◄ اتحاد نامبارک دلالی و کرایه توافقی
با یک حساب سرانگشتی تعداد باربری‌ها را در تعداد ۵ کانتر، در تعداد هر ۳ دقیقه یک بارنامه در ۱۶ ساعت دوشیفت کاری ضرب کنید تا بدانید چند درصد مازاد عرضه باربری داریم.
نطفه کرایه و سود و زیان حمل‌و‌نقل در لحظه گرفتن بار منعقد می‌شود. سابق بر این توزیع بار و گرفتن بار با امروز بسیار متفاوت بود. در دهه‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۰ باربری وجود داشت لیکن هرکسی باربری نداشت. برای مثال خاندان قندچی که تولیدکننده کامیون بودند یک باربری هم داشتند. رقابت منفی جهت دلالی بار در این خاندان نمی‌گنجید چون اساساً دلال‌مسلک نبودند.
اندکی پس از انقلاب روحیه تعاون موجب شد همان تعداد اندک باربری‌ها با محدودیت کارکرد مواجه شوند و در شهرهای بزرگ و متوسط با تأسیس سندیکا و تعاونی خود راننده، توزیع بار به‌دست ریش‌سفیدان رانندگان بیفتد.
طبیعتاً با توسعه بازار، دلالان که رانت خوبی را در توزیع بار استشمام کرده بودند چانه‌زنی و لابی‌گری را برای حذف سندیکاها و راه‌اندازی باربری‌های دلال مسلک نوکیسه شروع کردند. این فشارها طبیعتا با ارتباط بده بستان با برخی مسئولان نیز همراه بود.
اتحاد نامیمون دیگری شکل گرفت و آن اتحاد باربری‌های دلال مسلک نوکیسه با برخی مسئولان رانت‌ساز و رانت‌خوار بود.
دلایل متقن وجود این رانت را می‌توان در مثال زیر جست:
الف- قیمت یک اتاق ۱۲ متری به‌نام غرفه باربری در پایانه‌ها در دهه ۱۳۷۰ به میلیارد رسید
ب- شرایط تأسیس باربری روزبه‌روز سخت‌تر شد و به‌جای تخصص، مرتبط با برخی سهمیه‌ها گردید.
در دهه‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ به این سو دیگر هجوم زایدالوصفی جهت تأسیس باربری شکل گرفته و کشور تبدیل به مناطق ۱و ۲ و ۳ برای تأسیس باربری شده بود.
آنهایی که زورشان نمی‌رسید غرفه در پایانه شهرها بخرند دامداری و آغل روستایشان را بازسازی می‌دند تا در کوره دهات مجوز باربری بگیرند.
هزاران باربری بی‌کار روی دست اجتماع ماند. با یک حساب سرانگشتی تعداد باربری‌ها را در تعداد ۵ کانتر، در تعداد هر ۳ دقیقه یک بارنامه در ۱۶ ساعت دوشیفت کاری ضرب کنید تا بدانید چند درصد مازاد عرضه باربری داریم.
آرش جلیلوند: مهندس صنایع، کامیوندار، تحلیلگر و مترجم حوزه کامیون
* این یادداشت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.