انتقال از جاده‌ ها به رودخانه‌ ها: پتانسیل عظیم حمل‌ و‌ نقل در آبراه‌ های داخلی

آبراه های داخلی حدود ۵ تا ۱۰ درصد از ترافیک حمل و نقل بار داخلی را در ایالات متحده، اتحادیه اروپا و چین تشکیل می دهند، در حالی که حمل و نقل جاده ای به صورت جهانی غالب است. با این حال، در بسیاری از نقاط جهان، آبراه ها می توانند نقش بسیار بزرگتری در زنجیره حمل و نقل ایفا کنند.

به گزارش تین نیوز، با توجه به افزایش فعالیت های اقتصادی که تقاضا برای حمل و نقل بار را بیشتر می کند، چه اتفاقی می افتاد اگر راهی وجود داشت که می توانستیم کالاها را جابجا کنیم بدون اینکه کامیون های بیشتری را به جاده ها اضافه و ترافیک بیشتری ایجاد کنیم؟ چه اتفاقی می افتاد اگر می توانستیم مقادیر زیادی از غلات، مواد معدنی، کانتینرها و سایر کالاها را از مراکز تولید به بنادر و دیگر مراکز ترانزیتی برای صادرات منتقل کنیم؟ چه اتفاقی می افتاد اگر می توانستیم همه این ها را با کاهش هزینه های لجستیکی و کاهش انتشار کربن انجام دهیم؟

اگرچه این ایده بلندپروازانه به نظر می رسد، اما به طور قطع می تواند به واقعیت تبدیل شود. اما این امر نیازمند یک تغییر بزرگ است: کشورها باید بخشی از ترافیک حمل و نقل بار را از جاده ها به آبراه های داخلی مانند رودخانه ها، دریاچه ها و کانال ها منتقل کنند.

به گزارش بانک جهانی، آبراه های داخلی حدود ۵ تا ۱۰ درصد از ترافیک حمل و نقل بار داخلی را در ایالات متحده، اتحادیه اروپا و چین تشکیل می دهند، در حالی که حمل و نقل جاده ای به صورت جهانی غالب است. با این حال، در بسیاری از نقاط جهان، آبراه ها می توانند نقش بسیار بزرگتری در زنجیره حمل و نقل ایفا کنند. رودخانه های معروفی مانند می سی سی پی، راین، مکونگ، برهماپوترا، یانگ تسه، نیل و آمازون و بسیاری دیگر از آبراه های داخلی پتانسیل بسیار بالایی برای این کار دارند.

با توجه به مزایای بالقوه این روش، اگر به درستی اجرا شود، حمل و نقل در آبهای داخلی (IWT) فرصتی منحصر به فرد برای حمل و نقل ایجاد می کند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

لجستیک سبز:  انتشار گازهای گلخانه ای از حمل و نقل سنگین جاده ای به سرعت در حال افزایش است و گاهی تا ۴۰ درصد از انتشار گازهای حمل و نقل یک کشور را تشکیل می دهد. انتقال بار بیشتر به IWT می تواند راهی قدرتمند برای معکوس کردن این روند باشد، زیرا IWT تا شش برابر کمتر از کامیون ها به ازای هر تن-کیلومتر انتشار دارد.

حمل و نقل ارزان تر:  یکی از مزایای اصلی IWT این است که بار را به جای کامیون های فردی، بر روی کشتی های بزرگ تجمیع می کند. در واقع، یک کشتی IWT می تواند چند صد کانتینر را حمل کند که معادل چند صد کامیون است. این امر به صرفه جویی های مقیاس قابل توجهی منجر می شود و هزینه های حمل و نقل به ازای هر تن-کیلومتر را که می تواند چندین برابر کمتر از حمل و نقل جاده ای باشد، کاهش می دهد.

حمل و نقل ایمن تر:  اگرچه حمل بار از طریق IWT ممکن است به زمان های بیشتری نسبت به حمل و نقل جاده ای نیاز داشته باشد، اما خطر برخورد جدی یا سایر حوادث به مراتب کمتر است. به همین دلیل، برخی مطالعات نشان داده اند که IWT تا ۵۰ برابر ایمن تر از نظر تعداد تلفات به ازای هر تن-کیلومتر است.

در همین راستا، بانک جهانی با کشورهای مختلف در چندین منطقه کار کرده است تا پتانسیل IWT را باز کرده و آن را به بخش اساسی تر از سیستم حمل و نقل گسترده تر تبدیل کند. توسعه این حوزه با چالش هایی مواجه است که مهمترین آنها عبارتند از:

تأمین مالی: هدایت تأمین مالی مناسب به سمت IWT همواره یک چالش بزرگ بوده است. در اقتصادهای نوظهور، بودجه های حمل و نقل اغلب محدود هستند و جاده ها معمولاً سهم عمده ای از بودجه را به خود اختصاص می دهند. حتی در کشورهایی که از سیستم های آبراهی گسترده برخوردارند، بخش IWT کم بودجه است و معمولاً تنها بخش کوچکی از کل بودجه حمل و نقل را دریافت می کند. 

زیرساخت های مکمل: همانند سایر سیستم های حمل و نقل، IWT نیز به زیرساخت های مکمل نیاز دارد. برای مثال در ویتنام، علاوه بر ارتقاء آبراه ها برای حرکت کشتی های بزرگتر، بانک جهانی در حال کمک به سرمایه گذاری و توسعه بنادر مکمل، جاده های دسترسی، پل های بلندتر برای عبور کشتی های بزرگتر، اتصالات چندوجهی، و همچنین قفل های ناوبری و کانال های دسترسی دریایی برای اتصال آبراه ها به دریاها و بنادر ساحلی برای تجارت بین المللی است.

سیاستگذاری:  علاوه بر سیاست هایی که عملیات و ایمنی را هدایت می کنند، باک جهانی با مقامات حمل و نقل همکاری کرده تا از بهترین شیوه های بین المللی که برای حمل و نقل پایدارتر مانند IWT مفید است، استفاده کنند. این موارد شامل ایجاد استراتژی حمل و نقل برای یکپارچگی چندوجهی، تسهیل تبادل داده ها بین حالت های حمل و نقل برای ایجاد اتصالات بدون درز، تشویق شرکت های حمل و نقل به استفاده از IWT و سایر حالت های پایدار، هماهنگی بهتر خدمات کشتی های برنامه ریزی شده، و تجمیع بار بر روی کشتی ها برای کاهش هزینه ها و انتشار مربوط به کامیون های شخصی است.

در مواجهه با تقاضای سرسام آور برای حمل و نقل، ممکن است وسوسه شویم که وضعیت موجود را حفظ کرده و به مدل فعلی تکیه کنیم: جاده های بیشتر، کامیون های بیشتر، ترافیک بیشتر، انتشار بیشتر گازهای گلخانه ای. با این حال، کار تحلیلی و تجربیات میدانی بانک جهانی نشان می دهد که حمل و نقل آبی داخلی می تواند یک جایگزین واقعی سبزتر، ارزان تر و ایمن تر باشد. سخت است که تصور کنیم چرا کشورها باید از این فرصت چشم پوشی کنند، به ویژه در شرایطی که دولت ها برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و متنوع سازی زنجیره های تأمین خود تلاش می کنند.