◄ " آزادراه "؛ روایتی مستند از مدیریت ایرانی

تین نیوز | حمل و نقل و به تعبیر بهتر پروژه ای که مدیریت ایرانی را به چالش می کشد، دستمایه سوژه ای خاص برای سی و سومین جشنواره فیلم فجر شد؛ جشنواره ای که با مستند «آزادراه» ساخته محسن خانجهانی و حضور عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در مراسم اختتامیه آن در 22 بهمن، بیش از پیش بوی حمل و نقل گرفت.

به گزارش تین نیوز، در مراسم اختتامیه فیلم فجر که چهارشنبه شب، 22 بهمن ماه در سالن همایش‌های برج میلاد تهران برگزار شد، حضور علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طبیعی بود اما در کنار جنتی، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز حضور داشت که شاید از دیدگاه بسیاری از مخاطبان و حاضران با این مراسم چندان ارتباطی نداشت.

با این وجود، حضور آخوندی، به عنوان یکی از اعضای هیئت دولت همراه جنتی به عنوان متولی فرهنگ و هنر این مرز و بوم نکته جالب توجهی را در سی و سومین جشنواره فیلم فجر به همراه داشت؛ ساخت مستند "آزادراه" توسط محسن خانجهانی، که به مشکلات مدیریت ایرانی در پروژه آزادراه تهران - شمال اشاره داشت، کاملا با عباس آخوندی، در ارتباط بود.

آنچه در ذهن ها باقی است یکی از وعده های وزیر راه و شهرسازی در ابتدای نشستن بر مسند این وزارتخانه است یعنی اجرای پروژه آزادراه تهران- شمال که البته وزرای قبلی هم این وعده را داده بودند اما بعد از گذشت یک سال و نیم از دولت یازدهم ظاهرا خود وزیر هم متوجه شده است که به سرانجام رساندن این پروژه که وزرا و دولت های زیادی را ناکام گذاشته به این سادگی ها نخواهد بود.

درباره مستند آزادراه
مستند "آزادراه" به کارگردانی محسن خانجهانی از جمله مستندهای بحث برانگیز هشتمین جشنواره سینما حقیقت بود که اتفاقا جزء فیلم‌های بخش رقابت جشنواره فیلم فجر هم برگزیده شد.
 
"آزادراه" همان طور که از نامش هم پیداست نگاهی دارد به روند طولانی مدت ساخت آزادراه تهران-شمال و دلایل عدم تحقق وعده‌های مدیران در مورد راه اندازی به موقع این آزادراه.
 
بخشی از دیدنی‌ترین نماهای" آزادراه "جایی است که تصاویری از وضعیت اقامت کارگران ایرانی فعال در این پروژه را نشان داده و مقایسه‌ای  میان زندگی این کارگران و نیروهای پیمانکار چینی این آزادراه انجام می‌دهد.
 
آزادراه از جمله مستندهایی است که تصاویری بکر و هلی شات را از زیبا‌ترین مناطق طبیعی شمال ایران نشان داده و می‌کوشد به نوبه خود بر سبد تصویری مرتبط با این منطقه بیفزاید.
 
کارگردان آزادراه: هیچ دولتی را در فیلم محکوم با تشویق نکردم
همچنین محسن خانجهانی اظهار داشت: اين فيلم را براي نشان دادن ضعف ها در يك دولت خاص نساختم و آزادراه تهران شمال را در دل همه دولت ها می دانم لذا هيچ دولتي را در فيلم محكوم يا تشويق نكردم.
 
بنا به گزارش، سینماپرس،این کارگردان می گوید: من این مستند را بدون هيچ دخالتي در مضمون به بيننده مستندات را ارائه دادم و از بيننده خواستم كه خودش در رابطه با آن تصميم بگيرد.
 
وی اضافه کرد: ايده فيلم «آزادراه» از مسافرت هايي كه به شمال كشور داشتم در ذهنم شكل گرفت. من هميشه اين مسئله را با دوستان مورد بحث قرار مي دادم كه كاش آزادراهي در اين مسير احداث شود كه ما بتوانيم در مدت زمان كوتاهي به شمال كشور سفر كنيم.
 
وی افزود: در حين اين بحث ها از ساخت آزادراه تهران شمال مطلع شدم. مسير حركت آزادراه و ديركرد در ساختش براي من جالب بود و به همين دليل براي پيدا كردن دليل اين مسائل به سراغ ساخت فيلم رفتم. ساخت اين آزادراه به قدري به طول انجاميده است كه محلي هاي اطراف آن هم دليل ساخت آن را نمي دانند و فكر مي كنند كه اين عمليات براي بهتر شدن جاده امامزاده داود انجام مي شود.
 
وي در رابطه با هدفش از ساخت «آزادراه» اظهار داشت: من هيچ وقت براي شهرت فيلم نمي سازم. من به آبادي كشورم علاقه دارم و دوست دارم آن را زيباتر جلوه دهم و اي كاش مي شد به خودمان با ساخته شدن اين آزادراه افتخار كنيم.
 
