کریدور ارس ایران را به حلقه اصلی ترانزیت منطقه ای تبدیل می کند

اعضای کمیسیون عمران مجلس در بازدید از محور جلفا تا کلاله اعلام کردند که اجرای این طرح علاوه بر تقویت جایگاه ایران در ترانزیت منطقه ای، موجب رونق اقتصادی و اشتغال زایی در شمال غرب کشور می شود.

به گزارش تین نیوز به نقل از  خانه ملت، تحولات ژئوپلیتیکی در قفقاز، بار دیگر اهمیت موقعیت ایران را در نقشه ترانزیت جهانی برجسته کرده است. در روزهایی که مسیرهای سنتی حمل ونقل میان شرق و غرب در حال بازتعریف است، نگاه ها به شمال غرب ایران دوخته شده؛ جایی که کریدور ارس، از جلفا تا کلاله، می تواند نقشی فراتر از یک جاده را ایفا کند و آن نقش پیونددهنده ایران با قفقاز، اوراسیا و اروپا است.

این گذرگاه نه تنها کوتاه ترین مسیر ارتباطی جمهوری آذربایجان با نخجوان است، بلکه ایران را به شاه راه تجارت منطقه ای و یکی از محورهای کلیدی اتصال خلیج فارس به دریای سیاه تبدیل می کند. همین جایگاه، سبب شده مجلس شورای اسلامی و کمیسیون عمران با درک اهمیت ژئواستراتژیک این پروژه، به صورت جدی وارد میدان شوند و آن را در فهرست پیگیری های اولویت دار خود قرار دهند.

در نخستین گام، کمیسیون عمران مجلس طی نشستی تخصصی با حضور وزیر راه و شهرسازی، به بررسی ابعاد فنی و مدیریتی پروژه های کریدوری کشور پرداخت. در این نشست، موضوع کریدور ارس به عنوان یکی از محورهای اصلی مطرح شد؛ مسیری که از نگاه نمایندگان، تحقق آن می تواند نقشه ترانزیتی ایران را دگرگون کند.

به گفته اعضای کمیسیون، مسئله فقط ساخت یک جاده نیست؛ سخن از قدرت ترانزیتی و دیپلماسی اقتصادی کشور است. نمایندگان تأکید کردند که با فعال سازی «شورای عالی ترانزیت» و «ستاد ملی گذر»، هماهنگی میان دستگاه ها افزایش یافته و مسیر اجرای پروژه های بزرگ ازجمله ارس هموار می شود.

محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران، با اشاره به اهداف برنامه هفتم توسعه، یادآور شد که افزایش حجم ترانزیت کشور به ۴۰ میلیون تُن در سال تنها در صورتی ممکن است که مسیرهای شمالی ازجمله کریدور ارس تکمیل و فعال شوند. وی تصریح کرد که مجلس در این حوزه، نقش نظارتی و پشتیبان دولت را ایفا می کند تا اجرای پروژه ها از مرحله وعده به واقعیت برسد.

از تصمیم تا میدان عمل؛ بازدید میدانی نمایندگان از محور ارس

در ادامه این روند، اعضای کمیسیون عمران به همراه "علی نیکزاد" نایب رئیس مجلس شورای اسلامی با سفر به آذربایجانشرقی، از محور جلفا تا کلاله بازدید کردند. اما این بازدید نه صرفاً یک برنامه نظارتی، بلکه نشانه ای از هم افزایی دولت و مجلس در پروژه های ملی بود. در جریان این سفر، پیشرفت فیزیکی پروژه، موانع اجرایی و ظرفیت های منطقه ای از نزدیک بررسی شد.

نمایندگان در جریان این بازدید بر این نکته تأکید کردند که تکمیل این مسیر می تواند همزمان دو هدف بزرگ را محقق کند: تقویت حضور ایران در معادلات ترانزیتی منطقه و رونق اقتصادی و اشتغال زایی در شمال غرب کشور که اهمیت بسیاری دارد.

پیوند منافع ملی با توسعه منطقه ای

بر اساس ارزیابی های کارشناسی، مسیر جلفا–کلاله حدود ۱۰۷ کیلومتر طول دارد و به دلیل توپوگرافی خاص منطقه، اجرای آن نیازمند احداث تونل ها و ابنیه فنی سنگین است. در حال حاضر، بخش عمده مسیر توسط قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) در دست اجراست و بیش از هزار نیروی مهندسی در پروژه فعال اند. با این حال، بخشی از تأخیرها به دلیل تملک اراضی و ملاحظات میراث فرهنگی بوده است؛ مسائلی که به گفته نمایندگان، با هماهنگی میان دستگاه ها در حال حل وفصل است.

یکی از اعضای کمیسیون عمران در حاشیه بازدید گفت که اهمیت کریدور ارس فقط در کوتاه بودن مسیر نیست، بلکه در این است که ایران در میانه رقابت ژئوپلیتیکی منطقه، می تواند بار دیگر نقش تاریخی خود را به عنوان مسیر مطمئن تجارت شرق و غرب احیا کند.

به باور وی، در شرایطی که برخی کشورها در تلاش اند مسیرهای جایگزین از خاک خود ایجاد کنند، ایران باید با تسریع در پروژه های خود، به جای تماشاگر، بازیگر اصلی عرصه ترانزیت منطقه شود.

هماهنگی دولت و مجلس در اجرای پروژه

وزیر راه و شهرسازی نیز در جریان این بازدید بر نگاه مشترک دولت و مجلس در اجرای پروژه های ترانزیتی تأکید کرد. او با اشاره به اینکه کریدور ارس، بخشی از شبکه اتصال خلیج فارس تا دریای سیاه است، گفت که این مسیر همزمان از نظر اقتصادی و سیاسی برای ایران حیاتی است.

به گفته وی، پل مرزی مشترک میان ایران و جمهوری آذربایجان نیز مراحل نهایی ساخت را طی می کند و با بهره برداری از آن، تبادل کالا میان دو کشور سرعت چشمگیری خواهد گرفت.

نمایندگان حاضر در بازدید نیز بر ضرورت تأمین اعتبارات پایدار برای پروژه تأکید کردند. آنان معتقدند که اراده موجود در مجلس و دولت، اگر با مدیریت منسجم همراه شود، می تواند کریدور ارس را به الگویی از همکاری مؤثر میان قوا تبدیل کند.

کریدور ارس؛ از طرح عمرانی تا نماد اقتدار اقتصادی

با جمع بندی دیدگاه ها، می توان گفت کریدور ارس صرفاً یک طرح عمرانی نیست، بلکه پروژه ای چندبعدی است که توسعه، امنیت، سیاست خارجی و دیپلماسی اقتصادی را به هم پیوند می دهد. این مسیر می تواند جایگاه ایران را به عنوان حلقه اصلی ترانزیت در منطقه تثبیت کند و فرصتی برای رونق بنادر جنوبی و شمالی کشور فراهم آورد.

پیگیری مستمر مجلس شورای اسلامی و نظارت نزدیک کمیسیون عمران بر اجرای این طرح، نشان از درک راهبردی نهاد قانون گذاری از مفهوم توسعه ملی دارد؛ توسعه ای که از دل جاده ها و مسیرهای ترانزیتی می گذرد و به آینده ای روشن برای اقتصاد کشور گره می خورد.