حس متفاوتی در هنگام عبور و مرور مسافران ایجاد می نماید.

لطفی در ادامه به معماری ایستگاه میدان کتاب اشاره کرد و افزود: طراحی ایستگاه میدان کتاب با توجه به موقعیت قرارگیری ایستگاه در مجاورت بافت و مراکز جدید  شهری، بر این اساس صورت گرفته و فضاهای موجود هم از نظر کیفیت و هم از نظر معماری و زیبایی شناسی طوری طراحی شده که از مصالح مدرن برای اولین بار در ایستگاههای مترو استفاده گردد.

از شاخصه های طراحی این ایستگاه مترو میتوان به معماری مدرن و استفاده از دیوارها با نمای بتن اکسپوز و سازه فضا کار در سقف علاوه بر استفاده از فرم قوسی به عنوان نمای اصلی اشاره کرد که در عین سادگی، زیبایی و اقتصادی بودن، با نگرش بر  پایداری جایگزین مصالحی چون سنگ انجام شده است. این نوع طراحی می تواند تأثیر بسزایی در تعمیر و نگهداری فضاهای ایستگاهی در مدت زمان بهره برداری داشته باشد. همچنین ایده نورپردازی با الهام از طرح صاعقه صورت گرفته و سعی بر اشاره به محیط بیرون دارد. تلفیق نور و مصالح معماری با هم، در جهت تاکید روی ساختار معماری و ترکیب شیشه و بتن اکسپوز به کار رفته است تا علاوه بر حفظ فرم معماری و کاهش هزینه ها، از مصالح روز و با کیفیت بهره برداری شده باشد.