نفت ایران از راه عادی به بازار برمی‌گردد

شانزدهمین نشست کمیته نظارت بر توافق اوپک پلاس پایان هفته گذشته در ابوظبی برگزار شد. در این نشست طرفین بر همکاری و تعهد بیشتر برای ثبات بازار نفت و افزایش قیمت‌ها تاکید کردند.

به گزارش تین نیوز به نقل از اعتماد، اوپک برای افزایش قیمت‌ها در این نشست به بررسی امکان کاهش تولید از روزی یک میلیون و 200 هزار بشکه به روزی بین یک میلیون و 600 تا یک میلیون و 800 هزار بشکه پرداخت. گرچه تصمیمی در این خصوص گرفته نشد و همه اعداد و ارقام در حد پیشنهاد است، اما با وجود افزایش تولید نفت امریکا این احتمال وجود دارد که اعضای اوپک و غیر اوپک در نشست آتی خود بر کاهش بیشتر تولید نفت به توافق برسند تا قیمت‌ها افزایش یابد.

نشست اخیر کمیته نظارت اوپک علاوه بر گمانه‌زنی در خصوص آینده تولید و صادرات نفت، قیمت نفت و ‌کاهش بیشتر توافق اوپک پلاس‌، نکته دیگری نیز داشت و آن حضور وزیر جدید نفت عربستان‌، عبدالعزیز بن سلمان سلطنتی بود. او که از سال‌های 2005 تا 2017 معاون وزرای نفت عربستان بود، به صورت پیوسته در جلسات اوپک شرکت می‌کرد و فردی تاثیرگذار بر تصمیمات است.

عبدالعزیز در اولین دیدارش با سایر وزرای نفت کشورهای خلیج‌فارس بر لزوم همگرایی و نزدیکی سیاسی کشورهای عضو تاکید کرد. شاید کمی عجیب به نظر برسد که وزیر نفت مهم‌ترین تولید‌کننده اوپک در اولین اظهارنظر خود، همگرایی و وحدت بین اعضای اوپک را مهم‌تر از اتخاذ سیاستی در راستای افزایش قیمت می‌داند. عبدالعزیز در این دیدار بر اهمیت تبعیت تمام کشور‌ها چه کوچک و چه بزرگ از قرارداد کاهش تولید اوپک تاکید کرد.

قید قیمت مهم‌تر از سهم بازار

از روز پنجشنبه، کمیته نظارت بر توافق اوپک و غیر اوپک موسوم به JMMC تصمیم گرفتند که در جلسه آتی اوپک که سه ماه دیگر برگزار می‌شود‌، در خصوص کاهش بیشتر تولید تصمیم‌گیری کنند. هر چند در این جلسه پیشنهاداتی نیز از سوی برخی اعضای اوپک از جمله الجزایر برای کاهش سقف تولید روزانه بین یک میلیون و 600 تا یک میلیون و 800 هزار بشکه ارایه شد، اما هر گونه تصمیم‌گیری به نشست اوپک در وین موکول شد. توافق فعلی اوپک پلاس کاهش یک میلیون و 200 هزار بشکه‌ای نفت در روز را شامل می‌شود. اوپک و غیر اوپک بر این باور بودند که با این کار قیمت نفت افزایش می‌یابد که همچنان این اتفاق رخ نداد.

نگرانی از آینده جنگ تجاری امریکا و چین احتمال کاهش رشد اقتصادی جهان را افزایش داد. بالطبع این امر تقاضا برای نفت نیز کاهش یافت تا قیمت‌ها در آستانه 60 دلاری شدن قرار بگیرد. بر اساس گزارش رویترز، روز گذشته نفت با قیمت 59.91 دلار معامله شد. اما تنها عامل نگرانی اوپک و غیر اوپک، قیمت‌ها نیست، بلکه از دست رفتن سهم بازار و واگذاری آن به نفت شل امریکاست. میزان تولید نفت امریکا در ماه‌های اخیر افزایش یافته بود به گونه‌ای که اثر توافق اوپک پلاس را تا حدی خنثی کرده و قیمت‌ها آن طور که انتظار می‌رفت، افزایش نیافت. با وجود مهم بودن قید «قیمت‌ها» برای تولیدکنندگان‌، پیش‌بینی‌ها بر کاهش بیشتر تولید نفت توسط اوپک و غیر اوپک است.

در این راستا سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی پس از نشست کمیته نظارت اوپک در جمع خبرنگاران گفت: اگر کاهش تولید با قید محدودیت بیشتری همراه شود، نفت بیشتری از بازارهای جهانی حذف خواهد شد و ذخایر اضافی نفت موجود در بازار زودتر مصرف می‌شوند و قیمت‌ها نیز افزایش می‌یابد.

میزان تولید ایران بعد از لغو احتمالی تحریم‌ها

موضوع دیگری که در این جلسه مطرح شد، سقف تولید نفت ایران پس از لغو احتمالی تحریم‌هاست. هر چند که گزارش جامعی در خصوص جزییات بحث وزرای نفت اوپک منتشر نشده اما تقریبا تمام اعضای اوپک معتقدند حذف نفت ایران از بازار غیرممکن است. در این راستا ثامر الغضبان، وزیر نفت عراق گفت: اوپک پلاس باید قبول کند و با این حقیقت کنار بیاید که ایران و ونزوئلا که صادرات نفت‌شان به علت تحریم‌ها کاهش یافته، به بازارهای نفتی از راه عادی بازخواهند گشت.

