کنایه آخوندی در میان بُهت نوبخت و نهاوندیان
من برای کف‌زدن آمده‌ام
بیگمان ساخت مسکن در بیابان در قالب مسکن مهر راهکار نیست. تنها راهکار آینده ایران همین بازآفرینی شهری است؛ تخریب محله‌ها و پاک‌کردن صورت مسئله راهکار نیست. راهکار توانافزایی اجتماعی و مشارکت مردم و افزایش توان مالی ساکنان و بازگشت به هویت ایرانی و تمدن ایران‌شهری در شهرهای ایران است.
رفته بود تا تفاهم‌نامه‌ای را برای نوسازی 100 هزار واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده در حضور نوبخت و نهاوندیان امضا کند. نوبتش که رسید گفت: «بیگمان ساخت مسکن در بیابان در قالب مسکن مهر راهکار نیست. تنها راهکار آینده ایران همین بازآفرینی شهری است؛ تخریب محله‌ها و پاک‌کردن صورت مسئله راهکار نیست. راهکار توانافزایی اجتماعی و مشارکت مردم و افزایش توان مالی ساکنان و بازگشت به هویت ایرانی و تمدن ایران‌شهری در شهرهای ایران است».
این جمله او بلافاصله با جمله‌ای دیگر، خاتمه یافت. عباس آخوندی فرصت را غنیمت شمرد و گفت: «البته من امروز برای کف‌زدن آمده‌ام». جمله‌ای که سبب شد برای چند ثانیه‌ای، کل جمعیت حاضر در نشست را به سکوت دعوت کند. نوبخت کمی بعد از این جمله واکنش نشان داد: «این چه حرفی است، اینها نتیجه زحمات شماست». اما آخوندی فقط به صندلی‌‌اش تکیه زد و با نگاهی به جمعیت لبخند زد. اقدام او یک معنا داشت. اصرار او بر رفتن و اجبار به روحانی برای پذیرش استعفای او. پس از همین جلسه بود که نامه‌اش را در کانال تلگرامی‌اش منتشر کرد. او در نامه استعفایش به تاریخ دهم شهریور 1397، نوشت: «پیرو سه بار درخواستی که در سال گذشته از محضر جناب‌عالی داشتم، اجازه می‌خواهم از خدمت شما در دولت رخصت بخواهم. به نظر نمی‌رسد در ارتباط با روش بازآفرینی شهری مورد نظر جناب‌عالی بتوانم کار مؤثری انجام دهم. همچنین در ارتباط با سیاست دولت در بازار و روش ساماندهی امور اقتصادی به‌لحاظ شرایط موجود بازار نیز امکان هماهنگی ندارم.
این حق شماست که وزیر همراه‌تری را در دولت داشته باشید. خواهشمندم این‌بار با درخواست این‌جانب موافقت و در تعیین جانشین تسریع فرمایید. من بر این اعتقاد هستم که سه اصل پایبندی به قانون، احترام به قانون مالکیت و اقتصاد بازار رقابتی را در هیچ شرایطی نباید زیر پا گذاشت. آنچه که در تدبیر شرایط سخت ناشی از تحریم‌های آمریکا شاهدیم نقض همین سه شرط است. در این صورت با این سطح از تفاوت دیدگاه، از حیث اخلاقی ادامه کار من درست نیست. خواهش می‌کنم که به من رخصت دهید در اولین فرصت از خدمتتان خارج شوم، ولی خواهش دارم این زمان از مهرماه سال جاری فراتر نرود. برای جناب‌عالی و همکاران در دولت و مردم عزیز ایران آرزوی توفیق و سرافرازی دارم». این هم‌زمانی را می‌توان نوعی غافلگیری و اجبار روحانی در پذیرش استعفای او قلمداد کرد.
به‌فاصله یک نیم‌روز از انتشار نامه استعفای عباس آخوندی، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، استعفای او را پذیرفت و محمد اسلامی را به‌عنوان سرپرست وزارت راهوشهرسازی انتخاب کرد.
اختلافات آخوندی و روحانی بالا گرفت
اختلافات پشت‌پرده حسن روحانی، رئیس‌جمهور و عباس آخوندی از پیش‌تر هم مطرح بود. اطرافیان روحانی از جمله محمدباقر نوبخت، سخنگوی پیشین دولت و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه، چندان دل خوشی از او نداشتند. طیفی که آخوندی به‌عنوان اقتصاددان به آن تعلق داشت، همان طیفی بود که مسعود نیلی، مشاور ویژه اقتصادی دولت یازدهم هم به آن تعلق داشت و شائبه‌های کناره‌گیری‌اش از دولت، سروصدا به راه انداخته بود. حتی در توییت‌هایی که در پی انتشار نامه استعفای آخوندی فضای توییتر را به خود اختصاص داده، برخی استعفای او را با استعفای مسعود روغنی‌زنجانی، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در سال 1374 مقایسه کرده‌اند؛ قیاسی که کاملا در اعتراض به پایبندنبودن دولت به اقتصاد آزاد است. حالا او هم رفته تا نشان دهد دولت دیگر پیرو اقتصاد آزاد نیست و مداخله‌گری‌اش در اقتصاد، با بینش برخی از حاضران در کابینه هم نمی‌خواند. البته پرسش اینجاست که کنایه اقتصاد آزاد آخوندی به روحانی، به این معناست که دولت چپ است یا نهادگرا؟ کمی که به عقب بنگریم کاملا پیداست که نهادگرایان هم زاویه جدی با دولت دارند، بنابراین رویکرد اقتصادی دولت را به‌راحتی و با هیچ سنجه‌ای نمی‌توان سنجید.