كارگردان فيلم «انتهاي خيابان پاستور» در ادامه اظهار داشت: هدف ابتدايي ما از ساخت اين فيلم اين بود تا به اين نتيجه برسيم كه چرا ساخت اين آزادراه اين قدر به تعويق افتاده است و در بين راه به مسائلي برخورديم كه ذهنيت ما را به طور كلي نسبت به ساخت اين آزادراه تغيير داد و يكي از آن مسائل نابودي محيط زيست و حيواناتی كه در آن جنگل زندگي مي كنند بود.
 
وي افزود: با احداث اين آزادراه كه از ميان جنگل ايلكاني مي گذرد مطمئناً بخش اعظمي از اين جنگل نابود مي شود و حيواناتي كه در مسير اين عرض اين جنگل رفت و آمد دارند با احداث اين آزادراه دچار مشكل مي شوند و حياتشان در خطر مي افتد. ما دچار اين ايهام شديم كه آيا اين آزادراه ساخته شود يا خير كه فكر مي كنم در انتقال اين ايهام به مخاطب نيز موفق بوديم.
 
اين كارگردان با اشاره به اظهار نظرهاي مختلف راجع به فيلم «آزادراه» اظهار داشت: ارتباط برقرار كردن مخاطبان مختلف با اين فيلم براي من اتفاق خوشايندي است و نظرات مثبت دكتر ايوبي، آقاي رسول صدرعاملي و فريدون جيراني من را بسيار خوشحال مي كند.

صدرعاملی: مخاطب این مستند دوست داشتنی را می پسندد
ابتکار و نکته سنجی خانجهانی برای ساخت پروژه آزادراه تهران - شمال و ارسال آن به سی و سومین جشنواره فیلم فجر را که مورد استقبال منتقدان و رسانه ها قرار گرفت، ستودنی است و بی علت نیست که رسول صدر عاملی، کارگردان مشهور سینمای کشور معتقد است: "مخاطب این مستند دوست داشتنی را می پسندد".

آن گونه که خبرآنلاین از رسول صدرعاملی نقل کرده است مستند «آزادراه یک مستند خوب اجتماعی است و سازنده آن تلاش کرده آسیب‌های جدی مدیریت را که به جامعه و روند توسعه همه جانبه آسیب‌ می‌زند به تصویر بکشد، از جمله اینکه برخی مدیران ما به جای هماهنگ شدن با یکدیگر، ترجیح می‌دهند با لایه‌های سطحی رفتار بکنند و عملکردشان را با رفتارهای سیاسی تطبیق بدهند.»
 
به گفته صدرعاملی این مستند روایت خوبی دارد و به نظر می‌رسد کارگردان با وجود اینکه برخی جاها با او همکاری نکرده‌اند، تلاش کرده که برای مخاطب کم نگذارد و از هر زاویه و تفکری به این قضیه بپردازد.
 
وی با اشاره به موضوع مستند «آزادراه» که درباره سرنوشت ساخت آزاد راه تهران شمال است، می گوید: سینمای مستند اصولا کاربرد خودش را دارد، خیلی از فیلم‌های مستند به لحاظ داستان جذابیت زیادی دارند و این نوع سوژه‌ها مخاطبان زیادی دارند.

فریدون جیرانی: آزاد راه، پرده برداری از از دروغ‌‌هاست
همچنین فریدون جیرانی، کارگردان سینما، مستند آزاد راه را به لحاظ روشنگری در مورد یک واقعیت مشابه فیلم «اون شب که بارون اومد» کامران شیردل معرفی کرد.
 
به گزارش خبرآنلاین، وی پس از تماشای مستند آزادراه با اشاره به سوژه این مستند که درباره سرنوشت ساخت آزادراه تهران شمال است، با بیان اینکه ساخت یک مستند جذاب از یک طرح اقتصادی نیمه کاره،کار سختی است، تصریح کرده است  به نظرم فکری که در پشت فیلم بوده درآمده است و تکنیک فیلم در پلان‌های هوایی و تا حدودی مباحث آرشیوی، قابل تامل و ارزشمند است.
 
به گفته جیرانی، روند ساخت این مستند به خوبی نشان می‌دهد که یک طرح اقتصادی چه مسیر ی پر پیچ و خمی را پشت سر می‌گذارد.
 
این کارگردان با یادآوری فیلم «اون شب که بارون اومد» کامران شیردل که سال‌ها قبل ساخته شده بود،گفت: «روایت مستند «آزادراه» به گونه‌ای است که مرا به یاد آن فیلم انداخت که کارگردان آن به سراغ ماجرای دهقان فداکار رفته بود و آنچه در فیلم مطرح شد نشان داد در این ماجرا دروغ‌هایی گفته شده بود و در مستند «آزادراه» هم روایت به همین‌گونه است و این موضوع درآمده است.
 
به اعتقاد جیرانی، این مستند قطعا با توجه به سوژه پرداخته شده در آن که عموم مردم با آن درگیر هستند، مخاطب را تا آخر جذب می‌کند.