تولید اعضای اوپک افزایش یافت

همزمان با نشست اوپک در ابوظبی، آمارهای ماهانه تولید و صادرات کشورهای عضو اوپک نیز منتشر شد. بر اساس این آمار تولید روزانه نفت ایران در ماه آگوست با حدود 24 هزار بشکه کاهش به دو میلیون و 194 هزار بشکه نفت رسید.

چند روز پس از روی کار آمدن عبدالعزیز به جای الفالح در وزارت نفت، ادعا کرد که کشورش حاضر است به صورت داوطلبانه و حتی بیشتر از توافق کاهش تولید، تولید خود را کاهش داده و زیر ده میلیون بشکه در روز نگه دارد. اما آمارهای ماهانه اوپک نشان می‌دهد که عربستان در ماه آگوست روزانه 118 هزار بشکه نفت بیشتری تولید کرده و تولیداتش را به 9 میلیون و 805 هزار بشکه رسانده است. میزان تولید این کشور در ماه جولای 9 میلیون و 687 هزار بشکه در روز بود. عراق نیز تولید نفت خود در ماه آگوست را افزایش داده است. به نظر می‌رسد عراق درصدد است که صادرات خود را آرام‌آرام افزایش دهد. عراق در ماه آگوست روزانه 4.8میلیون بشکه نفت صادر کرد در حالی که این رقم در ماه جولای 4.512 میلیون بشکه در روز بود.

در بخش دیگری از این گزارش آمده که کشورهای اکوادور، گابن، نیجریه و امارات نیز افزایش تولید داشتند و بیشترین کاهش تولید نیز طبق پیش‌بینی‌ها به ونزوئلا تعلق دارد.

تولید نفت 15 کشور عضو این سازمان در ماه آگوست 2019 حدود 29 میلیون و 741 هزار بشکه در روز عنوان شده است که افزایش روزانه 136 هزار بشکه‌‌ای نسبت به ماه جولای را نشان می‌دهد. اوپک در ماه جولای 2019 روزانه 29 میلیون و 605 بشکه نفت تولید کرده بود.

حضور یکی از خاندان سلطنتی در وزارت نفت

خالد الفالح به مدت سه سال وزیر نفت عربستان بود. بسیاری او را معمار مهم‌ترین قرارداد بین کشورهای عضو و غیر عضو اوپک برای کنترل و افزایش قیمت‌ها در سال 2016 می‌دانند. این قرارداد که سه سال به طول انجامید روی قیمت‌ها موثر بود ولی نتوانست نفت را به 100 دلار برساند.

برکناری ناگهانی الفالح از ریاست آرامکو و وزارت نفت انرژی در کمتر از چند روز و سپردن سکان هدایت وزارت نفت به دست یکی از اعضای خاندان سلطنتی نشان از اختلاف نظر خاندان آل سعود نسبت به اهمیت نفت و جایگاهی است که طلای سیاه برای به تعادل رساندن بودجه عربستان دارد. عامل دیگری که در کنار گذاشتن الفالح بی‌تاثیر نبود، تصمیم‌های ناگهانی و افزایش مراوداتش با روسیه بود.

چند ماه پیش و قبل از نشست اوپک، الفالح و نواک در حاشیه اجلاس G20 اعلام کردند که توافق اوپک پلاس تمدید می‌شود. این امر موجبات اعتراض برخی کشورها از جمله ایران را در پی داشت و در مقاطعی زمزمه‌هایی مبنی بر انحلال اوپک نیز شنیده شد. عبدالعزیز در کمتر از یک هفته‌ای که وزیر نفت شده، سیاستش را در راستای افزایش اطمینان و همبستگی اعضای اوپک قرار داده است.

عبدالعزیز و خاندان سعودی می‌دانند در صورت کاهش قیمت‌های نفت همچنین نقش رهبری اوپک در بازار نفت، کسری بودجه شدیدی در انتظار این کشور است. انتظارها بر این است که سیاست عربستان مبنی بر افزایش قیمت نفت همچنان ادامه یابد. هر چند که گمانه‌زنی‌ها در خصوص رویه‌ای که عبدالعزیز در پیش می‌گیرد، متفاوت‌تر از الفالح است.

با وجود اینکه عبدالعزیز درصدد افزایش همگرایی در اعضای اوپک است‌، به نظر می‌رسد بیشتر از روسیه به سمت کشورهای حاشیه خلیج‌فارس گرایش داشته باشد. گزارش‌ها حاکی از آن است که مشی سیاسی عربستان با وجود تغییر وزیر انرژی‌اش در بازار نفت تغییر نمی‌کند و قیمت بالاتر نفت برای این کشور همچنان در اولویت قرار دارد و به نظر نمی‌رسد این کشور با امریکا برای کاهش قیمت نفت همکاری کند.