چه شد که آخوندی رفت؟
اما چه شد که آخوندی رفت؟ این پرسشی است که با سه‌بار استعفای مورد اشاره وزیر راهوشهرسازی در ذهن شکل می‌گیرد. دو استعفای دیگر وی را هم اگر در کنار دوبار استیضاح آخوندی قرار دهیم، این شائبه را ایجاد می‌کند که او برای فرار از استیضاح دست‌به‌دامان استعفا شده است، اما واقعا ماجرا همین است؟ شنیده‌هایی از پشت‌پرده استعفای او نشان می‌دهد که اختلافات گسترده او با دیدگاه نوبخت و اطرافیان نزدیکش به رئیس‌جمهور سبب شد تا اعتراض او هر روز علنی‌تر شود. همین‌طور اتحاد روحانی و لاریجانی با یکدیگر و زدودن دولت از مخالفان لاریجانی هم بی‌راه با این رفتن که موافقت ضمنی رئیس‌جمهور را هم به دنبال داشت، نیست، اما اینکه چرا روحانی تاکنون با این استعفا موافقت نکرده هم مسئله‌ای است که شاید تحلیلگران سیاسی بهتر بتوانند پاسخش را بدهند.
آخوندی شهردار می‌شود؟
از وقتی اختلاف روحانی و آخوندی بر سر زبان‌ها افتاد، احتمال رفتن آخوندی به شهرداری هم مطرح شد، هرچند که شنیده‌ها حاکی از آن است که لاریجانی چندان تمایل ندارد که آخوندی بر این کرسی بنشیند و بااین‌حال اخبار غیررسمی‌ای که به گوش می‌رسد نشان از آن دارد که احتمالا آخوندی در کنار دیگر گزینه‌های احتمالی شهرداری تهران نشسته است.
درگیری لفظی آخوندی و کدخدایی
شاید استعفایش از وزارت راه و رفتنش از دولت آن‌قدر دل او را قرص کرده بود که در هیبت یک کارشناس مستقل به شورای نگهبان هم خرده بگیرد. همین شد که در جدال‌های مجازی بین آخوندی و کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، کنایه‌ها آن‌قدر پررنگ بود که فضای مجازی را تا مدتی درگیر خود کرد. این جدال لفظی به ماجرای FATF و مغایرت خواسته شورای نگهبان با قانون اساسی اشاره داشت و پی‌درپی کنش و واکنش‌های این دو را به همراه داشت. در واکنش اخیر، آخوندی خطاب به کدخدایی در کانال تلگرامی‌اش نوشت: «مایه تأسف است که حقوق‌دان و سخنگوی شورای نگهبان قانون اساسی آیین‌نامه انتشارنیافته مجمع تشخیص مصلحت را حاکم بر قانون اساسی می‌داند. قانون اساسی میثاق ملی، ثمرِ انباشتِ تجربه تاریخی و نتیجه مجاهدت‌های ملت ایران در عصر حاضر است. به‌نظر می‌رسد که قانون اساسی اگر دو نگهبان چون ایشان داشته باشد، نیاز به هیچ مهاجمی ندارد» و در کنایه‌ای شعرگونه نوشت: «ترسم نرسی به کعبه‌ای اعرابی/ کین ره که تو می‌روی به ترکستان است». این سخن او را سخنگوی شورای نگهبان در توییترش بی‌پاسخ نگذاشت و در کنایه‌ای به استعفای اخیرش نوشت: «اشکال کار بی‌راهه رفتن بود، نه ندانستن. توصیه شد به‌جای فرافکنی، راه را درست طی کنید اگر نیت دیگری ندارید. استعفای اخیر نشان داد چه کسی به جای کعبه به ترکستان رسید. من آنچه شرط بلاغ است با تو می‌گویم...».
جایگزین‌های احتمالی آخوندی
از اینکه بگذریم، اخبار غیررسمی‌ای که به «شرق» رسیده خبر می‌دهند محمدسعید ایزدی، معاون وزیر راهوشهرسازی و دبیر شورای‌عالی شهرسازی و معماری، به‌واسطه تخصصش در حوزه شهری و علی‌اصغر مونسان، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که سابقه مدیرعاملی سازمان فنی- مهندسی شهرداری تهران را هم در سوابق خود دارد، جزء گزینه‌های احتمالی برای وزارت راهوشهرسازی مطرح شده‌اند. در کنار آنها، اسامی کاوه حاج‌علی‌اکبری، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران، هم که از سوی محمدباقر نوبخت حمایت می‌شود و محمد اسلامی، استاندار مازندران، هم در بین گزینه‌ها دیده می‌شوند. این گزینه که البته سوابق بسیار قوی در حوزه هوانوردی دارد و مدتی دبیر ستاد توسعه سواحل مکران هم بوده و همکاری‌های گسترده‌ای با وزارت دفاع دارد، به‌عنوان محتمل‌ترین گزینه برای این پست شناخته می‌شود. البته بازار گمانه‌زنی‌ها آن‌قدر داغ است که یکی از نمایندگان مجلس نام قاسم سلیمانی، استاندار ایلام را هم به‌عنوان گزینه احتمالی طرح می‌کند.
در حالی که گزینه‌های یاد‌شده به‌عنوان وزیر جایگزین در حد گمانه‌زنی مطرح بود، در نهایت حسن روحانی، رئیس‌جمهور، دیروز محمد اسلامی استاندار مازندران را به‌عنوان سرپرست وزارت راه و شهرسازی انتخاب کرد. حالا با پذیرش استعفای آخوندی از سوی روحانی، رفتن او به شهرداری محتمل شده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.